Վիքիպեդիա

Ֆրենկ ԴիՊասկալի

Ֆրենկ ԴիՊասկալի կրտսերը հոկտեմբերի 28, 1956(1956-10-28), Քուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - մայիսի 7, 2015(2015-05-07) ամերիկացի խարդախ ֆինանսիստ էր, ով երեք տասնամյակ եղել է Բերնի Մեդոֆի հիմնական լեյտենանտը[1][2]։ Նա իրեն անվանում էր ընկերության «օպցիոնների առևտրի տնօրեն» և «գլխավոր ֆինանսական տնօրեն»։ Մի քանի տարի նա առանցքային դեր է խաղացել Մեդոֆի ներդրումային սկանդալի ամենօրյա գործունեության մեջ՝ հետագայում պատմելով, թե ինչպես է նա օգնել միլիարդավոր դոլարների շահարկումներին հաշիվների քաղվածքներում, որպեսզի հաճախորդները հավատան, որ իրենք հարստություն են ստեղծում իրենց համար[3][4]։

Ֆրենկ ԴիՊասկալի
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 28, 1956(1956-10-28)
ԾննդավայրՔուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էմայիսի 7, 2015(2015-05-07) (58 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունArchbishop Molloy High School?
Մասնագիտությունֆինանսիստ
 Frank DiPascali Վիքիպահեստում

2009 թվականի օգոստոսի 11-ին նա իրեն մեղավոր է ճանաչել խարդախության հետ կապված տասը կետով[5][6]։ Այնուհետև նա խոստովանեց, որ առնվազն երկու տասնամյակ գիտեր, որ Մեդոֆը իր ներդրումային խորհրդատվական բիզնեսը վերածել է հսկայական Պոնզի սխեմայի։ Նախքան դատավճիռը կայացնելը նրան մերժել են գրավի դիմաց և տասը ամիս բանտում է անցկացրել, մինչև ազատ արձակվել։ Նա մահացավ թոքերի քաղցկեղից 2015 թվականին՝ սպասելով դատավճռին։

Անձնական կյանք

խմբագրել

ԴիՊասկալին մեծացել է Անետ Բոնջորնոյի՝ Մեդոֆի երկարամյա օգնականի կողքին, Քուինսի Հովարդ Բիչ թաղամասում։ Նա հավաքագրեց նրան Մեդոֆի մոտ աշխատելու համար[7]։ ԴիՊասկալին ավարտել է Արքեպիսկոպոս Մոլոյի ավագ դպրոցը Քուինսում, Նյու Յորք, 1974 թվականին և միացել է Մեդոֆի ընկերությանը 1975 թվականին՝ ի վերջո դառնալով ֆինանսական տնօրեն։ Նրա խոսքով՝ նա ընդունվել է Սենտ Ջոնի համալսարան և Բրուքլինի քոլեջ։ ԴիՊասկալին և նրա կինը՝ ՋոԱննը, ապրում էին հինգ ննջասենյակներով տան մեջ՝ լողավազանով, յոթ ակր մակերեսով Բրիջուոթեր Թաունշիփում, Նյու Ջերսի, որը գնահատվում էր 1,38 միլիոն դոլար։ Նրանք ունեին երեք սև «Մերսեդես» և 18,5 մետրանոց «Վիկինգ» զբոսանավ, որոնք գրանցված էին «Դորոթի-Ջո Սպորտֆիշինգ» ՍՊԸ-ում[8]։

ԴիՊասկալիի խնամին՝ Ռոբերտ Քարդիլը, 400 հազար դոլարով գնել է նրա նախկին տունը Բրիջուոթերում։ Քարդիլը սկսեց աշխատել Մեդոֆի համար 1985 թվականին և պատասխանեց ԴիՊասկալիի հեռախոսային հարցումներին։

