Ամոն, աստված հին եգիպտական դիցարանում։ Պատկերվել է ոչխարի եղջյուրներով տղամարդու կերպարանքով։ Համարվել է Եգիպտոսի մայրաքաղաք Թեբեի հովանավորը։ Սկզբում նույնացվել է պտղաբերության աստված Մինի, այնուհետև՝ արևի աստված Ռայի հետ (Ամոն–Ռա)։ Հետագայում Ամոն դառնում է եգիպտական պաշտոնական դիցաբանի գլխ. աստվածը, որի շնորհիվ նրա քրմերն ունեցել են քաղաքական մեծ ազդեցություն։ Հույները նույնացրել են Զևսի հետ։

Ամոն
Տեսակհին եգիպտական աստվածություն և sky deity?
ԴիցաբանությունԵգիպտական դիցաբանություն և Հին Եգիպտոսի դիցաբանություն
Սեռարական
Երևի համընկնում էԶևս[1]
ՀայրՆուն
ԱմուսինՄուտ
ԶավակներԽոնսու և Monthu?
 Amun Վիքիպահեստում

Երբ Ալեքսանդր Մակեդոնացին գրավեց Եգիպտոսը մ.թ.ա. 332 թվականին վերջին, նա համարվում էր ազատարար՝ այդպիսով առանց կռվի գրավելով Եգիպտոսը[2]։ Նա Սիվայում հռչակվել է Ամոնի որդի[3]։ Ամունը նույնացվում էր Զևսի հետ, և Ալեքսանդրը հաճախ էր անվանում Զևս-Ամոնին որպես իր իսկական հայր, և նրա մահից հետո արժույթի վրա նրան պատկերում էին Ամոնի եղջյուրներով զարդարված՝ որպես նրա աստվածության խորհրդանիշ[4]։ Ալեքսանդր Մակեդոնացուն Ամոնի եղջյուրներով պատկերելու ավանդույթը շարունակվել է դարեր շարունակ, երբ Ալեքսանդրը Ղուրանում հիշատակվում է որպես «Դհու ալ-Քարնայն» (Երկեղջյուր)՝ հղում կատարելով նրա Ամոնի եղջյուրներով պատկերմանը մերձավորարևելյան մետաղադրամների[5] և արձանիկների վրա։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Любкер Ф. Ζεύς (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1479—1482.
  2. Ring, Trudy; Watson, Noelle; Schellinger, Paul, eds. (2013 թ․ հոկտեմբերի 28). Northern Europe. Routledge. ISBN 978-0-203-05915-9.
  3. Bosworth, A. B. (1988). Conquest and empire : the reign of Alexander the Great. Internet Archive. Cambridge [England] ; New York : Cambridge University Press. էջեր 71–74. ISBN 978-0-521-34320-6.
  4. Dahmen, Karsten (2007 թ․ հունվարի 24). «The Legend of Alexander the Great on Greek and Roman Coins». doi:10.4324/9780203967997. ISBN 978-0-415-39451-2. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  5. «Recent Ancient Coin Acquisitions Focus on Alexander the Great | Middlebury College Museum of Art». www.middlebury.edu (անգլերեն). 2018 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 13-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 325