Ապոլոդորոս Աթենացի
Ապոլոդորոս Աթենացի (հուն․՝ Ἀπολλόδωρος ὁ Ἀθηναῖος, Apollodoros ho Athenaios, մոտ մ. թ. ա. 180, Հին Աթենք - ոչ վաղ քան մ. թ. ա. 120 և ոչ ուշ քան մ. թ. ա. 110, Հին Աթենք), Ասկլեպիադեսի որդին, հույն գիտնական, պատմաբան և քերականագետ։ Նա աշակերտել է Դիոգենես Բաբելացուն, Պանետիոս Ստոյիկին և քերական Արիստարքոս Սամոտրակացուն, որոնց մոտ, ըստ երևույ
| Ապոլոդորոս Աթենացի հին հունարեն՝ Ἀπολλόδωρος | |
|---|---|
| Ծնվել է | մոտ մ. թ. ա. 180 |
| Ծննդավայր | Հին Աթենք |
| Մահացել է | ոչ վաղ քան մ. թ. ա. 120 և ոչ ուշ քան մ. թ. ա. 110 |
| Մահվան վայր | Հին Աթենք |
| Քաղաքացիություն | Հին Աթենք |
| Երկեր | Chronicle? |
| Մասնագիտություն | պատմաբան, բանաստեղծ, գրող, ճարտարապետ, առասպելագիր, փիլիսոփա և բանասեր |
 Apollodorus Վիքիպահեստում | |
| Ապոլոդորոս Աթենացի հին հունարեն՝ Ἀπολλόδωρος | |
|---|---|
| Ծնվել է | մոտ մ. թ. ա. 180 |
| Ծննդավայր | Հին Աթենք |
| Մահացել է | ոչ վաղ քան մ. թ. ա. 120 և ոչ ուշ քան մ. թ. ա. 110 |
| Մահվան վայր | Հին Աթենք |
| Քաղաքացիություն | Հին Աթենք |
| Երկեր | Chronicle? |
| Մասնագիտություն | պատմաբան, բանաստեղծ, գրող, ճարտարապետ, առասպելագիր, փիլիսոփա և բանասեր |
| Apollodorus Վիքիպահեստում | |
թին, սովորել է իր ժամանակակից Դիոնիսիոս Թրաքսի հետ։ Նա հեռացել է (հնարավոր է՝փախել է) Ալեքսանդրիայից մոտ մ.թ.ա 146 թվականին, ամենայն հավանականությամբ Պերգամոն, և ի վերջո հաստատվել է Աթենքում։
Գրական ստեղծագործություններ խմբագրել
- «Տարեգրություն» (Χρονικά, Chronika), հունական պատմություն հատվածներով՝ մ.թ.ա. 12-րդ դարի Տրոյայի անկումից մինչև մոտավորապես մ.թ.ա. 143-ը (չնայած հետագայում այն երկարաձգվել է մինչև մ.թ.ա. 109-ը), և հիմնված է Էրատոսթենես Կյուրենացու նախորդ աշխատությունների վրա։ Դրա տարեթվերը հաշվարկվում են Աթենքի արքոնների մասին հիշատակումներով։ Քանի որ արքոնների մեծ մասը պաշտոնավարել է ընդամենը մեկ տարի, գիտնականները կարողացել են որոշել այն տարիները, որոնց մասին ակնարկում էր Ապոլոդորոսը։ Բանաստեղծությունը գրված է զավեշտալի տրամաչափերով և նվիրված է մ.թ.ա. երկրորդ դարի Պերգամոնի թագավոր Աթտալոս II Ֆիլադելֆոսին։
- «Աստվածների մասին» (Περὶ θεῶν, Peri theon, արձակ, 24 գրքում), կորած, բայց հայտնի է մեջբերումների միջոցով, որոնք ներառում են աստվածների անունների և էպիտետների ստուգաբանություններ[1]՝կտրված և մեջբերված հռոմեացի էպիկուրյան Ֆիլոդեմոսի կողմից. հետագա բեկորները հայտնվում են Օքսիրինքոսի պապիրուսներում։
- Տասներկու գրքից բաղկացած էսսե Հոմերոսի նավերի ցուցակի մասին, որը նույնպես հիմնված է Էրատոսթենես Կյուրենացու և Դեմետրիոս Սկեպսիսի վրա, որը վերաբերում է Հոմերոսի աշխարհագրությանը և դրա էվոլյուցիային դարերի ընթացքում։ Ստրաբոնը մեծապես հիմնվել է դրա վրա՝ իր «Աշխարհագրական» աշխատության 8–10 գրքերի համար։
- Մյուս հնարավոր աշխատությունները ներառում են վաղ ստուգաբանություն (հնարավոր է, որ ամենավաղը Ալեքսանդրիայի գրողի կողմից) և բանաստեղծներ Էպիխարմոս Կոսացու և Սոֆրոնի վերլուծությունները։
- Ապոլոդորոսը ստեղծել է բազմաթիվ այլ քննադատական և քերականական գրություններ, որոնք չեն պահպանվել։
- Նրա՝ որպես գիտնականի նշանավոր լինելը մի քանի նմանակումների, կեղծիքների և սխալ վերագրումների տեղիք է տվել։ Հունական դիցաբանության հանրագիտարանը, որը կոչվում է Bibliotheca, կամ «Գրադարան», ավանդաբար վերագրվել է նրան, բայց այն չի կարող լինել իրենը, քանի որ այն մեջբերում է Կաստոր Տարեգիրը, ով Ցիցերոնի ժամանակակիցն էր[2], իսկ Կսևդո-Ապոլոդորուսը այժմ համարվում է «Գրադարան»-ի հեղինակը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Hornblower, Simon (1996). «Apollodorus (6) of Athens». The Oxford Classical Dictionary. Oxford: Oxford University Press. էջ 124.
- Smith, W. (1861). «Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, ed. By W. Smith». Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Vol. 1. London: Walton & Maberly. էջ 234.
- Bravo, Benedetto. La Chronique d'Apollodore et le Pseudo-Skymnos: érudition antiquaire et littérature géographique dans la seconde moitié du IIe siècle av. J.-C. (Leuven: Peeters, 2009) (Studia Hellenistica, 46).
- Fleischer, Kilian. The Original Verses of Apollodorus' Chronica: edition, translation and commentary (Berlin/New York, De Gruyter 2020) (Sozomena 19).
- Παπαθωμόπουλος, Μανόλης ed. Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη / Apollodori Bibliotheca, post Richardum Wagnerum recognita. Εισαγωγή – Κείμενο – Πίνακες (Αθήνα: Εκδοσεις Αλήθεια, 2010) (Λόγος Ελληνικός, 4).
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Apollodorus, Chronicle in translation
- ABEL: Apollodori Bibliotheca ELectronica, a scholarly bibliography