Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գետամեջ (այլ կիրառումներ)

Գետամիջո վանք, (հայտնի նաև՝ Ծարա վանք), 1301 թվականին կառուցված հայ առաքելական վանք Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանի Ծար գյուղում, որը գտնվել է Տրտու և Ծար գետերի միջև` հրվանդանաձև երկարած լեռնաճյուղի ավարտին[1]։ Եղել է Ծար գյուղի չորս վանքերից մեկը։

Գետամիջո վանք
Քանդած վանքի քարերով ադրբեջանցիները կառուցել են Չրաղ գյուղ դպրոցի շենքը
Հիմնական տվյալներ
Տեսակվանք
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
ՏեղագրությունՇահումյանի շրջան
ՏարածաշրջանՇահումյանի շրջանի
Հիմնական ամսաթվերը1301
Ներկա վիճակավերված
Կառուցման ավարտ1301 թվական
Հիմնադրված1301
Փակված է1950-ականներ (ավերված ադրբեջանցիների կողմից)

1950-ականներին ադրբեջանցիներն հիմնահատակ ավերել են վանքը՝ քանդված քարերով կառուցելով Չրաղ գյուղի դպրոցի շենքը։ Ներկայումս դպրոցի շենքի պատերի մեջ երևում են Գետամիջո վանքի ճարտարապետական բեկորներն ու երեսապատի սրբատաշ արձանագիր քարերը։ Ադրբեջանական դպրոցի մուտքի երկու կողմերում զետեղված են առյուծների պատկերաքանդակները, որոնք ի սկզբանե համանման դիրքում եղել են Գետամիջո վանքի մուտքին[2]։

2020 թվականի Արցախյան երկրորդ պատերազմի արդյունքում նոյեմբերի 25-ին Ծար գյուղը, որտեղ գտնվել է Գետամիջո վանքը, հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ[3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Ադրբեջանը քաղաքակրթությունից դուրս, Ծար գյուղի Գետամիջո վանքն ու Չրաղ գյուղի ադրբեջանական դպրոցը». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 31-ին.
  2. Կարապետյան, Սամվել (2017). ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՔԱՂԱՔԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԴՈՒՐՍ. Երևան. էջեր 86, 87.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  3. «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.