Ամենահմայիչն ու գրավիչը

«Ամենահմայիչն ու գրավիչը» (ռուս.՝ «Самая обаятельная и привлекательная»), 1985 թվականի խորհրդային գեղարվեստական կինոնկար, որը բեմադրել է ռեժիսոր Գերալդ Բեժանովը։ Գլխավոր դերում նկարահանվել է Իրինա Մուրավյովան։ Նկարահանվելով վերակառուցման ժամանակաշրջանի սկզբում՝ այն դարձել է ժամանակի ամենահայտնի ֆիլմերից մեկը։

Ամենահմայիչն ու գրավիչը
ռուս.՝ Самая обаятельная и привлекательная
Երկիր ԽՍՀՄ
Ժանրկինոկատակերգություն
Թվական1985
Լեզուռուսերեն
ՌեժիսորԳերալդ Բաժենով
Սցենարի հեղինակԱնատոլի Էյրամջյան և Գերալդ Բաժենով
ԴերակատարներԻրինա Մուրավյովա, Տատյանա Վասիլևա, Ալեքսանդր Աբդուլով, Միխայիլ Կոկշենով և Լեոնիդ Կուրավլյով
ՕպերատորՎալենտին Պիգանով
ԵրաժշտությունՎլադիմիր Ռուբաշևսկի
Պատմվածքի վայրՄոսկվա
ԿինոընկերությունՄոսֆիլմ
Տևողություն89 րոպե
Բյուջե500 000 ₽[1]
IMDbID 0089957

Սյուժե խմբագրել

Գիտահետազոտական ինստիտուտի կոնստրուկտորային բյուրոյի ինժեներ Նադյա Կլյուևան ունի առավելագույն հասարակական, բայց նվազագույն անձնական կյանք, չնայած նա արդեն երեսուն տարեկան է։ Նրա միակ զվարճանքը պինգ-պոնգի խաղն է իր հին ծանոթ Գենայի հետ, ով աշխատում է որպես տեխնիկ նույն գիտահետազոտական ինստիտուտում և սիրահարված է Նադիային։

Ամեն ինչ փոխվում է, երբ Նադյան պատահաբար հանդիպում է իր դպրոցական ընկերուհուն՝ Սուսաննային, որն աշխատում է որպես սոցիոլոգ։ Սուսաննան, պարզելով, որ Նադյան դեռ ամուսնացած չէ, որոշում է «կարգավորել ընկերուհու կյանքը»՝ սովորեցնելով նրան գայթակղության «գիտական» մեթոդներ։ Միևնույն ժամանակ, նա օգնում է նրան ընտրել հարձակման օբյեկտը. ընտրությունը կանգնում է նորաձևության հետևորդ, գեղեցկադեմ Վոլոդյա Սմիրնովի՝ Նադիայի գործընկերոջ վրա, որը կանանց սիրելին է։

Սուսաննան ընկերուհուն հանձնարարում է լրացնել հոգեբանական հարցաթերթիկներ իր և Վոլոդյայի համար, որոնք նա պատրաստվում է «մշակել» էլեկտրոնային-հաշվիչ մեքենայի օգնությամբ, Նադյային ծանոթացնում է մաքսանենգ ապրանքների վաճառականի հետ, որպեսզի Նադյան նորաձև հագուստ ձեռք բերի, նրան հրահանգներ է տալիս, թե ինչպես վարվել և ինչ անել։ Նադյան ջանասիրաբար հետևում է այդ հրահանգներին՝ հայտնվելով անհարմար և ինչ-որ չափով զվարճալի իրավիճակներում։ Կենդանի և անմիջական Նադյայի համար խորթ է ամբարտավան երիտասարդ տիկնոջ վարքի մոդելը։ Այնուամենայնիվ, ամեն ինչ ընթանում է ըստ պլանի, բացառությամբ ցանկալի արդյունքի՝ Վոլոդյայի հետաքրքրության նրա նկատմամբ։ Փոխարենը Նադյայի վրա ուշադրություն են դարձնում նրա մյուս գործընկերները՝ Լյոշա Պրյախինը և Միշա Դյատլովը։ Երկուսն էլ Նադյան նույնիսկ հնարավոր տարբերակ չի համարում. առաջինը չափազանց պարզունակ է, իսկ երկրորդն ընտանիք ունի։

