Բիաթլոնը ձմեռային սպորտաձև է թափքադահուկասահքի և հրաձգության համադրությամբ։ Նմանապես է ամառային բիաթլոնը, թափքավազքի և հրաձգության համադրությունն է։

Բիաթլոն
ՏեսակԲազմամարտ, անհատական սպորտաձև և ձմեռային մարզաձև
ՄարմինԲիաթլոնի միջազգային կոմիտե
Սեռարական, իգական; առանձին առաջնություններ
Կարգավիճակթիմային և անհատական
Հարմարանքբիաթլոնի դահուկ և հրացան
Վայր7,5 - 15 կմ կախված տեսակից
Առաջին առաջնություն1861 թ., հրաձգության և թափքադահուկասահքի ակումբ
Օլիմպիական խաղերսկսած 1960 թվականից
Տարբերվում էduathlon?, Waffenlauf? և biathle?
ՊորտալPortal:Biathlon?
 Biathlon Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

Այս սպորտաձևը ունի իր ծագումը Նորվեգիայի ժողովրդից, որպես ռազմական պատրաստության ալտերնատիվ տարբերակ։ Թափքադահուկասահքի առաջին ակումբներից մեկը, հրաձգության և թափքադահուկասահքի ակումբը, ստեղծվել է Նորվեգիայում 1861 թվականին, որպեսզի բարձրացվի պաշտպանական մակարդակը։

Կոչվելով ռազմական պարեկային ծառայություն, այս կոմբինացիան ընդունվեց 1924 թվականին և հետո եղավ 1928, 1936, 1948 թվականներին, բայց օլիմպիական կոմիտեն, հետո հայտարարելով, որ մի քանի երկրներ բողոքում են այս սպորտի կանոններից, հանեց այս սպորտը օլիպիականներից։ 1950-ականներին, բիաթլոնը ներկայացվեց ԽՍՀՄ-ում և Շվեդիայում, և ընդունվեց որպես ձմեռային սպորտաձև։ Այստեղի ժողովուրդը ցանկություն հայտնեց այս սպորտաձևը օլիմպիական դարձնելու համար։

Առաջին համաշխարհային Չեմպիոնատը բիաթլոնից եղավ 1958 թվականին Ավստրայում, և 1960 թվականին վերջնականապես ընդգրկվեց օլիմիադայում։ Ալբերտվիլլում 1992 թվականին, առաջին անգամ կանայք ևս մասնակցեցին այս մրցույթին։

 

1958-1965 թվականներին բոլոր մրցույթերը ոգտագործեցին բարձր որակի քարտրիջներ, որոնցից է .30-06 SPRINGFIELD և 7.62*51մմ NATO, .22 երկար հրաձգության քարտրիջի ստաբիլիզացումից (1978)։ Զինամթերքը կապված էր մաշված գոտու վրա։ Միակ միջոցառումը տղամարդկանց 20 կմ անհատականն էր, որը ներառում էր չորս առանձին մասերը 100 մ., 150 մ., 200 մ., 250 մ.: Թիրախի հեռավորությունը 150 մետր կրճատվեց։ 1966 թվականին 50 մետր կրճատվեց։ որի դեբյուտը եղավ 1980 թվականի ձմեռային օլիմիադայում։

Կառավարող անձինք խմբագրել

1948 թվականին, Union Internationale de Pentathlon Moderne et Biathlon (UIPMB) ստեղծվեց, ստանդարտացնելու բիաթլոնի օրենքները և այժմյան պենտատլոնը։ 1993 թվականին UIPMB-ը ստեղծեց Բիաթլոնի միությունը, որը նույն միությունից առանձնացավ։

Միության նախագահները խմբագրել

Չեմպիոնատներ խմբագրել

 
 
  • Բիաթլոնի աշխարհի գավաթ
  • Բիաթլոնի աշխարհի չեմպիոնատ
  • Բիաթլոնի մանկական աշխարհի չեմպիոնատ
  • Բիաթլոնը ձմեռային օլիմպիադայում

