Երկմատ ծույլ
Երկմատ ծույլ, կամ ունաու (լատին․՝ Choloepus didactylus), երկու պահպանված երկմատ ծույլերի տեսակներից մեկը[1]։ Տեսակը առաջին անգամ դասակարգել է Լիննեյի կողմից 1758 թվականին, ով վերագրեց տեսակը Bradypus (Bradypus didactylus) տիպին։
| Երկմատ ծույլ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Երկմատ ծույլը Դույսբուրգի կենդանաբանական այգում | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Choloepus didactylus Linnaeus, 1758 |
||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||
| Արեալ | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
|
|
Երկմատ ծույլերը բնակվում են Հարավային Ամերիկայի արևադարձային անտառների հյուսիսային հատվածում, ներառյալ Պերուն և Բրազիլիայի մի մասը՝ ընկած Ամազոն գետից հյուսիս։
Նկարագրություն խմբագրել
Կենդանու մարմնի երկարությունը 53—73 սմ է, զանգվածը 4-8 կգ։ Մորթին կոշտ է, խիտ նախաշերտով։ Գունավորումը մոխրագույն - դարչնագույնից բեժ գույն, մեջքի մասում մորթին ավելի մուգ ու երկար է՝ մինչև 15 սմ, դեմքը կճատաքիթ։ Աչքերը փուքր ու մուգ են՝ շականակագույն ծիածանաթաղանթով։ Ականջները մորթու տակ թաքնված են։ Ունի յոթ պարանոցային ողեր, 24-25 կրծքային ողեր, ինչը կաթնասունների շրջանում առավելագույն քանակն է։ Երկմատ ծույլի ամենամոտ հարակից տեսակը Հոֆմանի «ծույլն» է (Choloepus hoffmani), որը ևս վերաբերում է Choloepus տիպին[2]։
Կենսակերպ խմբագրել
Վարում է խիստ ծառային ապրելակերպ՝ զբաղեցնելով մոտավորապես չորս հեկտար տարածք։
Բեղմնավորում խմբագրել
Հղիությունը տևում է վեց ամիս։ Կենդանու ձագը կշռում է 30-34 գրամ և ունենում է 25 սմ երկրություն։ Մոտավորապես 2,5 ամսականից նա սկսում է ուտել տերևներ, իսկ հարևան ճյուղ է տեղափոխվում ինը ամսականից։ Հայտնի են երկմատ ծույլերի բազմացման դեպքեր ոչ բնական պայմաններում։ Ոչ բնական պայմաններում ապրում են մինչև 40 տարի, իսկ բնության մեջ, միջին կյանքի տևողությունը 20 տարի է։
Բնապահպանական կարգավիճակ խմբագրել
Տեղաբնիկները օգտագործում են ծույլերի միս, կաշվից պատրաստում են թամբի ծածկոցներ, իսկ ճանկերը օգտագործում են զարդերի պատրաստման համար։
Ունաուն չի դասվում պաշտպանվող տեսակների թվին[3]։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Երկմատ ծույլը Մորոզովսկի կենդանաբանական այգում -
-
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Соколов В.Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский-русский-английский-немецкий-французский. — М.: Русский язык, 1984. — С. 27. — 352 с. — 10 000 экз.
- ↑ «Архив БВИ: Систематика: Царства», bvi.rusf.ru
- ↑ «Choloepus didactylus (Linné'S Two-toed Sloth, Southern Two-toed Sloth)», iucnredlist.org
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երկմատ ծույլ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երկմատ ծույլ» հոդվածին։ |