Այդ ժամանակ Սուսաննան առաջարկում է մեկ այլ անսխալ տարբերակ՝ հրավիրել Վոլոդյային Ջաննի Ռոդարիի համերգին։ Սակայն այդ դեպքը Նադյայի համար ստորացուցիչ վերջաբան է ունենում. Վոլոդյան համերգին գալիս է մեկ այլ աղջկա հետ, և վերջապես պարզ է դառնում, որ որպես կին՝ Նադյան նրան բացարձակապես չի հետաքրքրում։ Նադյան աստիճանաբար հանգում է այն եզրակացության, որ գայթակղության ամբողջ «գիտական» տեխնիկան անհեթեթություն է, և վերջնականապես համոզվում է դրանում այն բանից հետո, երբ հանկարծ պարզվում է, որ Սուսաննան չի կարող հետ պահել իր ամուսնուն դավաճանությունից։

Ի վերջո, նա կրկին գնում է սեղանի թենիս խաղալու Գենայի հետ և հասկանում է, որ նա է իր ճակատագիրը։

Դերերում խմբագրել

  • Իրինա ՄուրավյովաՆադյա (Նադեժդա Վասիլևնա) Կլյուևա
  • Տատյանա Վասիլևա – Սուսաննա
  • Ալեքսանդր ԱբդուլովՎոլոդյա Սմիռնով
  • Լեոնիդ ԿուրավլյովՄիշա Դյատլով
  • Միխայիլ Կոկշենով – Լյոշա Պրյախին
  • Լարիսա Ուդովիչենկո – Լյուսյա Վինոգրադովա, Նադյայի գործընկերուհին բյուրոյում
  • Լյուդմիլա Իվանովա – Կլաուդիա Մատվեևնա Ստեպանկովա, Նադյայի գործընկերուհին բյուրոյում
  • Վլադիմիր Նոսիկ – Գենա Սիսոև, լաբորատորիայի տեխնիկ, Նադիայի խաղընկերը
  • Լև Պերֆիլով – Պյոտր Վասիլևիչ, բյուրոյի ղեկավար
  • Լյուբով Սոկոլովա – Նադյայի մայրը
  • Ալեքսանդր Շիրվինդտ – Արկադի, Սուսաննայի ամուսինը
  • Եկատերինա Կուրավլյովա – Լարիսա, Նադյայի հարևանը հյուրանոցում
  • Վերա Սոտնիկովա – Սվետա, Վոլոդյայի ընկերուհին (հնչյունավորել է Նատալյա Գուրզոն)
  • Վերոնիկա Իզոտովա – ուղեկից գնացքում
  • Վիկտոր Իլյիչով – Դիմա, ուղեկցի ամուսինը
  • Իգոր Յասուլովիչ – վաճառական
  • Գուրամ Աբեսաձե – հետաքրքիր մատներով առևտրի աշխատող (հնչյունավորել է Արտյոմ Կարապետյանը)

Նկարահանող խումբ խմբագրել

  • Սցենարի հեղինակներ՝ Գերալդ Բեժանով, Անատոլի Էյրամջյան
  • Ռեժիսոր՝ Գերալդ Բեժանով
  • Օպերատոր՝ Վալենտին Պիգանով
  • Նկարիչ՝ Եվգենի Վինիցկի
  • Կոմպոզիտոր՝ Վլադիմիր Ռուբաշևսկի
  • Երգի տեքստի հեղինակ՝ Վլադիմիր Շլյոնսկի

Արտադրություն խմբագրել

Դերասանների ընտրություն խմբագրել

Ռեժիսոր Գերալդ Բեժանովի խոսքով՝ Իրինա Մուրավյովան կտրականապես հրաժարվել է նկարահանվել ֆիլմում, քանի որ ցանկացել է հեռանալ հաճելի հիմարիկի դերից և նկարահանվել ավելի լուրջ ֆիլմում[2]։ Մուրավյովային սցենարն սկզբում բոլորովին դուր չի եկել։ Նրա իսկ խոսքերով՝ այդ ժամանակ նա ցանկանում էր «հեղինակային կինո, խոհուն, լուրջ»։ Իսկ կոնստրուկտորային բյուրոյի կյանքից ներկայացող տեսարանները թվում էին չափազանց չնչին՝ արտադրության հարվածայինների մասին հերթական խորհրդային ֆիլմ։ Միայն տարիներ անց դերասանուհին, դիտելով ֆիլմը, հիացել է նրանով։

Գերալդ Բեժանովն ասել է, որ այդ ժամանակ՝ շատ տարիներ առաջ, ինքը բառացիորեն աղաչում էր դերասանուհուն նկարահանվել ֆիլմում՝ նրան սպասելով Մոսսովետի անվան թատրոնի մոտ և փորձելով ազդել դերասանուհու վրա նրա ամուսնու միջոցով[3]։ Բացի այդ, այդ ժամանակ Մուրավյովան արդեն հայտնի էր «Կառնավալ» և «Մոսկվան արցունքներին չի հավատում» ֆիլմերում կատարած իր դերերով, իսկ Բեժանովը երիտասարդ սկսնակ ռեժիսոր էր։ Սակայն, մեկ այլ աղբյուրից ստացված տեղեկատվության համաձայն, ռեժիսորը դերասանուհու մոտ է ուղարկել ֆիլմի տնօրեն Գալինա Բելինսկայային, որն էլ Մուրավյովային համոզել է նկարահանվել ֆիլմում[4]։

