Էություն
Էությունը երևույթ է որը գոյություն ունի որպես սուբյեկտ կամ օբյեկտ, իրական կամ պոտենցիալ, կոնկրետ կամ վերացական, ֆիզիկական կամ ոչ-ֆիզիկական։ Աբստրակցիան և իրավական կեղծությունը սովորաբար համարվում են էություններ։ Պարտադիր չէ, որ էությունը լինի կենդանի կամ ներկա։
Այս երևույթը տարբեր կիրառումներ ունի։ Այն կարող է վերաբերել կենդանիներին, բնությանը, անշունչ առարկաներին, թվաբանությանը, մարդկային հնարքներին, կորպորացիաներին, կամ գերբնական էակներին։
Փիլիսոփայության մեջ խմբագրել
Գոյաբանությունը (օնտոլոգիան)՝ գոյության և ներկա լինելու ուսումնասիրությունն է։ «Օնտոս» արմատը ծագում է հին հունարենից և նշանակում է «լինել»։
|
Օնտոլոգիական հետազոտության ժամանակ... հարցնում են հատկությունների կամ ֆիզիկական հարաբերությունների և կառուցվածքների մասին, օրինակ գրչի դեպքում մենք կարող ենք անել հետևյալ օնտիկ դիտարկումները դրա վերաբերյալ. այն սև է, լի կապույտ թանաքով, և գրասեղանիս վրա։ - Հյուբերտ Լ․ Դրեյֆըս[1]
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
In an ontic inquiry... one asks about the properties or the physical relations and structures peculiar to some entity – in the pen's case, for example, we might make the following ontic observations about it: it is black, full of blue ink, and sitting on top of my desk. |
|
Իրավագիտության և քաղաքականության մեջ խմբագրել
Իրավագիտության մեջ, իրավաբանական անձը մի էություն է որը կրում է օրինական իրավունքներ և պարտավորություններ (օրինակ՝ ֆիզիկական անձ կամ իրավունքի սուբյեկտ)։
Քաղաքականության մեջ, էություն տերմինը օգտագործվում է որպես երկրների վարչական բաժանումների խորհրդանիշ (օրինակ՝ Բոսնիա և Հերցեգովինա)։
Բժշկության մեջ խմբագրել
Բժշկության մեջ, ախտային էությունը որևէ ախտաբանական գործընթացի հետևանքով առաջացած հիվանդություն է։ Ախտային էությունը չի սահմանվում որպես համախտանիշ։
Համակարգչային գիտության մեջ խմբագրել
Համակարգչային գիտության մեջ, էությունը մի երևույթ է որն ունի ինքնություն։ Այն անկախ է իր հատկանիշների փոփոխություններից և ներկայացնում է կարևոր տեղեկատվություններ որոնք սովորաբար պահպանվում են տվյալների բազայում։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հյուբերտ Լ․ Դրեյֆըս, «A Companion to Heidegger», էջ 3։ (2008)