Աչքի ստվերաներկ
Աչքի ստվերաներկ, կոսմետիկ միջոց է, որը կիրառվում է հիմնականում կոպերի վրա՝ կրողի աչքերի վրա ուշադրություն գրավելու համար՝ դրանք առանձնացնելով կամ ավելի գրավիչ դարձնելով[1]:Ստվերաներկ կարելի է քսել նաև աչքերի տակ, այտերին կամ հոնքերի ոսկորներին։
Աշխարհի քաղաքակրթություններն օգտագործում են ստվերաներկ հիմնականում կանանց, բայց երբեմն նաև տղամարդկանց համար։ Արևմտյան հասարակության մեջ այն դիտվում է որպես կանացի կոսմետիկ միջոց, նույնիսկ այն դեպքում, երբ օգտագործվում է տղամարդկանց կողմից:] Գոթական ոճում երկու սեռերի մոտ էլ տարածված էին սև կամ նույնքան մուգ գույնի ստվերաներկը և աչքերի դիմահարդարման այլ տեսակներ:Հին Եգիպտոսում Կոլը, որը սովորաբար ա օգտագործվում էր երկու սեռերի կողմից, աչքի հնագույն կոսմետիկ միջոց էր, որը կարևոր դեր է խաղացել տարբեր մշակույթներում և կրոնական սովորույթներում[2]։
Ստվերաներկի օգտագործումը փորձում է կրկնել կոպերի բնական գույնը, որը որոշ կանայք ցուցադրում են իրենց կոպերի բնական հակապատկեր պիգմենտացիայի պատճառով։ Բնական ստվերաներկը կարող է տարբեր լինել՝ սկսած կոպերի փայլուն փայլից մինչև վարդագույն կամ նույնիսկ արծաթագույն[3]։
Օգտագործում խմբագրել
Ստվերաներկը կարող է խորություն և հարթություն հաղորդել մարդու աչքերին, լրացնել աչքերի գույնը, աչքերը դարձնել ավելի մեծ կամ պարզապես ուշադրություն հրավիրել աչքերի վրա։ Ստվերաներկը գալիս է տարբեր գույների և հյուսվածքների։ Այն սովորաբար պատրաստվում է փոշուց, բայց կարելի է գտնել նաև հեղուկի, մատիտի, կրեմի կամ մուսի տեսքով։ Ստվերաներկը կարող է կիրառվել տարբեր ձևերով՝ կախված ցանկալի տեսքից և ձևակերպումից։ Սովորաբար կիրառումը կատարվում է մատների կամ խոզանակների միջոցով։ Ստվերաներկի և ընդհանրապես դիմահարդարման կիրառման ամենակարևոր կողմը լավ համադրումն է։ Այնուամենայնիվ, դուք չպետք է մոռանաք ներառել պրայմեր՝ հետագայում ձեր ստվերաներկերի ծալքերի հավանականությունը սահմանափակելու համար։
Ստվերաներկը հեռացնելու համար կարելի է օգտագործել կոմերցիոն դիմահարդարումը մաքրող միջոց, թեև դեմքի հարուստ լվացումը սովորաբար կվերացնի գույնի բոլոր հետքերը։ Ընդհանուր առմամբ այն հեշտ է հեռացնել, և կարելի է օգտագործել պարզ ջուր և օճառ։ Ստվերաներկը, մատիտը և թարթչաներկը կարելի է հեռացնել նաև մանկական յուղի միջոցով։ Կան նաև դիմահարդարման անձեռոցիկներ, որոնք ևս կարելի է օգտագործել։
Պատմություն խմբագրել
Մարդիկ հազարավոր տարիներ օգտագործել են կոսմետիկա։ Աչքերի դիմահարդարման ամենավաղ ուղղակի հնագիտական ապացույցները վերաբերում են նախադինաստիկ Եգիպտոսին։ Այս ժամանակաշրջանի պեղումներում հայտնաբերվել են աչքի ներկերի, առավել հաճախ՝ մալաքիտի, կանաչ հանքանյութի և գալենայի՝ սև հանքանյութի հետքեր, ինչպես նաև կոսմետիկ գունապնակներ, կաթսաներ և ապլիկատորներ[2][4]։
Տարիների ընթացքում շատ կանայք օգտագործել են այրված լուցկի՝ իրենց աչքերի դիմահարդարումը մգացնելու համար:Կանայք հաճախ բրնձի փոշին օգտագործում էին որպես դիմափոշի՝ իրենց դեմքի թերություններն ու պեպենները թաքցնելու համար։ Ստվերաներկը կամ աչքի ներկը շատ տարածված էր Վիկտորիանական դարաշրջանում; ավելի քիչը ավելի լավ էր։ Ինչքան քիչ ստվերաներկ էին կրում, այնքան հարգված էին։
Ժամանակակից օգտագործում խմբագրել
«Աչքերի ստվերաներկ» կոչվող առևտրային արտադրանքի մասին ամենավաղ ապացույցները վերաբերում են 1910-ականներին ԱՄՆ-ում։ Կոսմետիկ ընկերության հիմնադիր Էլիզաբեթ Արդենը 1912 թվականին այցելեց Փարիզի գեղեցկության սրահներ՝ ուսումնասիրելով ապրանքներն ու տեխնիկան:1914 թվականին նա ստվերաներկ ներկայացրեց ԱՄՆ-ի իր սեփական սրահներում[5]:Աչքերի ստվերաներկը գովազդվել է «Arden Eye Shadow» թերթերում՝ որպես Arden Venetian Preparations կոսմետիկայի շարքի մի մաս 1919 թվականին[6]։ Ապրանքը վաճառվել է որպես «Eye Sha Do» 1922 թվականին, սակայն 1930-ականներին ստվերաներկը դարձել է նրա ընդհանուր անվանումը, որն օգտագործվում էր Էլիզաբեթ Արդեն, Inc.-ի և այլ կոսմետիկ ընկերությունների կողմից, ինչպիսիք են Helena Rubinstein Incorporated-ը և Max Factor-ը[7][8]։
Ստվերաներկը անցել է տարբեր փուլերիով, օրինակ՝ 1920-ականներին, երբ սմոկի աչքերը թրենդային էին, կամ 1930-ականներին, երբ մարդիկ շատ գույներ էին ավելացնում իրենց ստվերաներկին։
Բաղադրիչներ խմբագրել
Ստվերաներկերը սովորաբար բաղկացած են չորս տեսակի բաղադրիչներից՝ հիմքային լցոնիչներ, կապողներ, սահող նյութ և կոնսերվանտներ[9]:Ստվերաներկ պատրաստելու համար պետք է հավասարակշռություն լինի լցոնիչների և կապակցիչների միջև։
Հիմնական լցոնիչները սովորաբար հանքանյութեր են, ինչպիսիք են միկան, տալկը կամ կաոլին կավը, որոնք ավելացնում են ստվերաներկին զանգված և հյուսվածք։ Դրանք կազմում են ստվերաներկերի փոշու մոտ 30%-ը և կրեմային ստվերաներկերի 25%-ը։ Միկան կլանում է խոնավությունը, տալիս է ստվերաներկերին փայլ և դարձնում այն անթափանց[10]:Միկա փոշիները, երկաթի օքսիդները և կավերը կարող են գունավոր պիգմենտներ հաղորդել ստվերաներկերին[11]։
Ամրակները օգնում են աչքի ստվերաներկերին կպչել և մնալ մաշկի վրա։ Ստվերաներկերը կարող են ունենալ չոր կամ հեղուկ կապող նյութեր։ Ցինկը և մագնեզիումը, որոնք երկուսն էլ սպիտակ փոշիներ են, սովորաբար օգտագործվում են որպես չոր կապող նյութեր։ Ցինկը նաև գույն է հաղորդում և կարող է օգտագործվել ստվերաներկի խտությունը մեծացնելու համար։ Որպես հեղուկ կապող նյութեր կարող են օգտագործվել սիլիկոն, պարաֆին մոմ, հանքային յուղ կամ բուսական յուղեր։
Slip-ը թույլ է տալիս ստվերաներկերին սահուն սահել մաշկի վրայով։ Ապրանքները կարող են օգտագործել սիլիցիում կամ նեյլոն, որոնք նուրբ, անգույն փոշիներ են։ Սլիփի այլ տեսակներ ներառում են դիմեթիկոն, բորի նիտրիդ կամ բիսմութ օքսիքլորիդ։
Կոնսերվանտներն օգնում են արտադրանքին զերծ մնալ բակտերիաներից և երկարացնել դրանց կյանքի տևողությունը։ Ստվերաներկի ընդհանուր կոնսերվանտներն են գլիկոլը և տոկոֆերոլը։
Դիմում խմբագրել
Ստվերաներկը սովորաբար կիրառվում է վրձիններով, սպունգներով կամ մատներով։ Տարբեր վրձիններ կարող են օգտագործվել կիրառման տարբեր տեխնիկայի և էֆեկտների համար, ինչպիսիք են կոպի վրա ստվերաներկի տարածումը, ստվերաներկը խառնելը, լաքապատելը կամ մգեցնելը, գույնը ճշգրիտ քսելը կամ գույնը աչքի տակ տարածելը։
Տափակ վրձինները սովորաբար օգտագործվում են ստվերաներկը կոպերի վրա տարածելու համար, մինչդեռ փափուկ, նեղ ծայրերով վրձինները օգտագործվում են ստվերաներկերը խառնելու համար։ Ավելի փոքր խիտ կամ անկյունային մազիկներով խոզանակները օգտակար են աշխատանքին հստակություն տալու համար։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Goins, Liesa. «The Makeup of Makeup: Decoding Eye Shadow». WebMD (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 7-ին.
- ↑ 2,0 2,1 «Ophthalmology of the Pharaohs: Antimicrobial Kohl Eyeliner in Ancient Egypt». Discover Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 7-ին.
- ↑ «The Subtle Appeal of Glossy, Nearly Naked Eyelids». New York Times Style Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 3-ին.
- ↑ Lucas, A (1930). «Cosmetics, Perfumes and Incense in Ancient Egypt». The Journal of Egyptian Archaeology. 16: 41–53. doi:10.1177/030751333001600112. S2CID 192224535.
- ↑ Eldridge, Lisa (2015 թ․ հոկտեմբերի 13). Face paint : the story of makeup. New York. էջեր 202. ISBN 978-1-4197-1796-3.
- ↑ «The Sunday Star, Washington DC». No. May 4, 1919. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 1-ին.
- ↑ «Vogue». 1922 թ․ փետրվարի 1: 100.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ «Vogue». 1932 թ․ սեպտեմբերի 1: 91.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ «The Makeup of Makeup: Decoding Eye Shadow». WebMD. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
- ↑ «The Chemistry of Eyeshadow». ChemistryIsLife.com. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
- ↑ «How to make eye shadows – ultimate guide». DIY Beauty Base. 2018 թ․ մարտի 17. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 27-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աչքի ստվերաներկ» հոդվածին։ |