Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկ
Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկ (ֆր.՝ franc CFA, կամ պարզապես franc, ISO 4217 կոդը՝ XOF, հապավումը՝ F.CFA), արժույթ է, որն օգտագործվում է Արևմտյան Աֆրիկայի ութ անկախ պետությունների կողմից, որոնք կազմում են Արևմտյան Աֆրիկայի տնտեսական և արժութային միությունը (ֆրանս․՝ Union Économique et Monétaire Ouest Africaine, հապավումը՝ UEMOA)՝ Բենին, Բուրկինա Ֆասո, Կոտ դ'Իվուար, Գվինեա-Բիսաու, Մալի, Նիգեր, Սենեգալ և Տոգո։ Այս ութ երկրների ընդհանուր բնակչությունը կազմում էր 105,7 միլիոն մարդ՝ 2014 թվականին, իսկ ընդհանուր ՀՆԱ-ն՝ 128,6 միլիարդ ԱՄՆ դոլար՝ 2018 թվականին[1]։[ թարմացում
| Երկիր | Բենին, Բուրկինա Ֆասո, Գվինեա Բիսաու, Կոտ դ'Իվուար, Մալի, Նիգեր, Սենեգալ, Տոգո  | |
|---|---|---|
| Թողարկող | Central Bank of West African States | |
| Նախորդողը | French West African franc, Malian franc | |
| Փոխակերպում ստանդարտ միավորի | 0,0047392691099179 միջազգային դոլար, 0,0049874316721861 միջազգային դոլար, 0,004478701534851 միջազգային դոլար, 0,0042457796949832 միջազգային դոլար, 0,0046266736992107 միջազգային դոլար, 0,0046161445037875 միջազգային դոլար, 0,0045874295256139 միջազգային դոլար, 0,0047015237638519 միջազգային դոլար | |
| Սպասարկման տարածք | West African Economic and Monetary Union | |
| Գին | 1 Կենտրոնական Աֆրիկայի Կենտրոնական Աֆրիկայի պետությունների ֆրանկ, 65 Guinea-Bissau peso, 0,00152449 եվրո | |
ԱՖՀ-ն (ֆրանս․՝ CFA) ի սկզբանե նշանակում էր «Աֆրիկայի ֆրանսիական գաղութներ» (ֆրանս․՝ Colonies françaises d'Afrique)։ Այս պետությունների անկախությունից հետո նրա անունը փոխվեց «Ֆինանսական համագործակցություն Կենտրոնական Աֆրիկայում» (ֆրանս․՝ Coopération financière en Afrique centrale)[2]։ Արժույթը թողարկվում է Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի կողմից (ֆրանս․՝ Banque Centrale des États de l'Afrique de l'Ouest, BCEAO), որը գտնվում է Դակարում՝ (Սենեգալ) Արևմտյան Աֆրիկայի տնտեսական և արժութային միության անդամների համար (ֆրանս․՝ Union Economique et Monétaire Ouest Africaine, UEMOA): Ֆրանկը անվանականորեն բաժանվում է 100 ցենտիմի, սակայն սանտիմի անվանական արժեք չի թողարկվել։ ԱՖՀ ֆրանկ թղթադրամների արտադրությունն իրականացվել է Շամալիերայում՝ Ֆրանսիայի Բանկի կողմից, 1945 թվականին դրա ստեղծման օրվանից։
Կենտրոնական Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկը հավասար արժեք ունի Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկին և շրջանառության մեջ է կենտրոնական Աֆրիկայի մի քանի երկրներում։ Նրանք երկուսն էլ սովորաբար կոչվում են ԱֆՀ ֆրանկ։
2019 թվականի դեկտեմբերին հայտարարվել է, որ Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկը կբարեփոխվի, որը կներառի վերջինիս վերանվանումը էկո անվամբ, և նվազեցնել Ֆրանսիայի դերը արժույթում[3][4]։ Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների տնտեսական համայնք (ֆրանս․՝ Communauté économique des États de l'Afrique de l'Ouest, CEDEAO), որի անդամներն են նաև UEMOA-ի անդամները, նախատեսում է մինչև 2027 թվականը ներդնել իր սեփական ընդհանուր արժույթն իր անդամ երկրների համար, որի համար «էկո» անվանումը պաշտոնապես ընդունվել է[5][6]։
Պատմություն
