Ամասիա թագավոր

Ամասիա (եբրայերեն՝ אֲמַצְיָה‎ Ամացիա, «Տիրոջ հզորը»), Հովասի որդին ՝ 9 Հուդայի թագավոր։ Նա գահ բարձրացավ 25 տարեկան հասակում և թագավորեց 29 տարի 9-րդ դարի երկրորդ կեսին կամ 8-րդ դարի առաջին կեսին։ Թագավորության հավանական ամսաթվերի շարքում նշված են. Մ.թ.ա. 840-811 թվականներ (ըստ «Հրեական հանրագիտարանի»), 798-769 թվականներ (ըստ «Հրեական կարճ հանրագիտարանի») և մ.թ.ա. 796-767 թվականներ (ըստ Թիելի ժամանակագրության)։ Նրա կինը ՝ Հովեմիան, Երուսաղեմից էր։

Ամասիա թագավոր
Ծնվել է՝	մ.թ.ա. մոտ 821
Ծննդավայր	Երուսաղեմ, Հուդայի թագավորություն
Մահացել է՝	մ.թ.ա. մոտ 767
Վախճանի վայր	Lachish, Հարավային մարզ, Իսրայել
Երկիր	Հուդայի թագավորություն
Տոհմ	Davidic line?
քաղաքական գործիչ
Հայր	Jehoash of Judah?
Մայր	Joaddan?
Երեխաներ	Uzziah?

Ամասիան հաջող ռազմական արշավ անցկացրեց Իդումեայի (Եդոմ) դեմ. Նա գրավեց Եդոմի մայրաքաղաք Սելան ։ Ըստ ամենայնի, Ամասիային չի հաջողվել ելք ունենալ Կարմիր ծով։ Նա կարողացավ գրավել միայն Մեռյալ ծովի հարավում և Սինայի հյուսիսային մասը ընկած տարածքը։ Եդոմի դեմ տարած հաղթանակից հետո Հրեաստանում տարածվեցին եդոմացիների պաշտամունքները, որոնք աջակցում էր ինքը՝ թագավորը, ինչը բացասաբար ընդունվեց ժողովրդի կողմից։ Այնուհետև պատերազմ սկսվեց Իսրայելի և Հրեաստանի միջև։ Հրեաները ջախջախվեցին, նրանց զորքը ցրվեց, և ինքը ՝ Ամասիան, գերվեց Յովասի կողմից։ Իսրայելական զորքերը հաղթականորեն մտան Երուսաղեմ, քանդեցին բերդի պարսպի մի մասը և գրավեցին թագավորական պալատի և Տաճարի գանձերը։ Մինչ Ամասիան էր գերության մեջ, իշխանությունը երկրում անցել ձեռքը նրա որդու Ազարիա, ով է, որ գրքում քրոնիկները կոչվում է Օզիան (Օզիան)։

Այնուհետև պատերազմ սկսվեց Իսրայելի և Հրեաստանի միջև։ Հրեաները ջախջախվեցին, նրանց զորքը ցրվեց, և ինքը՝ Ամասիան, գերվեց Յովասի կողմից։ Իսրայելական զորքերը հաղթականորեն մտան Երուսաղեմ, քանդեցին բերդի պարսպի մի մասը և գրավեցին թագավորական պալատի և Տաճարի գանձերը։ Մինչ Ամասիան էր գերության մեջ, իշխանությունը երկրում անցել ձեռքը նրա որդու Ազարիա, ով է, որ գրքում քրոնիկները կոչվում է Օզիան (Օզիան)։

Յովասի մահից հետո Ամասիային ազատ արձակեցին։ Վերադառնալով Երուսաղեմ ՝ նա ստիպված էր իշխանությունը կիսել իր որդու հետ։ Որոշ ժամանակ անց դավադրություն կազմվեց թագավորի դեմ։ Ամասյային հաջողվեց փախչել, և նա ապաստան գտավ Լաչիշ քաղաքում։ Այս իրադարձությունների ժամանակագրությունը շատ շփոթեցնող է։ Հնարավոր է, որ Հրեաստանում մի քանի տարի տիրեց երկակի իշխանություն։ Հետո Ազարիային հավատարիմ զորքերը գրավեցին Լաչիշը և սպանեցին Ամասիան։

Գրականություն

Ամասիա արքա // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամասիա թագավոր» հոդվածին։