Գիլուխիպա (անգլ.՝ Gilukhipa, խուռիերեն՝ Կիլու- Հեպա, եգիպտերեն՝ Կիրգիպա, Մ.թ.ա. 1390-ականներ, Միտաննի - մ.թ.ա. 14-րդ դար, Եգիպտոս), Միտաննիի արքա Շուտառնա II-ի դուստր, որը հանդիսացել է հաջորդ արքա Տուշրատտայի քույրը։

Գիլուխիպա
Ծնվել էՄ.թ.ա. 1390-ականներ
ԾննդավայրՄիտաննի
Մահացել էմ.թ.ա. 14-րդ դար
Մահվան վայրԵգիպտոս
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱմուսինԱմենհոտեպ III[1]
Ծնողներհայր՝ Շուտարնա II

Կենսագրություն խմբագրել

Գիլուխիպաը հիերոգլիֆներում
k
y
r
g
ypAB1
[2]
Կիրգիպա (kyrgypɜ)
«Արևի աստվածուհի Հեպան է իմ ուժը»

Քաղաքական նպատակներով Գիլուխիպային ուղարկել են Եգիպտոս՝ փարավոն Ամենհոտեպ III-ի հետ ամուսնանալու։ Ամուսնությունը տեղի է ունեցել փարավոնի գահակալության տասներորդ տարում, մ․թ․ա․ մոտավորապես 1378–1376 թվականներին, որի առիթով փարավոնը պատվիրել է հուշաքարերի շարք թողարկել։ 200-ից ավելի հուշաքարերը հայտնաբերվել են մեծ աշխարհագրական տարածքում՝ սկսած Սիրիայից (Ռաս Շամրա) մինչև Նուբիայի Սոլեբ քաղաքը[3]։ Հինգ հուշաքարեր վկայում են, որ արքայադուստր Գիլուխեպան Միտաննից ժամանել է Եգիպտոս 317 կանանցից բաղկացած շքախմբի հետ։ Նա առաջինն էր օտարերկրացի բազմաթիվ արքայադուստրերից, ովքեր հայտնվել են փարավոնի կանանոցում[4]։

Գիլուխիպան հայտնի է եղել որպես «փարավոնի երկրորդական կին», քանի որ Տիյան զբաղեցնում էր Ամենհոտեպ III-ի մեծ թագուհու տիտղոսը։

Քսանվեց տարի անց Գիլուխիպայի եղբոր տասնհինգամյա դուստրը՝ Տադուխիպան նույնպես ամուսնացել է Ամենհոտեպ III-ի հետ։ Ամուսնությունից կարճ ժամանակ անց փարավոնը վախճանվել է և Տադուխիպան հավանաբար ի վերջո ամուսնացել է հաջորդ փարավոն Էխնաթոնի հետ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Dodson A. The Complete Royal Families of Ancient EgyptHigh Holborn: Thames & Hudson, 2004. — P. 154. — 320 p. — ISBN 978-0-500-05128-3
  2. Wolfgang Helck, Urkunden der 18. Dynastie 1957, p. 1738
  3. O'Connor, Cline, էջեր 11–12
  4. O'Connor, Cline, էջ 13