Զբոսաշրջությունը Սերբական Հանրապետությունում

Զբոսշրջային ներուժը Սերբական Հանրապետությունում բավականին մեծ է՝ ի շնորհիվ առկա հարուստ բնական ռեսուրսների և տեսարժան վայրերի։ Երկրում զարգացած են լեռնային զբոսաշրջությունը, սպա զբոսաշրջությունը, կրոնականը, արկածայինը և էկոլոգիականը։ Կլիմայական պայմանները փոփոխական են՝ Հերցեգովինայի միջերկրածովից մինչև չափավոր մայրցամաքային, որոնք գերակշռում են երկրի հյուսիսում։

Բնության տեսարժան վայրեր խմբագրել

Առանձնանում են այպյան լեռները՝ Զելենգորա, Տրեսկավիցա, Յախորինա, Ռոմանիա, ինչպես նաև Գրմեչ, Կոզարա, Օզրեն և շատ ուրիշներ՝ հարուստ անտառներով և լճերով։ Ձմեռային մարզաձևերի համար առավել հարմարավետ է Յախորինա լեռը, որտեղ 1984 թվականին տեղի են ունեցել ձմեռային օլիմպիական խաղերի մրցությունները։ Պոսավինայի և Սեմբերիայի հովիտներում կան բերրի հողեր, իսկ Լիևչե Պոլեն, Պոդկոզարեն և Պոդգրմեչն ունեն կարստային ծագում։ Ամենավարար գետերն են Ունան, Սանան, Վրբասը, Ուկրինան, Դրինան և Տարան, հարուստ են ձկներով^[1]։

Այդ տարածքի պատմությունը գալիս է հին հռոմեական ժամանակներից և առաջին սլավոնական բնակիչներից մինչև 20-րդ դարը, նա թողել է բոլոր ազգերի բավականին մեծ քանակով մշակութա-պատմական հուշարձաններ, որոնք այստեղ ապրել են ինչ-որ ժամանակ։ Կրանիայի հենց սրտում գտնվում է Կոզարա լեռը, որի շուրջը հոսում են Ունա, Սանա, Սավա և Վրբաս գետերը։ Կոզարան հարուստ է տարբեր որսահարմար վայրի կենդանիներով և թռչուններով՝ եղնիկներ, վայրի խոզեր, աղվեսներ, ճագարներ, փասիաններ, վայրի բադեր և սալամ կաքավներ, որոնք ձմեռում են Բալկանների այդ մասում։ Լեռների բարձունքում գտնվում է Մրակովիցա հուշարձանը՝ ի հիշատակ պատերազմի զոհերի։ Փշատերև անտառները համադրվում են սաղարթավոր անտառների հետ, արոտավայրերը հարուստ են տարբեր ռեսուրսներով և տարածվում են Պոդկոզարյեի ստորոտը։

Սերբական Հանրապետությունում է «Սուտյեսկա» ազգային այգին, որտեղ աճում է Պերուչիցայի անտառը՝ 1291 հա մակերեսով հազարամյա անտառ^[2]^[3]^[4]^[5]։ Այգին անվանվել է նույնանուն գետի պատվին, որը հոսում է Զելենգորա, Լելիա, Մագլիչ և Վոլույկա լեռներով։

Սուտյեսկայի ստորոտում գտնվում է Տյենտիշտե քաղաքը՝ ժամանակակից մոթելներով, սպորտի և հանգստի կենտրոններով, արհեստական լճերով, որտեղ այցելում են բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ։ Հանրապետության խոշորագույն քաղաքն է Բանյա Լուկան՝ վարչական, տնտեսական և կրթական կենտրոն, գտնվում է Վրբաս գետի մոտ և հայտնի է ի շնորհիվ իր հնամյա ծառուղիներով։ Բանյա Լուկայում է արտադրվում Բալկաններում հայտնի պանիրը, իսկ Կաստել ամրոցը համարվում է քաղաքի ամենահին ճարտարապետական կոթողը։ Սանի գետի հովտում՝ Պադկոզարյեում, գտնվում է Պրիեդոր քաղաքը։ Եթե շարժվենք արևելք Բանյա Լուկայից Դաբոյով, ապա այդտեղից հնարավոր է Բրչկո շարժվելով հայտնվել Բիելինայում՝ Սեմբերիի գլխավոր քաղաքում, որն այդ շրջանի տնտեսական և գյուղատնտեսական կենտրոնն է։ Սերբական Հանրապետության հարավում Զվորնիկի ուղղությամբ Դրին գետի մոտով, իսկ հետո Արևելյան—Սարաևոյից և Ֆոչուից կարելի է հայտնվել Տրեբին քաղաքում, որը երկրի ամենահարավում է։ Սրբաց քաղաքն առանձնանում է թռչնային Բարդաչա սրբավայրով։

Վիճակագրություն խմբագրել

Զբոսաշրջիկներ ըստ տարիների խմբագրել

Տար	Զբոսաշրջիկներ	Հայրենակիցներ	Օտարերկրացի
2006	191 934	118 997	72 937
2007^[6]	222 729	132 057	90 672
2008	241 145	139 961	101 184
2009^[7]	226 957	133 047	93 910
2010	236 286	141 201	95 085
2011	237 794	140 405	97 389
2012	241 214	139 239	101 975
2013	253 653	140 886	112 767
2014^[8]	260 160	141 898	118 262
2015	294 781	158 571	136 210
2016^[9]	323 908	166 063	157 845

Արտասահմանցի զբոսաշրջիկներ խմբագրել

2016 թվականի զբոսաշրջիկները ըստ երկրների.

Տեղ	Երկիր	Զբոսաշրջիկներ
1	Սերբիա	45 209
2	Խորվաթիա	19 594
3	Սլովենիա	16 701
4	Թուրքիա	16 375
5	Ավստրիա	5 564
6	Չեռնոգորիա	5 527
7	Իտալիա	4 898
8	Գերմանիա	4 754
9	Հարավային Կորեա	3 217
10	Շվեյցարիա և Լիխտենշտայն	2 253
	Այլ երկրներ^[10]	33 753