խմբագրելԱՖՀ ֆրանկը ներմուծվել է Արևմտյան Աֆրիկայի ֆրանսիական գաղութներ 1945 թվականին՝ փոխարինելով ֆրանսիական արևմտյան աֆրիկյան ֆրանկին։ ԱՖՀ ֆրանկ օգտագործող Արևմտյան Աֆրիկայի գաղութներն ու տարածքներն էին Կոտ դ’Իվուարը, Դահոմեան, Ֆրանսիական Սուդանը, Մավրիտանիան, Նիգերը, Սենեգալը, Տոգոն և Վերին Վոլտան։ Արժույթը շարունակել է գործել, երբ այս գաղութները ձեռք են բերել իրենց անկախությունը, բացառությամբ Մալիի (նախկին ֆրանսիական Սուդան), որը 1961 թվականին փոխարինել է ԱՖՀ ֆրանկը սեփական ֆրանկով։
1973 թվականին Մավրիտանիան ԱՖՀ ֆրանկը փոխարինել է ուգոիյայով 1 ուգիյա = 5 ֆրանկ փոխարժեքով։ Մալին կրկին ընդունել է ԱՖՀ ֆրանկը 1984 թվականին՝ 1 ԱՖՀ ֆրանկ = 2 Մալիական ֆրանկ փոխարժեքով։ Նախկին պորտուգալական Գվինեա-Բիսաու գաղութն ընդունել է ԱՖՀ ֆրանկը 1997 թվականին, փոխարինելով Գվինեա-Բիսաու պեսոն՝ 1 ԱՖՀ ֆրանկ = 65 պեսո փոխարժեքով[7]։
Արժույթը կապված էր ֆրանսիական ֆրանկի հետ՝ 1 F. CFA = 2 F, դառնալով 1 F. CFA = NF 0.02` նոր Ֆրանկի ներդրումից հետո (1 նոր ֆրանկ = 100 հին ֆրանկ)։ 1994 թվականին արժույթը կիսով չափ արժեզրկվեց ՝ հասնելով 1 F.CFA = 0,01 ֆրանկի։ 1999 թվականից սկսած այն կապված է եղել եվրոյի հետ՝ €1 = F 6.55957 = F.CFA 655.957 փոխարժեքով։
| Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկի մետաղադրամներ | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Պատկեր | Արժեք | Տեխնիկական պարամետրեր | Նկարագրություն | Առաջին հատման ամսաթիվը | |||||
| Տրամագիծը | Հաստություն | պատարագ | Կազմը | Եզր | Դիմերեսը | Դարձերես | |||
| 1 ֆրանկ | 15 մմ | 1,5 մմ | 1,65 գրամ | Պողպատե | Հարթ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի խորհրդանիշ, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | Անվանական արժեքը և թողարկման ամսաթիվը, տեքստ. «UNION MONETAIRE OUEST-AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի արժութային միություն) | 1976 թ | |
| 5 ֆրանկ | 20 մմ | 1,5 մմ | 3 գրամ | Ալյումին-նիկել-բրոնզ | Հարթ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի խորհրդանիշ, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) և «5 F» | Գազել և թողարկման ամսաթիվը | 1965 թ | |
| 10 ֆրանկ | 23,5 մմ | 1,57 մմ | 4 գրամ | Ալյումին-բրոնզ | Հարթ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի խորհրդանիշ, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) և «10 ֆրանկ» | Ջուր մղող երկու կին և երեխա և թողարկման ամսաթիվ | 1981 թ | |
| 25 ֆրանկ | 27 մմ | 2,2 մմ | 8 գրամ | Ալյումին-բրոնզ | Եղեգնաձև | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի խորհրդանիշ, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) և «25 ֆրանկ» | Լաբորանտ, որը հեղուկ է լցնում փորձանոթի մեջ և թողարկման ամսաթիվը | 1980 թ | |
| 50 ֆրանկ | 22 մմ | 1,6 մմ | 5 գրամ | Պղինձ-նիկել | Եղեգնաձև | Անվանական արժեքը լոբազգիների, հացահատիկների և ընկույզների խառնուրդում, տեքստ. «UNION MONETAIRE OUEST-AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի տնտեսական և արժութային միություն) և թողարկման ամսաթիվ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկի զինանշանը, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | 1972 թ | |
| 100 ֆրանկ | 26 մմ | 1,5 մմ | 7,07 գրամ | Նիկել | Եղեգնաձև | Անվանական արժեքը ծաղիկների ներսում, տեքստ. «UNION MONETAIRE OUEST-AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի դրամական միություն) և թողարկման ամսաթիվ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկի զինանշանը, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | 1967 թ | |