Կանոններ և սարքավորումներ խմբագրել

Կատարյալ կանոնները տրված են Բիաթլոնի միության պաշտոնական էջում։

Հիմնական հասկացություններ խմբագրել

Բիաթլոնի մրցույթը կազմված է թափքադահուկի մրցարշավից, և մի քանի դադարներից, որոնց ժամանակ մասնակիցները հրազենով կրակ են թողում դեպի նշանակետերը 2 կամ 4 անգամ հնգական անգամ կանգնած և պառկած վիճակում։ Քանի անգամ մասնակիցը վրիպում է, այդքան անգամ նա լրացուցիչ ժամանակ է կորցնում կամ էլ այդքան անգամ լրացուցիչ հեռավորություն է անցնում, ամենակարճ ժամանակում անցնողը հաղթում է։

Մրցույթի ֆորմատը խմբագրել

Ինդիվիդուալ խմբագրել

20 կիլոմետրանոց ինդիվիդուալ մրցարշավը հնագույն բիաթլոնային տարբերակն է։ Այստեղ անցնում են 5 շրջան․ Բիաթլետը հարվածում է ընդհանուր 20 անգամ՝ 4 անգամ մոտենալով հետևյալ հաջորդականությամբ՝ կանգնած, պառկած, կանգնած, պառկած։ Ամեն վրիպած հարված էրոպե ավելացնում է բիաթլետի ընդհանուր ժամանակին

Սպրինտ խմբագրել

Սպրինտը 10 կիլոմետր տղամարդկանց և 7․5 կիլոմետր կանանց համար բիաթլետը հարվածում է 10 անգամ՝ մոտենալով 2 անգամ։ ամեն վրիպակ 150 մետր ավելացնում է մրցարշավը։ Ինչպես և Ինդիվիդուալը, բիաթլետները սկսում են ինտեռվալներով։ Հաղթող նույնպես ինդիվիդուալի նման է։

Հետապնդում խմբագրել

 

Այստեղ տերբեր ժամանակներում են սկսում մրցարշավորդները և հաղթում է նա ով առաջինն է հատել հաղթական գիծը։ Հեռավորությունը 12.5 կիլոմետր տղամարդկանց, 10 կիլոմետր կամանց համար։ Մրցարշավը բաղկացած է 5 շրջանից։ հարվածում են ինչպես ինդիվիդուալը, իսկ վրիպակը ինչպես Սպրինտը։

Մասս ստարտ խմբագրել

Այստեղ սկսում են միաժամանակ և հաղթում ով առաջինը անցնի հաղթական գիծը։ Հեռավորությունը 15 և 12.5 կիլոմետր։Այսեղ ևս 5 շրջան է։ Հարվածի իրավունք ունեն 10 անգամ, պիտի դիպուկահար են 6 անգամ։ Այստեղ ևս վրիպակը 150 մետր է։ Խաղում են միառժամանակ 30 հոգի։

Րիլեյ խմբագրել

 

Թիմը պարունակում է 4 բիաթլետ 7.5 կիլոմետր ամեն մեկի համար։ Ամեն մեկը հարվածում է 2 անգամ՝ Պառկած և կանգնած։ 150 մետր վրիպակի դեպքում։

Թիմ խմբագրել

Թիմը 4 բիաթլետից է բաղկացած։ թ հոգի հարվածում է, 2 հոգի չի հարվածում։ 2 հոգի հարվածում է համապատասխանաբար կանգնած և պառկած։ Չխբելու դեպքում 150 մետր հեռավորություն ավելանում է։ Նրանք պետք է հարվածային դիրք մտնեն միասին և հատեն գիծը 15 վրկ տարբերությամբ։

Բիաթլոնի ռեկորդներ խմբագրել

Բիաթլոնի ռեկորդները, նորությունները կարող եք տեսնել Biathlobworld.com կայքում։

Աղբյուրներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 435