Աբեղախոտ միամյա

բույսերի տեսակ
Աբեղախոտ միամյա
Աբեղախոտ միամյա
Աբեղախոտ միամյա
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales)
Ընտանիք Խուլեղինջազգիներ (Lamiaceae)
Ենթաընտանիք Խուլեղինջայիններ (Lamioideae)
Ցեղ Աբեղախոտ (Stachys)
Տեսակ Աբեղախոտ միամյա (S. annua)
Միջազգային անվանում
Stachys annua

Աբեղախոտ միամյա (լատին․՝ Stáchys ánnua), խուլեղինջազգիների ընտանիքի աբեղախոտ ցեղին պատկանոտ մոլախոտ։ Ունի լավ ճյուղավորված ու խիտ արմատամազիկներով պատված առանցքային արմատային համակարգ։ Բույսը պատված է վերևից դեպի ներքև ուղղված ցանցառ մազիկներով։ Ցողունն ունի 15-30 սմ երկարություն։ Ունի սղոցաձև տերևներ, ստորին տերևները ձվաձև երկարավուն են, միջին տերևներն ավելի նեղ են, իսկ վերևինները՝ նշտարաձև և առանց կոթունի։ Ծաղկի բաժակը գեղձային թավ ունի, պսակը դեղին է՝ ստորին մասում կարմիր կետերով։ Պտուղը գորշ գույնի ընկուզիկ է, սերմերը մանր են։ Բազմանում է միայն սերմերով։

Տարածված է երկրագնդի բարեխառն գոտիներում։ Հայաստանի նախալեռնային, լեռնային ու անտառալեռնատափաստանային գոտում է հանդիպում։

Հայաստանում տարածված աբեղախոտի միակ միամյա տեսակն է։ Նրանք հիմնականում տարածվում են հողի վարելաշերտում, իսկ նպաստավոր պայմաններում՝ ավելի խորը։ Գլխավոր ցողունի և տերևածոցերից դուրս եկած ճյուղավորումների վրա օղակներով նստած է 3—6 ծաղկից բաղկացած ծաղկափթթությունը։ Ծաղկի բաժակը գեղձային թավ ունի, պսակը դեղին է, ստորին շուրթի վրա կան կարմիր կետեր։ Այն աղբոտում է հացաբույսերի, բանջարաբոստանային, բազմամյա և միամյա խոտաբույսերի ցանքերն ու ցելադաշտերը։

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Ռ․ Ս․ Կարապետյան - Հայաստանում տարածված մոլախոտերի ատլաս։ Լույս հրատարակչություն, Երևան, 1980
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբեղախոտ միամյա» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբեղախոտ միամյա» հոդվածին։