2005 թվականի հունվարին 1996 թվականի հարկային տարվա համար IRS-ի կողմից 77,479 ԱՄՆ դոլարի չափով հարկային արգելանք վճարվեց ԴիՊասկալիի կողմից երեք ամիս անց։ 2000 թվականին Նյու Ջերսիում վճարվել են 72943 դոլար չվճարված հարկեր։ 1993 թվականին Նյու Յորք նահանգի հարկային հանձնաժողովը 21,685 ԱՄՆ դոլարի հայց է ներկայացրել, որը նույնպես վճարվել է[8]։ ԴիՊասկալին մահացավ թոքերի քաղցկեղից2015 թվականի մայիսի 7-ին, 58 տարեկան հասակում, երբ սպասում էր դատավճռին[9][10][11]։

Ֆինանսական լրագրող և Մեդոֆի կենսագիր Էրին Արվեդլունդը ԴիՊասկալիին նկարագրում է որպես ողորմելի մարդ, ով լրացրել է իր ռեզյումեն[12]։

Կարիերա

խմբագրել

«DiPascali»-ն սկսեց Մեդոֆի ներդրումային-խորհրդատվական բիզնեսում 1975 թվականին 18 տարեկանում և ի վերջո վերահսկում էր ընկերության առօրյա գործունեությունը։ Նա դարձել է օպցիոնների տնօրեն 1986 թվականին, իսկ ֆինանսական տնօրենը 1996 թվականին։ Նա նաև պնդում է, որ եղել է Լոնդոնի «Madoff Securities International Limited»-ի տնօրեն[8][13], սակայն «Companies House»-ը (Մեծ Բրիտանիայի ընկերությունների ռեգիստրը) չունի որևէ գրառում նա երբևէ նշանակվելով ընկերության տնօրեն[14]։ Նա այն մարդն էր, ում հետ գործ ունեն Մեդոֆի ներդրողներից շատերը՝ կապված իրենց հաշիվների հետ։ Մեդոֆը ներդրողներին ասել է, որ «DiPascali»-ն գործարքներ է իրականացրել։ Այնուամենայնիվ, դատարանի կողմից նշանակված հոգաբարձուը պարզեց, որ առնվազն 13 տարի առևտուր չի եղել։ Դատախազները հարցրել են առնվազն երեք աշխատակիցների՝ Էրիկ Լիպկինին, ՋոԱն Կրուպիին և Ռոբերտ Կարդիլին՝ ԴիՊասկալիի եղբորը, ընկերությունում նրա դերի մասին[15]։ Ներդրողները խոսեցին այս մյուս աշխատակիցների հետ և ֆաքսով պատվերներ կուղարկեին, եթե գումար հանելու կարիք ունենային։ ԴիՊասկալիի անունը երբեմն տրվում էր որպես այլընտրանքային կոնտակտի[16]։

ԴիՊասկալին ասաց քննիչներին, որ 2008 թվականի դեկտեմբերի 3-ին Մեդոֆն իրեն ասաց, որ վերջացել է[17]։ Մինչ այդ, ֆինանսական ճգնաժամի հետևանքով անհասկանալի ներդրողների կողմից մարման հարցումների ալիքի պատճառով, Մեդոֆի բիզնես հաշիվը JPMorganChase-ում իջել էր ընդամենը 234 միլիոն դոլարի` նույնիսկ չմարված մարումները վճարելու համար անհրաժեշտ գումարի փոքր մասը[18]։ Մինչև այդ բանկերը դադարել էին վարկ տրամադրել, և Մեդոֆը գիտեր, որ չէր կարող հույս ունենալ, որ բավականաչափ գումար կվերցնի այդ ամսվա գալիք մարումները բավարարելու համար։ Նա հանձնարարեց ԴիՊասկալին օգտագործել մնացած մնացորդը՝ կանխիկացնելու համար հարազատների և բարենպաստ ներդրողների հաշիվները։ Երբ Մեդոֆի որդիները հայտնեցին իրենց փաստաբաններին այս ստուգումների մասին, նրանց փաստաբաններն ասացին նրանց անմիջապես կապ հաստատել դաշնային դատախազների և SEC-ի հետ՝ հիմք դնելով Մեդոֆի ձերբակալությանը դեկտեմբերի 11-ին։