Սուսաննայի դերի առաջին հավակնորդը եղել է Լյուբով Պոլիշչուկը, բայց նա այդ ժամանակ զբաղված էր այլ նախագծերով։ Այնուհետև դերն առաջարկվել է Իննա Չուրիկովային, բայց ռեժիսորին դուր չի եկել կերպարի վրա նրա «չափազանց լրջմիտ» աշխատանքը, և դերը բաժին է հասել Տատյանա Վասիլևային, որն էլ մարմնավորել է ֆիլմի գլխավոր հերոսուհու ընկերուհուն[5]։

Նկարահանումների վայրեր խմբագրել

Ֆիլմի նկարահանումներն անցկացվել են Մոսկվայում՝ 500 հազար ռուբլի բյուջեով։ Կոնստրուկտորային բյուրոյի սենյակն ու բնակարանները ձևավորվել են «Մոսֆիլմի» տաղավարներում, միջանցքը նկարահանվել է գործարաններից մեկում, իսկ 1-ին Շչիպկովսկի նրբանցքում գտնվող գիտահետազոտական bինստիտուտի շենքն օգտագործվել է որպես նախասրահ։ Կողոպտիչների հետ ծեծկռտուքի տեսարանը նկարահանել են Լյուսինովսկայա փողոցում։ Նկարահանումները տեղի են ունեցել նաև Մալայա Բրոննայայում, Հայրապետական լճակներից ոչ հեռու, Ստրեմյաննի նրբանցքում, Լյուսինովսկայա փողոցում, «Սերպուխովսկայա» մետրոյի կայարանի մոտ, Կալինինսկի պողոտայում, «Ռոսիա» պետական կենտրոնական համերգասրահի մուտքի մոտ, «Ռոսիա» հյուրանոցի շենքում[6]։

Նկարահանումներ խմբագրել

Ֆիլմի նկարահանումների ժամանակ Բեժանովը սրտի կաթված է ստացել մշտական սթրեսի պատճառով, որը կապված էր նկարահանման հրապարակում եղած կոնֆլիկտների հետ, քանի որ Գերալդը հայտնի է իր գրած սցենարի նկատմամբ խստապահանջությամբ[3]։ Ռեժիսորի խոսքով՝ նրա ամենամեծ կոնֆլիկտը ծագել է Ալեքսանդր Աբդուլովի և Տատյանա Վասիլևայի հետ[3]։ Տեսարանը, որում Սուսաննան գալիս է Նադյայի աշխատանքի վայր, նկարահանվել է մի քանի օր. Վասիլևան հաջորդ օրը եկել է մազերը կարմիր ներկած, ինչը առաջացրել է ռեժիսորի խիստ զայրույթը[3]։ Հենց այդ ժամանակ Բեժանովի մոտ միկրոինֆարկտ է տեղի ունեցել, ինչի պատճառով մեկ ամիս շարունակ ռեժիսորը չի կարողացել շարունակել ֆիլմի նկարահանումները։ Վասիլևան մազերը նորից չի ներկել շիկահեր, ուստի հետագայում նկարահանված տեսարաններում նա միշտ կրում է գլխաշոր[3]։ Իսկ Աբդուլովը նկարահանումների կեսին երկու շաբաթով մեկնել է Սախալինում աշխատելու[2]։ Մուրավյովայի աշխատանքով, ընդհակառակը, ռեժիսորը հիացած է եղել. «Իսկ նկարահանման հրապարակում նրա հետ աշխատելը հաճույք էր։ Շատ հավաք, պատասխանատու, պրոֆեսիոնալ դերասանուհի է։ Իրեն պարզապես հիանալի էր պահում»[2]։

Ոչ Իրինա Մուրավյովան, ոչ էլ Վլադիմիր Նոսիկը չգիտեին, թե ինչպես խաղալ սեղանի թենիս, տեսարանները նկարահանելուց առաջ նրանց ժամանակ է տրվել սովորելու։ Բացի այդ, Նոսիկը կոտրել է ոտքի մատը խաղի ժամանակ[3]։ Ռեժիսորի կարծիքով՝ «Մոսֆիլմում» հանդերձարանը «սարսափելի» էր և նկարահանումների ժամանակ օգտագործվում էր դերասանների անձնական հագուստը[3]։ Պատվերով կարված հագուստի միակ կտորը Միխայիլ Կոկշենովի կոստյումն է, որով նրա հերոսը գայթակղում էր Նադյային[3]։