| 200 ֆրանկ | 24,5 մմ | 2,1 մմ | 7 գրամ | Երկմետաղական մետաղադրամ (փողային կենտրոնական խրոց՝ պղնձե-նիկելային արտաքին օղակով) | Եղեգնաձև և հարթ հատվածներ | Բերքի մեջ անվանումը, տեքստ. «UNION MONÉTAIRE OUEST AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի դրամական միություն), «200 FCFA» և թողարկման ամսաթիվը | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկի զինանշանը, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | 2003 թ | |
| 250 ֆրանկ | 26,3 մմ | 2 մմ | 8,2 գրամ | Երկմետաղական մետաղադրամ (փողային կենտրոնական խրոց՝ պղնձե-նիկելային արտաքին օղակով) | Եղեգնաձև և հարթ հատվածներ | Բերքի մեջ անվանումը, տեքստ. «UNION MONÉTAIRE OUEST AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի դրամական միություն), «250 FCFA» և թողարկման ամսաթիվը | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկի զինանշանը և Աֆրիկայի քարտեզը, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | 1992 թ | |
| 500 ֆրանկ | 28 մմ | 2,2 մմ | 10,6 գրամ | Երկմետաղ մետաղադրամ (պղնձե-նիկելային կենտրոնական խրոց՝ արույրե արտաքին օղակով) | Եղեգնաձև և հարթ հատվածներ | Բերքի մեջ անվանումը, տեքստ. «UNION MONÉTAIRE OUEST AFRICAINE» (Արևմտյան Աֆրիկայի դրամական միություն), «500 FCFA» և թողարկման ամսաթիվը | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների Կենտրոնական բանկի զինանշանը, տեքստ․ «BANQUE CENTRALE DES ETATS DE L'AFRIQUE DE L'OUEST» (Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկ) | 2003 թ | |
Մետաղադրամներ
խմբագրել1948 թվականին ներկայացվել են ալյումինե 1 և 2 ֆրանկ մետաղադրամներ։ Դրանց հաջորդել են 1956 թվականին ալյումինից և բրոնզից 5, 10 և 25 ֆրանկները։ Բոլորը կրում էին «Afrique Occidentale Française» անունը։ 1957 թվականին «Տոգո» անունով 10 և 25 ֆրանկ արժողությամբ մետաղադրամներ են թողարկվել այդ երկրում օգտագործելու համար։ Վերջիններս թողարկվել են միայն այդ տարվա համար։ 1959 թվականից բոլոր մետաղադրամները թողարկվել են BCEAO-ի կողմից։
1959 թվականից ի վեր մետաղադրամների ընդհանուր չափերն ու կազմը քիչ են փոխվել, սակայն «Ֆրանսիական հանրապետությունը» և Մարիանայի ոճավորված կիսանդրին հանվել են բոլոր մետաղադրամներից՝ փոխարինվելով «Արևմտյան աֆրիկյան երկրների բանկերի կենտրոնական բանկ» կնիքով 1, 5, 10 և 25 ֆրանկներ՝ գազելի պրոֆիլով, որը վերցված է գաղութատիրական խնդիրներից, և ցեղային դիմակ հարանվանության միջև, որը դարձել է Արևմտյան Աֆրիկայի արժութային միության զինանշանը։ Նիկել-պողպատե 100 ֆրանկ մետաղադրամները ներկայացվել են 1967 թվականին, որին հաջորդել են 50 ֆրանկ մետաղադրամները՝ 1972 թվականին։ Դրանցում եղել է նաև ծանոթ ցեղային դիմակը։ Փոքր, չժանգոտվող պողպատից 1 ֆրանկ մետաղադրամները ներկայացվել են 1976 թվականին՝ փոխարինելով ավելի մեծ ալյումինե 1 ֆրանկ մետաղադրամներին, և դրանք հատվել են մինչև 1995 թվականը։ 1980 թվականին 10 և 25 ֆրանկ անվանական արժեքով մետաղադրամների դիզայնը փոխվել է։ 10 ֆրանկի վրա պատկերված է մի ընտանիք, որն օգտագործում է ջրի պոմպ, իսկ 25 ֆրանկի վրա՝ մի երիտասարդ կին՝ քիմիական գործիքներով։ 250 ֆրանկ երկմետաղյա մետաղադրամը ներկայացվել է 1992 թվականին՝ ավելորդ փոփոխությունները նվազեցնելու համար։ Այս մետաղադրամները, սակայն, շատ շրջաններում հայտնի չեն եղել, իսկ 1996 թվականից հետո դրանց թողարկումը դադարեցվել է։ Այնուամենայնիվ, դրանք դեռևս օրինական վճարման միջոց են։ 2003 թվականին ներկայացվել են երկմետաղյա 200 և 500 ֆրանկ մետաղադրամներ՝ փոխարինելով ավելի փոքր անվանական արժեքով թղթադրամներին։ Արևմտյան ԱՖՀ ֆրանկի բոլոր այլ մետաղադրամների նման, դրանք պատկերում էին դիմակի զինանշանը։