Քրեական և քաղաքացիական բողոքներ և մեղքի ընդունում

խմբագրել

Ըստ SEC-ի հուշագրի՝ ԴիՊասկալին «խուսափողականորեն պատասխանել է» Մեդոֆի ձերբակալությունից հետո հարցաքննությանը[19]։

2009 թվականի օգոստոսի 11-ին ԴիՊասկալին իրեն մեղավոր է ճանաչել դաշնային դատավոր Ռիչարդ Ջ. բրոքեր-դիլերի և ներդրումային խորհրդատուի գրքերն ու գրառումները կեղծելու համար[20][21][22][23]։ Իր հաղորդագրության մեջ նա խոստովանեց, որ ինքը գիտեր առնվազն երկու տասնամյակ, որ Մեդոֆի ներդրումային խորհրդատվական բիզնեսը խարդախ էր. 1980-ական թվականների վերջին կամ 1990-ական թվականների սկզբին ինչ-որ պահի նա հայտնաբերել էր, որ Մեդոֆի ներդրումային-խորհրդատվական հաճախորդների հաշիվներում իրական առևտուր չի եղել։ Մոտ 2002 թվականին նա իր համար հաշիվ բացեց իր ձկնորսական Դորոթի Ջոյի անունով ֆիրմայում։ Երբեք ներդրում չունենալով՝ նա հանել է ավելի քան 5 միլիոն դոլար։ Նրա աշխատավարձը և բոնուսները տարեկան կազմում էին ավելի քան 2 միլիոն դոլար։ Նա պատմեց, թե ինչպես է ինքը, Մեդոֆը և «այլ մարդիկ» շահարկում են հաշվի հայտարարությունները, ինչը հաճախորդներին ստիպում է ենթադրել, որ նրանք հարստություն են ստեղծում իրենց համար։ «Նրանց հաշիվներում իրականում ոչ մի արժեթղթի գնում կամ վաճառք տեղի չէր ունենում։ Այդ ամենը կեղծ էր։ Այդ ամենը մտացածին էր։ Դա սխալ էր, և ես այն ժամանակ գիտեի, որ դա սխալ էր»։ Նա համաձայնել էր միացնել կետերը։ իսկ 2010 թվականի մայիսին ակնկալվում էր, որ դատավճիռը կայացվի։ Նրան սպառնում էր առավելագույնը 125 տարվա ազատազրկում։ Դատախազները պահանջում էին ավելի քան 170 միլիարդ դոլարի բռնագանձում, նույնքան գումար, որը պահանջում էին Մադոֆից, որը ներկայացնում էր ներդրողների կողմից ավանդադրված և հետագայում այլ ներդրողներին հատկացված միջոցները։ Նույն օրը Արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի քաղաքացիական բողոք է ներկայացվել ԴիՊասկալիի դեմ։

Դատախազները գրավ խնդրեցին ԴիՊասկալիի համար, սակայն Սալիվանը նրան կալանքի տակ պահեց՝ ասելով, որ նա պոտենցիալ փախուստի վտանգ է ներկայացնում[24]։ 2009 թվականի հոկտեմբերի 28-ին գրավի վերաբերյալ լսումների ժամանակ Սալիվանը հետաձգեց որոշումը՝ սպասելով լրացուցիչ տեղեկությունների, թեև նա ավելացրեց, որ դեռ հիմքեր ունի ենթադրելու, որ ԴիՊասկալին կարող է փախչել՝ խուսափելու բանտում մահանալու հեռանկարից։ Մեդոֆի զոհերից մեկը՝ Լոուրենս Լեյֆը, առարկեց գրավի դիմաց՝ պնդելով, որ դա միայն կծառայի զոհերին ավելի «տանջելու»[25]։ 2010 թվականի փետրվարին Սալիվանը հաստատեց գրավի փաթեթը, որը պահանջում էր ԴիՊասկալիից 10 միլիոն դոլարի պարտատոմսեր, որոնք ապահովված էին ինը ընկերների և հարազատների կողմից։ ԴիՊասկալին վերջապես կարողացավ պարտատոմսեր փակցնել 2010 թվական հունիսի 22-ին։ Այնուհետև նա ազատ է արձակվել՝ մնալով տնային կալանքի տակ և պահանջվել է կրել կոճ մոնիտոր[26]։

