Էմմելին Պետիկ-Լոուրենս

Էմմելին Պետիկ-Լոուրենս (հոկտեմբերի 21, 1867(1867-10-21)[1], Բրիստոլ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - մարտի 11, 1954(1954-03-11)[1], Gomshall, Shere, Գիլֆորդ, Սյուրեյ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի սուֆրաժիստ և կանանց իրավունքների համար պայքարող ակտիվիստ։

Էմմելին Պետիկ-Լոուրենս
Harris & Ewing - Emmeline Pethick-Lawrence (Cropped image).jpg
 
Կուսակցություն՝ Լեյբորիստական կուսակցություն
Մասնագիտություն՝ լրագրող, սուֆրաժիստ, կանանց իրավունքների պաշտպան և խմբագիր
Ծննդյան օր հոկտեմբերի 21, 1867(1867-10-21)[1]
Ծննդավայր Բրիստոլ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Վախճանի օր մարտի 11, 1954(1954-03-11)[1] (86 տարեկան)
Վախճանի վայր Gomshall, Shere, Գիլֆորդ, Սյուրեյ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Flag of the United Kingdom (1-2).svg Միացյալ Թագավորություն
Հայր Henry Pethick?[2]
Ամուսին Frederick Pethick-Lawrence, 1st Baron Pethick-Lawrence?

Վաղ տարիներԽմբագրել

Լեդի Պետիկ Լոուրենսը ծնվել է Բրիստոլում։ Նրա հայրը գործարար էր։ Նա 13 երեխաներից երկրորդն էր, և ութ տարեկան հասակում ծնողները նրան տվել են գիշերօթիկ դպրոց։

Կարիերա և ամուսնությունԽմբագրել

1891 թվականից մինչև 1895 թվականներին Էմմելինը աշխատել է որպես «ժողովրդի քույր»՝ Արևմտյան Լոնդոնի Մեթոդական եկեղեցու՝ Ֆիցրոյ հրապարակից ոչ հեռու գտնվող Քլիվլենդ հոլի առաքելության կազմում։ Առաքելության կազմում նա օգնել է Մերի Նիլին վարելու կանանց ակումբի աշխատանքները։ 1895 թվականի աշնանը նրանք թողել են առաքելությունը և երիտասարդ կանանց և աղջիկների համար համատեղ ստեղծել «Espérance» ակումբը։ Ինչպես պլանավորված էր, իմպրովիզացիոն թատրոնում նրանք կարող էին պարել և նվագել, ինչը չի ողջունվել առաքելության կողմնակիցների կողմից։ Պետիկը բացել է նաև «Maison Espérance» կարի կոոպերատիվ՝ նվազագույն աշխատավարձով, ութ ժամյա աշխատանքային օրով և պետական արձակուրդներով։

Պետիկը ամուսնացել է Ֆրեդերիկ Լոուրենսի հետ 1901 թվականին այն բանից հետո, երբ Ֆրեդերիկը փոխել է իր քաղաքական հայացքները դեպի լիբերալիզմ։ Զույգը վերցրել է Պետիկ-Լոուրենս համատեղ ազգանունը և պահել առանձին բանկային հաշիվներ՝ անկախ մնալու համար[3]։

ԱկտիվիզմԽմբագրել

 
Ձայներ կանանց համար, Սուֆրաժիստական թերթ, որը հիմնադրել է Էմմելին Պետիկ-Լոուրենսը
 
Պետիկ Լոուրենսը (ձախ) 1915 թվականին Հաագայում անցկացվող Կանանց միջազգային կոնգրեսի անդամների հետ