Ի տարբերություն Կենտրոնական Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկի որոշ մետաղադրամների, ժամանակակից շրջանառության մետաղադրամներ չեն թողարկվել, որոնք պատկերում են առանձին անդամ պետությունների անունները, ինչպես նաև որևէ տառ կամ նշման նշան։
Բոլոր ԱՖՀ մետաղադրամները պատկերում են դրամահատարանի նշանը, ինչպես նաև փորագրողի գաղտնի նշանը։ Դրամահատարանի նշանը գտնվում է անվանման կամ ամսաթվի դարձերեսի ձախ կողմում, մինչդեռ փորագրողի նշանը գտնվում է աջ կողմում։
Թղթադրամներ
խմբագրելԵրբ ԱՖՀ ֆրանկը մտցվել է, շրջանառության մեջ էին 5, 10, 25, 50, 100 և 1000 ֆրանկ արժողությամբ թղթադրամներ, որոնք թողարկվել էին Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի (ֆրանս․՝ Banque Centrale des États de l'Afrique de l'Ouest, BCEAO) կողմից։ 1946 թվականին ավելացվել են 500 ֆրանկ թղթադրամներ, որին հաջորդել են 1948 թվականին 5000 ֆրանկանոց թղթադրամները։ 1955-ին Ֆրանսիական Արևմտյան Աֆրիկայի և Տոգոյի էմիսիոն ինստիտուտը ստանձնել է թղթադրամների արտադրությունը՝ թողարկելով 50, 100, 500 և 1000 ֆրանկ թղթադրամներ։
1959 թվականին BCEAO-ն ստանձնել է թղթադրամների թողարկումը և նորից ներմուծել 5000 ֆրանկ թղթադրամը։ Բացառությամբ մի քանի վաղ թողարկումների, BCEAO-ի նոտաներում նշվում է թողարկման երկիրը։ Երկրի տառերի ծածկագրերը հետևյալն են․
- A –
Կոտ դ'Իվուար - B –
Բենին - C –
Բուրկինա Ֆասո - D –
Մալի - H –
Նիգեր - K – Մալի
- S – Բուրկինա Ֆասո
- T –
Տոգո[8]
Երկրների ծածկագրերն օգտագործվում են ԱՖՀ ֆրանկի երկրների միջև կանխիկ դրամի հոսքը նույնականացնելու և դասակարգելու, ինչպես նաև թղթադրամների իրենց ծագման երկիր վերադարձնելու համար[8]։
50 ֆրանկանոց թղթադրամները վերջին անգամ թողարկվել են 1959 թվականին, իսկ 100 ֆրանկը չի թողարկվել 1965 թվականից։ 10000 ֆրանկ թղթադրամները ներկայացվել են 1977 թվականին, որին հաջորդել են 2500 ֆրանկ թղթադրամները՝ 1992 թվականին։
2004 թվականին ներկայացվել է թղթադրամների նոր շարք՝ 1000, 2000, 5000 և 10000 ֆրանկ արժողությամբ, ընդ որում 500 ֆրանկ թղթադրամը նախորդ տարի փոխարինվել էր մետաղադրամով։ Ավելի նոր նշումները պարունակում են թարմացված անվտանգության առանձնահատկություններ և ավելի ժամանակակից են դիզայն։ Փոփոխությունը ողջունվել է այն ընկալման պատճառով, որ հին թղթադրամները կեղտոտ են և հիվանդություններով լի[9]։ 5000 ֆրանկ թղթադրամի գույնը կապույտից դարձել է կանաչ։ 2012 թվականի նոյեմբերի 30-ին Արևմտյան Աֆրիկյան պետությունների Կենտրոնական բանկը թողարկել է 500 ֆրանկանոց թղթադրամ[10][11]։
| Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկի թղթադրամներ (1991–1992 թողարկում) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Արժեք | Դիմերեսը | Դարձերես | Դիտողություն | ||||||
| 500 ֆրանկ | Ջրհեղեղի դեմ պայքարի պատնեշ, մարդ [2] | Այգու տրակտոր | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 1000 ֆրանկ | Գետնանուշի տեղափոխում, կին [3] | Փորագրություններ, կանայք, գետափին պահեստային աղբամաններ | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 2500 ֆրանկ | Հիդրոէլեկտրական ամբարտակ, կին [4] | Պեստիցիդների ցողում | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 5000 ֆրանկ | Ձուլման գործարան, կանայք [5] | Մի խումբ կանայք | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 10000 ֆրանկ | Արևմտյան Աֆրիկայի պետությունների կենտրոնական բանկի շենքը (Դաքար, Սենեգալ), տղամարդ [6] | Մի կին, որը քայլում է խաղողի կամրջի վրայով | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկի թղթադրամներ (2003 թողարկում) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Արժեք | Դիմերեսը | Հակադարձ | Դիտողություն | ||||||
| 500 ֆրանկ | Արույրե կշեռքներ՝ աշանտի ժողովրդի սղոցի ձկան տեսքով, ոսկե ավազը կշռելու համար և համակարգչայնացում Արևմտյան Աֆրիկայում և ձեռքի հպումը սենսորային պլանշետային համակարգչին, որը միացված է Արևմտյան Աֆրիկայի երկրներին Աֆրիկայի ուրվագծային քարտեզի վրա [7] | Հիպոպոտամուսներ [8] | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 1000 ֆրանկ | Աշանտի ժողովրդի սղոցաձկան փողային քաշը ոսկու փոշին կշռելու համար և կրթության ու առողջության խորհրդանիշներ [9] | Ուղտեր [10] | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 2000 ֆրանկ | Աշանտի ժողովրդի սղոցաձկան փողային քաշը ոսկու փոշին կշռելու համար և փոխադրումներ [11] | Ձուկ [12] | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 5000 ֆրանկ | Աշանտի ժողովրդի սղոցաձկան փողային քաշը ոսկու փոշին կշռելու համար և գյուղատնտեսություն [13] | Անտիլոպներ ( Kobus kob kob ) [14] | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
| 10000 ֆրանկ | Աշանտի ժողովրդի սղոցաձկան փողային քաշը ոսկու փոշին կշռելու համար և հեռահաղորդակցություն [15] | Թռչուններ ( Tauroco macrorhynchus ) [16] | A (Կոտ դ'Իվուար), B (Բենին), C (Բուրկինա Ֆասո), D (Մալի), H (Նիգեր), Կ (Սենեգալ), S (Գվինեա-Բիսաու), T (Տոգո) | ||||||
Հակասություն
խմբագրելՈրոշ բանավեճեր են ծավալվել այն մասին, թե արդյոք Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկը ծառայում է որպես Ֆրանսիայի համար տարածաշրջանում ազդեցությունը պահպանելու միջոց, հաճախ ի վնաս այդ ազգերի[12]։ Օրինակ, արժույթի «կանոններից» մեկն այն է, որ ներգրավված բոլոր երկրների կենտրոնական բանկերը պետք է իրենց արտաքին ակտիվների առնվազն 50%-ը պահեն Ֆրանսիայի գանձապետարանում։ Ոմանք սա համարում են արժույթը կայուն պահելու միջոց, իսկ մյուսները դա համարում են որպես ներգրավված Արևմտյան Աֆրիկայի երկրների տնտեսական անկախության սահմանափակում։ Թեև 1950-ականների սկզբից մինչև 1980-ականների կեսերը ԱՖՀ երկրներում իրական ՀՆԱ-ի աճ և գնաճի ավելի ցածր տեմպեր են նկատվել, քան այլ ոչ ԱՖՀ-ի ենթասահարյան երկրները, 1986 և 1993 թվականների տնտեսական ցնցումները հանգեցրել են ԱՖՀ ֆրանկի ավելի ու ավելի գերարժևորմանը և ֆրանսիական գանձապետարանի դեֆիցիտի աճին։ Որոշ քաղաքականություն մշակողներ պնդում են, որ ԱՖՀ ֆրանկը կապված է արժույթների զամբյուղի հետ, այլ ոչ թե մեկ արժույթի, ինչպես այն ներկայումս է։ Նրանք նաև նշում են, որ պարտադիր պահուստի սահմանաչափը պետք է վերանայվի՝ ԱՖՀ երկրներին ավելի մեծ տնտեսական ազատություն տալու համար[13]։
Փոխարժեքները
խմբագրել| XOF ներկա փոխարժեքները | |