Նրան ներկայացնում էր փաստաբան Մարկ Մուկասին՝ ԱՄՆ նախկին գլխավոր դատախազ Մայքլ Մուկասիի որդին[27][28]։ Մուկասին ասաց, որ թեև ԴիՊասկալին իսկապես մեղավոր էր, նա երկար ժամանակ հավատում էր, որ Մեդոֆը կկարողանա փոխհատուցել իր հաճախորդներին[29]։

ԴիՊասկալիի դատավճիռը հետաձգվել է գրեթե վեց տարով, մինչ նա համագործակցում էր դատախազների հետ։ Նրա օգնությամբ դատախազները կարողացան վերականգնել զանգվածային խարդախության մանրամասները, վերականգնել միլիարդավոր դոլարների ակտիվները և դատապարտել սկանդալում ներգրավված 15 այլ անձանց։ Հատկանշական է, որ նա աստղային վկան էր, երբ Բոնջորնոն և ևս չորս հոգի դատարանի առաջ կանգնեցին Մեդոֆին գիտակցաբար օգնելու և Պոնզիի սխեմայից օգուտ քաղելու համար[30]։

ԶԼՄ-ներում

խմբագրել
  • ԴիՊասկալին մարմնավորել է Մայքլ Ռիսպոլին ABC-ի 2016 թվականի «Մեդոֆ» մինի սերիալում։
  • Նրան մարմնավորել է Հենք Ազարիան 2017 թվականի մայիսին «HBO»-ի «Ստի կախարդը» ֆիլմում, որը հիմնված է Դիանա Բ. Հենրիկեսի ամենավաճառվող գրքի վրա։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Eposito, Richard; Churchman, Megan; Ross, Brian (2009 թ․ օգոստոսի 11). «Bernard Madoff's Right Hand Man Pleads Guilty, Will Tell All». ABC News. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին. {{cite news}}: Text "author3-link Brian Ross (journalist)" ignored (օգնություն)
  2. ↑ «United States v. Frank DiPascali, Jr., 09 Cr. ___ (RJS)» (PDF). ABC News. 2009 թ․ օգոստոսի 11. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  3. ↑ Free Birthday Database
  4. ↑ Voreacos, David (2009 թ․ օգոստոսի 10). «Ex-Madoff Finance Chief Could Point U.S. to Other Accomplices». Bloomberg, L.P. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին. {{cite news}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  5. ↑ Eposito, Richard; Churchman, Megan; Ross (2009 թ․ օգոստոսի 11). «Bernard Madoff's Right Hand Man Pleads Guilty, Will Tell All». ABC News. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին. {{cite news}}: Text "author3-linkBrian Ross (journalist)" ignored (օգնություն); Text "first3 Brian" ignored (օգնություն)
  6. ↑ «United States v. Frank DiPascali, Jr., 09 Cr. ___ (RJS)» (PDF). ABC News. 2009 թ․ օգոստոսի 11. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  7. ↑ Page 2: Frank DiPascali Pleads Guilty, Bernard Madoff's Accomplice - ABC News
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Madoff's 'Street-Smart' Aide DiPascali Was Investors' Go-To Guy». Bloomberg LP. 2009 թ․ հունվարի 16. {{cite news}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  9. ↑ Li, David K. (2015 թ․ մայիսի 10). «Ex-employee who ratted out Bernie Madoff dies». The New York Post.
  10. ↑ Behar, Richard (2015 թ․ մայիսի 10). «Frank DiPascali Is Dead, Four Months Before His Sentencing; Bernie Madoff's 'Sammy the Bull' Was 58». Forbes.
  11. ↑ Yang, Stephanie (2015 թ․ մայիսի 11). «Former Madoff Aide Frank DiPascali Dies at Age 58 of Lung Cancer». The Wall Street Journal.