Պետիկ-Լոուրենսը եղել է սուֆրաժիստների հասարակական միության անդամ։ Դրանից հետո նա նշանակվել է Կանանց հասարակական և քաղաքական միության գանձապահ, որը հիմնադրվել է 1903 թվականին Էմմելին Պանկհյորսթի կողմից և վեց տարվա ընթացքում հավաքել է 134000 ֆունտ։ Պետիկ-Լոուրենսը Պանկհյորսթի հետ ներկա է գտնվել մի շարք միջոցառումների, այդ թվում՝ 1908 թվականի հունիսի վերջին վարչապետի հետ խոսելու համար Խորհրդարանի շենքի մտնելու համար փորձը Ջեսսի Սթիվենսոնի, Ֆլորենս Հեյգի, Մոդ Յոահիմի և Մերի Ֆիլիփսի հետ միասին։ Կանայք կալանավորվել են, ինչը հետագայում հանգեցրել է բողոքող կանանց նկատմամբ ցուցաբերած վատ վերաբերմունքին և ձերբակալությունների շարքին[4]։

 
Էմելին Պետիկ-Լոուրենս, 1921

Պետիկ Լոուրենսը և նրա ամուսինը 1907 թվականին հիմնել են «Ձայն կանանց համար» հրատարակությունը։ Զույգը ձերբակալվել և բանտարկվել է 1912 թվականին դավադրության կազմակերպման համար, որը ցույցերի պատճառ է դարձել և ցույցերի ընթացքում կոտրվել են բաժմաթիվ պատուհաններ, չնայած այն բանին, որ Պետիկ Լոուրենսը չէր սատարում միության գործողությունների ագրեսիվ ձևը։ Բանտից ազատվելուց հետո Պետիկ Լոուրենսը Կանանց սոցիալ-քաղաքական միությունից վտարվել է Էմմելին Պանկհյորսթի և նրա դստեր՝ Քրիստաբելի կողմից։ Վերջիններս պատրաստ չէին հանդուրժել իրենց կազմակերպության անդամների շրջանում ակտիվիզմի ավելի արմատական ձևերի հետ շարունակվող անհամաձայնությունը։ Իսկ Պետիկ Լոուրենսը միացել էր սուֆրաժիստների միավորմանը[5]։ 1938 թվականին Պետիկ Լոուրենսը հրապարակել է իր հուշագրությունները, որոնցում դիտարկում է Առաջին համաշխարհային պատերազմից անմիջապես առաջ ընտրական իրավունքի համար շարժման արմատականացումը[6]։ Նա Էդիթ հաու Մարտինի հետ մասնակցել է Սուֆրաժիստական եղբայրության ստեղծմանը, որտեղ զբաղվել է շարժման փաստաթղթաշրջանառությամբ։ 1945 թվականին նա դարձել է տիկին Պետիկ-Լոուրենս, երբ իր ամուսինը ստացել է բարոնի տիտղոս[7]։

ՃանաչումԽմբագրել

Պետիկ-Լոուրենսի (ինչպես նաև կանանց ընտրական իրավունքի 58 այլ կողմնակիցների) անունն ու լուսանկարը հավերժացվել են Լոնդոնի խորհրդարանական հրապարակում՝ Միլիսենտ Ֆոսեթի արձանի պատվանդանի վրա, որը բացվել է 2018 թվականին։

Հիմնադրամներ և կազմակերպություններԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 FemBio database (գերմ.)
  2. Lundy D. R. The Peerage
  3. Brian Harrison, 'Lawrence, Emmeline Pethick-, Lady Pethick-Lawrence (1867—1954)', Oxford University Press, Sept 2004; online edn, May 2006 accessed 17 Nov 2007
  4. Atkinson, Diane Rise up, women! : the remarkable lives of the suffragettes. — London: Bloomsbury, 105. — ISBN 9781408844045
  5. Uglow Jennifer S. The International Dictionary of Women's Biography // Continuum. — 1985. — С. 370—371. — ISBN 0-8264-0192-9
  6. Emmeline Pethick-Lawrence (1938). My Part in a Changing World. London.
  7. Rappaport Helen. Encyclopedia of women social reformers. 1. [A – L] // ABC-CLIO. — 2001. — С. 548. — ISBN 978-1-57607-101-4

Արտաքին հղումներԽմբագրել