Բեզմեններ, ամենապարզ լծակային կշեռքները: Ռուսական բեզմեններն են (կոնտար[1], կանտար[2]) մետաղական ձող՝ մի ծայրին մշտական բեռով և մյուս ծայրին կեռիկով կամ գավաթով՝ կշռվող առարկայի համար: Բեզմենը հավասարակշռվում է երկրորդ կեռիկի կամ օղակի տեղաշարժով երկայնքով, որոնք ծառայում են որպես բեզմենի ձողի հենարան: Հռոմեական կանտարի վրա տեղաշարժվում է կշռաքարը, իսկ հենման և կախման կետերի դիրքը մնում է հաստատուն: Հաշվարկը կատարվում է ձողի վրա նշված սանդղակով:

Steelyard balance
ԵնթակատեգորիաԿշեռք Խմբագրել Wikidata

«Կանտարի անկատարության և չարաշահումների հնարավորության պատճառով» ԽՍՀՄ-ում արգելված էր բեզմենի օգտագործումը առևտրի մեջ[3], ինչպես արգելված է նաև հիմա ՌԴ-ի տարածքում:

Ստուգաբանություն

խմբագրել

«Բեզմեն» բառի ստուգաբանությունը ճշգրիտ պարզ չէ[4]: Ըստ Ֆասմերի՝ ամենահիմնավորված տարբերակներն են Ռյասյանենի վարկածը՝ չուվաշերեն viśmen բառից (չուվաշերեն՝ виç- — «չափել») և Կորշի վարկածը՝ արաբա-թուրքական väznä — «կշեռք» բառից, որի վրա կարող էր ազդել երկրորդային մոտեցումը bez měny (հին սլավոներեն՝ безъ мѣны) բառին: Շվեդերեն bismare բառից փոփոխության ենթադրելը համարվում են սխալ[5]:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Словарь В. И. Даля». Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. Վերցված է 2012-05-30-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); no-break space character in |title= at position 11 (օգնություն)
  2. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка.- Чудинов А. Н., 1910.
  3. Большая советская энциклопедия
  4. Аникин А. Е. Русский этимологический словарь. Вып. 3 (бе – болдыхать) / Ин-т рус. яз. им. В. В. Виноградова РАН; Ин-т филологии Сибирского отделения РАН. — М.: Рукописные памятники Древней Руси, 2009. — С. 46—47. — 344 с. — ISBN 978-5-9551-0356-3
  5. «Этимология и история слов русского языка». etymolog.ruslang.ru. Վերցված է 2024-07-11-ին.

Գրականություն

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեզմեն» հոդվածին։

Արտաքին աղբյուրներ

խմբագրել