Արտավազդ Առաքելյան

հայ միջատաբան
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Առաքելյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Արտավազդ Հովհաննեսի Առաքելյան (օգոստոսի 3, 1925(1925-08-03)[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] - նոյեմբերի 2, 2009(2009-11-02), Երևան, Հայաստան), հայ միջատաբան։ Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1972), պրոֆեսոր (1984): ՀԳԳԱ թղթակից անդամ (1994):

Արտավազդ Առաքելյան
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 3, 1925(1925-08-03)[1]
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
Մահացել էնոյեմբերի 2, 2009(2009-11-02) (84 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՀայաստանի ազգային ագրարային համալսարան (1948)[1]
Գիտական աստիճանգյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր[1] (1972)
Մասնագիտությունմիջատաբան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան և «Մարտական ծառայությունների» մեդալ[2]

Կենսագրություն խմբագրել

Արտավազդ Առաքելյանը ծնվել է 1925 թվականի հուլիսի 3-ին, Երևան քաղաքում։ 1948 թվականին ավարտել է Հայաստանի գյուղատնտեսական ինստիտուտը։ 1957 թվականին եղել է ՀՀ խաղողապտղագինեգործության գիտական կենտրոնի բույսերի պաշտպանության բաժնի վարիչ[3]։

Աշխատանքները վերաբերում են պտղատու ծառերի և խաղողի վազի վնասատուների կենսաբանական, էկոլոգիական առանձնահատկությունների ուսումնասիրման և դրանց դեմ պայքարի արդյունավետ միջոցառումների մշակման հարցերին։

Անդամակցություն խմբագրել

  • Խաղողագործության և գինեգործության միջազգային ակադեմիայի անդամ (1999)

Երկեր խմբագրել

  • Սև ոսկեբզեզ։ Կորիզավորների վնասատու սև ոսկեբզեզը և պայքարի միջոցները նրա դեմ։ ՀԽՍՀ գյուղատնտեսության մինիստրության գյուղատնտեսական գիտության գլխավոր վարչություն, Երևան, ՀԽՍՀ գյուղմինիստրության գյուղատնտեսական գիտությունների գլխավոր վարչության հրատարակչություն, 1959[4]։
  • Կալիֆորնյան վահանակիր։ Այգեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, «Հայաստան», 1969[5]։
  • Պտղատու ծառերի վնասատուները և պայքարի միջոցառումները։ Երևան, «Հայաստան», 1970[6]։
  • Արևելյան պտղակեր։ Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, «Հայաստան», 1973 (համահեղինակ)[7]։
  • Պտղատու ծառերի վնասատուները։ Երևան, «Հայաստան», 1977[8]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀԽՍՀ Գյուղմինիստրություն, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ, 1983[9]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀՍՍՀ Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ, 1984[10]։
  • Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մասին։ ՀԽՍՀ «Հայգյուղքիմիա» արտադրա-գիտական միավորում, Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1986:
  • Խաղողի մշակության առանձնահատկությունները գյուղացիական տնտեսություններում։ Երևան, Ագրոպրես, 1998 (համահեղինակ)[11]։
  • Պտղատու այգիների մշակության տեխնոլոգիան։ Երևան, [Հայ Էդիթ], 1998 (համահեղինակ)[12]։
  • Հայաստանում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի կարանտին վնասատուները։ Երևան, 1999 (համահեղինակ)[13]։
  • Խաղողի, պտղատու և հատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ, Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի պաշտպանության հանրապետական կայան, Երևան, Ա. հ., 2000[14]:
  • Հացահատիկային և լոբազգի մշակաբույսերի սերմերով տարածվող պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները։ Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն, Երևան, 2001 (համահեղինակ)[15]։
  • Ջերմատնային բույսերի պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները։ Գյուղատնտեսության նախարարություն, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն, Երևան, Ա. Հ., 2001 (համահեղինակ)։
  • Խաղողի և պտղահատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ, Գյուղատնտեսության նախարարություն, Խաղողապտղագինեգործության գիտական կենտրոն, Երևան, տպ. Լիմուշ, 2005[16]։
  • Մեթոդական ցուցումներ «Բույսերի պաշտպանության (էնտոմոլոգիա, ֆիտոպաթոլոգիա) գծով դիպլոմային աշխատանք կատարելու վերաբերյալ։ Կրթության և գիտության նախարարություն, Հայաստանի պետական ագրարային համալսարան, Այգեպտղաբուծության և բույսերի պաշտպանության ամբիոն, Երևան, 2006[17]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Энциклопедия виноградарства (ռուս.)Кишинёв: Молдавская советская энциклопедия, 1986. — ISBN 978-0-01-360551-0
  2. https://pamyat-naroda.su/awards/80238505
  3. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։
  4. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1959). Սև ոսկեբզեզ ։ Կորիզավորների վնասատու սև ոսկեբզեզը և պայքարի միջոցները նրադեմ. ՀՍՍՌ գյուղատնտեսության մինիստրության գյուղատնտեսական գիտության գլխավոր վարչություն. Եր: ՀՍՍՌ գյուղմինիստր. գյուղատնտես. գիտ. գլխավոր վարչ. հրատ.
  5. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1969). Կալիֆորնյան վահանակիր. Այգեգործության և պտղաբուծության գհ ինստիտուտ. Երևան: Հայաստան.
  6. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1970). Պտղատու ծառերի վնասատուները և պայքարի միջոցառումները. Երևան: Հայաստան.
  7. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Հարությունյան, Հենրիկ Հայրապետի; Նիկողոսյան, Էդիկ Զավենի (1973). Արևելյան պտղակեր. Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, Բույսերի կարանտինի պետական տեսչություն. Երևան: Հայաստան.
  8. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1977). Պտղատու ծառերի վնասատուները. Երևան: Հայաստան.
  9. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; ՀՍՍՀ Գյուղմինիստրություն; Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության հայկական գիտահետազոտական ինստիտուտ, eds. (1983). Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցաոումների մասին =: Инструкция по борьбе с вредителями и болезнями виноградной лозы и плодовых культур. Երևան: Ա. հ.
  10. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Խաղողագործության, գինեգործության և պտղագործության գիտահետազոտական ինստիտուտ, eds. (1984). Հրահանգ խաղողի և պտղատու այգիներում վնասատուների ու հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցաոումների մասին =: Инструкция по борьбе с вредителями и болезнями виноградной лозы и плодовых культур. Երևան: Ա. հ.
  11. Սաֆարյան, Դերենիկ Լևոնի; Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1998). Խոջոյան, Ա (ed.). Խաղողի մշակության առանձնահատկությունները գյուղացիական տնտեսություններում. «Օգնություն ագարակատիրոջը» մատենաշար. Երևան: Ագրոպրես.
  12. Մորիկյան, Է; Հովհաննիսյան, Գ; Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի (1998). Խոջոյան, Ա (ed.). Պտղատու այգիների մշակության տեխնոլոգիան. «Օգնություն ագարակատիրոջը» մատենաշար. Երևան: Հայ Էդիթ.
  13. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Բեգլարյան, Է Ա (1999). Հայաստանում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի կարանտին վնասատուները. Երևան.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  14. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ; Բույսերի պաշտպանության հանրապետական կայան, eds. (2000). Խաղողի, պտղատու և հատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ. Երևան: Ա.հ.
  15. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Բեգլարյան, Է Ա (2001). Հացահատիկային և լոբազգի մշակաբույսերի սերմերով տարածվող պոտենցիալ վտանգավոր կարանտին վնասատուները և հիվանդությունները. Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ, Բույսերի կարանտինի պետական ծառայություն. Երևան.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  16. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Գյուղատնտեսության նախարարություն ՀՀ, eds. (2005). Խաղողի և պտղահատապտղատու տնկարկների պաշտպանությունը վնասատուներից և հիվանդություններից։ Հանձնարարականներ. Երևան: տպ. Լիմուշ.
  17. Առաքելյան, Արտավազդ Հովհաննեսի; Կրթության և գիտության նախարարություն ՀՀ; Հայաստանի պետական ագրարային համալսարան, eds. (2006). Մեթոդական ցուցումներ «Բույսերի պաշտպանության (էնտոմոլոգիա, ֆիտոպաթոլոգիա) գծով դիպլոմային աշխատանք կատարելու վերաբերյալ. Երևան.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտավազդ Առաքելյան» հոդվածին։