«Նա ի՞նչ է, Ուրալի՞ց է» կատակի համար ռեժիսորն ու Պետկինոն ստիպված են եղել ներողություն խնդրել Բորիս Ելցինից, որն այն ժամանակ նոր էր գլխավորել Մոսկվայի քանկոմը՝ տեղափոխվելով Սվերդլովսկից[3]։ Ռեժիսորը այս կատակի համար ներողություն է խնդրել նաև իր հաջորդ՝ «Որտե՞ղ է գտնվում նոֆելետը» ֆիլմում, որում Ալեքսանդր Պանկրատով-Չոռնիի հերոսի շուրթերից հնչում են շատ շողոքորթ խոսքեր «մալաքիտի երկրի» մասին[3]։

Երաժշտություն խմբագրել

Ֆիլմի երաժշտությունը գրել է կոմպոզիտոր Վլադիմիր Ռուբցևսկին, որը նաև հեղինակել է նաև «Песенка о счастье» երգը («Երգ երջանկության մասին», որը հայտնի է նաև «Գուցե երջանկությունը մոտ է» (ռուս.՝ «Быть может, счастье рядом») անվանմամբ) բանաստեղծ Վլադիմիր Շլենսկու խոսքերով[7], որը կատարել է Իրինա Մուրավյովան։

Հայտնի «Կապույտ թռչուն» (ռուս.՝ «Синяя птица») սրճարանի տեսարանում առաջին անգամ հայտնվում է Վլադիմիր Մարկինը, որը սաքսոֆոնով նվագում է Ֆ. Մարկետիի «Fascination» մեղեդին, որը հայտնի է Ֆաուստո Պապետիի կատարմամբ։

Արկադիի մեքենայից հնչում է հոլանդական համանուն ստուդիական նախագծի «Stars on 45» երգը։

Այն դրվագում, երբ Նադյան Սուսաննայի հանձնարարությամբ հարցաթերթիկներ է լրացնում, երաժշտասեր Վոլոդյան աուդիո նվագարկչով լսում է լատվիական Զոդիակ խմբի երգը, որը հնչում էր նաև ավելի վաղ նկարահանված «Կառնավալ» ֆիլմում, որում Մուրավյովայի հերոսուհին նույնպես անհաջողություն է կրել Աբդուլովի հերոսի հետ հարաբերություններ հաստատելու հարցում։ Հայտնի չէ, թե արդյոք դա միտումնավոր է արվել, թե եղել է պատահականություն։

Ամանդա Լիրի փոխարեն (մաքսանենգ ապրանքների վաճառականի հեռուստացույցով) երգում է Լարիսա Դոլինան[2][8]։

Պրեմիերա խմբագրել

Ֆիլմի պրեմիերան կայացել է 1985 թվականի նոյեմբերի 10-ին։

Հաջողություն խմբագրել

«Ամենահմայիչը և գրավիչը» ֆիլմը հանդիսատեսի շրջանում մեծ հաջողություն է ունեցել, այն դիտել է 44,9 միլիոն հանդիսատես[9] (ընդհանուր 1112 վարձութային օրինակ), ինչի շնորհիվ ֆիլմը դարձել է 1985 թվականի խորհրդային կինովարձույթի առաջատարը[10]։ Ցուցադրության համար ֆիլմը գնել է 69 երկիր[3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://www.webcitation.org/6F9P98i6D
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Велигжанина, Анна (2010 թ․ նոյեմբերի 11). «Режиссёр фильма «Самая обаятельная и привлекательная» Геральд Бежанов: «Я на коленях умолял Муравьеву согласиться на роль Нади»». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Аргументы и Факты: Суперзвёзды (2006 թ․ փետրվարի 14). «На съемках «Самой обаятельной и привлекательной» режиссёра хватил удар». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.
  4. Тайны нашего кино "Самая обаятельная и привлекательная"
  5. Вокруг ТВ. «Самая обаятельная и привлекательная, 1985 год, 89 мин». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.
  6. «Москва как декорация в художественном кино». 2011 թ․ հուլիսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին. ««Самая обаятельная и привлекательная», 1985»
  7. «Фильм «Самая обаятельная и привлекательная»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 13-ին.
  8. Ф. Раззаков: «Досье на звёзд». ЭКСМО-Пресс, Москва, 2001 год.
  9. «Кассовые сборы картины «Самая обаятельная и привлекательная»». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  10. «Официальный сайт киностудии «Новый одеон»». Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել