Այդա Լուպինո
Այդա Լուպինո (անգլ.՝ Ida Lupino; փետրվարի 4, 1918[1][2][3], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - օգոստոսի 3, 1995[1][2][3][…], Լոս Անջելես, ԱՄՆ), ամերիկացի և բրիտանացի դերասանուհի, նաև ռեժիսոր, առաջին կին ռեժիսորներից մեկը[6][7]։
Այդա Լուպինո անգլ.՝ Ida Lupino | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 4, 1918[1][2][3] |
Ծննդավայր | Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
Մահացել է | օգոստոսի 3, 1995[1][2][3][…] (77 տարեկան) |
Մահվան վայր | Լոս Անջելես, ԱՄՆ |
Գերեզման | Ֆորեսթ Լոուն հուշայգի |
Քաղաքացիություն | Միացյալ Թագավորություն և ԱՄՆ |
Կրթություն | Դրամատիկական արվեստի թագավորական ակադեմիա (1934)[4], Brighton Girls? և Պրոֆեսիոնալ երեխաների դպրոց |
Մասնագիտություն | կինոռեժիսոր, սցենարիստ, հեռուստատեսային դերասանուհի, կինոդերասանուհի, կինոպրոդյուսեր, հեռուստառեժիսոր և ռեժիսոր |
Աշխատավայր | Warner Bros. |
Ամուսին | Louis Hayward?[5], Collier Young?[5] և Howard Duff?[5] |
Ծնողներ | հայր՝ Stanley Lupino?[5], մայր՝ Connie Emerald?[5] |
Կուսակցություն | Դեմոկրատական կուսակցություն |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Ida Lupino Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն և կարիերիա
խմբագրելԱյդա Լուպինոն ծնվել է Լոնդոնում դերասանական ընտանիքում[8], ինչի շնորհիվ էլ իր նորամուտը կինոյում կայացել է դեռևս 1937 թվականին «Սիրո մրցավազք» [en] ֆիլմում։ Սկզբնական շրջանում նկարահանվել է ոչ մեծ դերերով, առաջին լուրջ կերպարները 1939 թ. նկարահանված «Լույսը հանգեց» և «Շերլոկ Հոլմսի արկածները» ֆիլմերն էին։
Սկսած 1940-ական թթ. արդեն դարձել է պահանջված դերասանուհի, այդ տարիների իր մասնակցությամբ ֆիլմերից են «Նրանք գնում էին գիշերով», «Բարձր Սիերրա», «Ծովագայլը»։
1949 թվականին իրականացավ նրա երազանքը դառնալ կինոռեժիսոր։ Այն բանից հետո երբ ռեժիսոր Էլմեր Քլիֆթոնը ինֆարկ տարավ և չկարողացավ շարունակել աշխատանքը, Այդա Լուպինոն իր վրա վերցրեց ռեժիսորի աշխատանքը, որից հետո էլ արդեն սկսեց ֆիլմեր նկարահանել, հիմնականում նուար ոճի, այսպիսով դառնալով այդ ոճում առաջին կին ռեժիսորը[9]։ Նրա ամենահաջողված ռեժիսորական աշխատանքը կարելի է համարել «Ճանապարհի ուղեկիցը» ֆիլմը։
Ռեժիսորական աշխատանքնին զուգահեռ շարունակել է նկարահանվել կինոյում և հեռուստատեսությունում մինչև 1978 թվականը, մասնավորապես նկարահանվել է «Կոլոմբո» հեռուստասերիալում։ Կինոյում և հեռուստատեսություն իր ներդրման համար արժանացել է Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղի։
3 անգամ ամուսնացած է եղել, Լուիս Հեյվորդ (1938−45), Կոլլեր Յանգ (1948−51) և Հովարդ Դաֆֆ (1951−84): Մահացել է կաթվածից Լոս Անջելեսում 77 տարեկան հասակում։
Պատկերներ
խմբագրել-
1930 ական թթ.
-
1937 թ.
-
1941 թ., Համֆրի Բոգարտի գետ «Բարձր Սիերրա» ֆիլմում
-
դերասան և 3-րդ ամուսին Հովարդ Դաֆֆի հետ
-
1940 ական թթ. լուսանկար, գունավորվել է հետագայում
-
1966 թ., Դոկտոր Ֆաուստ ներկայացման մեջ
-
1968 թ.
-
1979 թ.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Այդա Լուպինո» հոդվածին։ |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Barson M. Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Discogs — 2000.
- ↑ https://www.rada.ac.uk/profiles?aos=acting&yr=1934&fn=ida&sn=lupino
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Kindred Britain
- ↑ Kemp, Philip (2007). 501 Movie Directors. London: Quintessence. էջ 230. ISBN 978-1-84403-573-1.
- ↑ Acker, pp. 75
- ↑ Allmovie Biography Արխիվացված 2020-05-30 Wayback Machine
- ↑ Koszarski, Richard, Hollywood Directors, New York: Oxford University Press, 1976 ISBN 0-19-502085-5 (0-19-502085-5)