  12. ↑ Antilla, Susan (2009 թ․ օգոստոսի 10). «Madoff Got Cozy With SEC, Ran Ponzi Scheme on Creaky IBM: Books». Bloomberg, L.P. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին. {{cite news}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  13. ↑ Bray, Chad; Lauricella, Tom (2009 թ․ օգոստոսի 12). «'All Fake': Key Madoff Executive Admits Guilt». The Wall Street Journal.
  14. ↑ «MADOFF SECURITIES INTERNATIONAL LIMITED - Officers (Free information from Companies House)».
  15. ↑ Efrati, Amir (2009 թ․ մարտի 9). «Madoff Aide Allegedly Got Fake 'Tickets' of Trading». The Wall Street Journal.
  16. ↑ Lucchetti, Aaron; Efrati, Amir; Lauricella, Tom (2009 թ․ հունվարի 21). «Madoff's Point Man Is Cast in Same Role for Prosecutors». The Wall Street Journal. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 25-ին.
  17. ↑ Henriques, Diana (2011). The Wizard of Lies. New York City: Times Books. ISBN 978-0805091342. {{cite book}}: Text "author-link Diana B. Henriques" ignored (օգնություն)
  18. ↑ Ross, Brian (2015). The Madoff Chronicles. Glendale, California: Disney Publishing Worldwide. ISBN 978-1401310295. {{cite book}}: Text "Kingswell" ignored (օգնություն); Text "author-linkBrian Ross (journalist)" ignored (օգնություն)
  19. ↑ Efrati, Amir; Aaron Lucchetti; Tom Lauricella (2008 թ․ դեկտեմբերի 23). «Probe Eyes Audit Files, Role of Aide To Madoff». The Wall Street Journal. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
  20. ↑ «United States v. Frank DiPascali, Jr., 09 Cr» (PDF). ABC News.
  21. ↑ «DiPascali Faces Conspiracy, Fraud, Tax Charges». Bloomberg L.P. 2009 թ․ օգոստոսի 11. {{cite web}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  22. ↑ Glovin, David; Voreacos, David (2009 թ․ օգոստոսի 8). «Ex-Madoff CFO DiPascali to Be Charged, Plead Guilty, U.S. Says». Bloomberg, L.P. {{cite news}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  23. ↑ Healy, Jack (2009 թ․ օգոստոսի 11). «Madoff Aide Says Scheme 'Hurt Thousands of People'». The New York Times. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  24. ↑ Esposito, Richard; Chuchmach, Megan; Ross, Brian (2009 թ․ օգոստոսի 11). «Frank DiPascali Pleads Guilty, Bernard Madoff's Accomplice». ABC News.
  25. ↑ «SEC CHARGES KEY MADOFF LIEUTENANT FOR OPERATING AND CONCEALING FRAUD THROUGH BOGUS TRADES AND DOCUMENTS» (PDF). The Wall Street Journal (Press release). 2009 թ․ օգոստոսի 11.
  26. ↑ «Madoff's Key Lieutenant Frank DiPascali Free on Bail». CNBC. 2010 թ․ հունիսի 6.
  27. ↑ Emmert, Don (2008 թ․ դեկտեմբերի 17). «Madoff put under curfew as he seeks people to vouch for him». USA Today. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 21-ին.
  28. ↑ Voreacos, David; Glovin, David; Hurtado, Patricia (2009 թ․ հունվարի 16). «Madoff's 'Street-Smart' Aide DiPascali Was Investors' Go-To Guy». Bloomberg, L.P. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 16-ին. {{cite news}}: Text "Bloomberg" ignored (օգնություն)
  29. ↑ «'It Was All Fake': Madoff Aide Details Scheme». The New York Times. 2009 թ․ օգոստոսի 12. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 2-ին.
  30. ↑ McCoy, Kevin (2013 թ․ դեկտեմբերի 3). «Ex-Madoff lieutenant tells of his rise and fall». USA Today.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆրենկ_ԴիