Ալեքսանդր Մելիք-Փաշայանի դիմաքանդակ
Ալեքսանդր Մելիք-Փաշայանի դիմաքանդակ, հայ քանդակագործ Արա Սարգսյանի ստեղծած փայտաքանդակը։ Քանդակը պատկերում է հայազգի խորհրդային դիրիժոր, ԽՍՀՄ Ժողովրդական արտիստ Ալեքսանդր Մելիք-Փաշայանին։ 1940-1941 թվականներին տեղափոխվել է փայտի վրա[1]։
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | դիմաքանդակ |
| տարի | 1941 |
| բարձրություն | 55 սանտիմետր |
| լայնություն | 50 սանտիմետր |
| խորություն | 30 սանտիմետր |
| նյութ | փայտ |
| գտնվելու վայր | Հայաստան |
| հավաքածու | Հայաստանի ազգային պատկերասրահ |
Նկարագրություն խմբագրել
Ալեքսանդր Մելիք-Փաշայանի դիմաքանդակը կոմպոզիտոր Նիկողայոս Տիգրանյանի դիմաքանդակի հետ կարևորագույն տեղ է զբաղեցում Արա Սարգսյանի ստեղծագործության մեջ[1][2]։
Ի տարբերություն վիեննական շրջանի երաժիշտների, որոնց մեջ Արա Սարգսյանը փնտրում էր խաղաղություն և ռոմանտիզմ՝ այս քանդակում քանդակագործի համար առաջնային էր Մելիք-Փաշայանի նվագավարական թռիչքը։ Դա արտահայտելու նպատակով դիրիժորի գլուխն ու պարանոցը վեր են խոյանում պատվանդանից՝ կարծես ձգտելով պոկվել սեփական մարմնից։ Քթից դեպի աչքերը տանող կտրուկ անցումը մեղմացնելու և երաժշտականության տպավորությունն ուժեղացնելու նպատակով քանդակագործն օգտագործել է ակնոց, որի շրջանակը թանձրացնում է դիրիժորի ակնախոռոչների ստվերները։ Դիմաքանդակը լի է շարժմամբ, հարուստ ներքին կյանքով[3]։
Դուրի՝ առաջին հայացքից անփույթ թվացող, բայց իրականում հատուկ ընտրված հետքերը քանդակի մակերևույթի վրա ստեղծում են լույսի ու ստվերի յուրահատուկ խաղ՝ կերպարին հաղորդելով անհանգստություն։
Քանդակագործը չի սահմանափակվել ստեղծագործության երաժշտականությամբ։ Միաժամանակ ներկայացրել է նաև Մելիք-Փաշայանի անհատականությունը՝ ստեղծելով ռեալիստական աշխատանք և պահպանելով քանդակի նյութականությունը[1]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Հարությունյան, Վահան (1975). Արա Սարգսյան. Երևան: Հայաստան. էջեր 62–63.
- ↑ «Aleksandr Melik Pashayan». Ara Sargsyan & Hakob Kojoyan Foundation (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 2-ին.
- ↑ Սարգսյան Աննա, Հակոբյան Ալբերտ (2017). Բոսֆորի ափից մինչև անմահություն. Երևան: ՎարդՀրատ. էջ 27.