Գետնաստղ բուրավետ
| Գետնաստղ բուրավետ | |
 Գետնաստղ բուրավետ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բոգածաղկավորներ (Gentianales) |
| Ընտանիք | Տորոնազգիներ (Rubiaceae) |
| Ցեղ | Մակարդախոտ (Galium) |
| Տեսակ | Գետնաստղ բուրավետ (G. odoratum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Galium odoratum | |
Գետնաստղ բուրավետ (լատին․՝ Asperula odorata), տորոնազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Բարակ սողացող կոճղարմատով 10-60 սմ բարձրությամբ, ուղիղ քառանիստ ցողունով բազմամյա խոտաբույս է։ Օղակաձև հանգույցներում դասավորված են սրածայր նշտարաձև թավոտ տերևները։ Գագաթնային ծաղկաբույլերում հավաքված սպիտակ հոտավետ չորսանդամ մանր ծաղիկները կազմում են մի քանի կիսահովանոցներ։ Կարճ խողովակով սպիտակ ձագարաձև պսակն ունի բութ գագաթներով չորս երկարավուն բլթակ։ Խիտ փայլուն, կեռիկանման մազիկներով պատված չոր պտուղները բաժանված են երկու կեսի[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիների ստվերաշատ սաղարթավոր (հաճախ հաճարենու և կաղնու) անտառներում։ Բազմանում է կոճղարմատների ընձյուղներով։ Հանդիպում է Լոռու, Տավուշի, Արագածոտնի, Վայոց ձորի և Սյունիքի մարզերում։ Լավ մեղրատու և թունավոր բույս է[1]։
Նշանակություն խմբագրել
Բուժական նպատակներով օգտագործում են բույսի վերգետնյա մասը, որը հավաքում են ծաղկման վերջում և ծաղկելուց հետո։ Բոված սերմերից պատրաստում են սուրճին փոխարինող ըմպելիք[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ծատուրյան, Թամարա; Գևորգյան, Մարգարիտա (2014). Պողոսյան, Ա․; Զաքարյան, Ն․ (eds.). Հայաստանի վայրի դեղաբույսեր. Երևան: Լուսակն. էջ 315. ISBN 9789939834689.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գետնաստղ բուրավետ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գետնաստղ բուրավետ» հոդվածին։ |