|---|---|
| Google Finance կայքից՝: | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD XAF NGN EUR |
| XE.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD XAF NGN EUR |
| OANDA.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD XAF NGN EUR |
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Population Reference Bureau. «2014 World Population Data Sheet» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 24-ին.
- ↑ «Présentation» (ֆրանսերեն). Central Bank of West African States. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 14-ին. (fr)
- ↑ «West Africa renames CFA franc but keeps it pegged to euro». Reuters. 2019 թ․ դեկտեմբերի 21. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
- ↑ «West Africa's new currency, the Eco: Rebrand or fresh start?». Deutsche Welle. 2019 թ․ դեկտեմբերի 23. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 20-ին.
- ↑ «West Africa: ECOWAS Heads of State Name Single Currency ECO». AllAfrica.
- ↑ «West Africa regional bloc adopts new plans to launch ECO single currency in 2027». REUTERS. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 24-ին.
- ↑ «The Many Varieties of West African States Banknotes». Home.earthlink.net. 1959 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ 8,0 8,1 International Monetary Fund, March 2004. IMF Country Report No. 04/87. Burkina Faso: Report on the Observance of Standards and Codes––Data Module, Response by the Authorities, and Detailed Assessment Using the Data Quality Assessment Framework, page 115.
- ↑ «West Africa ditches dirty money». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2004 թ․ սեպտեմբերի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2006 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 6-ին.
- ↑ [1] Banque Centrale des États de l'Afrique de l'Ouest (Central Bank of the West African States). Retrieved on 2012-11-07.
- ↑ West African States new 500-franc note to be issued 30 November 2012 Արխիվացված 20 Հունվար 2013 Wayback Machine BanknoteNews.com. November 7, 2012. Retrieved on 2012-11-09.
- ↑ Nzaou-Kongo, Aubin (2020). «International Law and Monetary Sovereignty. The Current Problems of the International Mastery of the CFA Franc and the Crisis of Sovereign Equality». African Review of Law and Critical Thinking. 1 (1): 25–61. doi:10.6084/m9.figshare.12808835.v3. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
- ↑ Signé, Landry (2019 թ․ դեկտեմբերի 7). «How the France-backed African CFA franc works as an enabler and barrier to development». Brookings (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 2-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Արևմտյան Աֆրիկայի ԱՖՀ ֆրանկ կատեգորիայում։ |
- (fr) Union Economique et Monétaire Ouest Africaine (UEMOA) (Official Site of the West African Economic and Monetary Union)
- West African CFA franc Banknotes
- West African CFA franc Coins
- "The Many Varieties of West African States Banknotes" Արխիվացված 2017-10-29 Wayback Machine by Weldon D. Burson
- "The exchange rate of the CFA Franc BCEAO" Արխիվացված 2021-07-27 Wayback Machine (XOF)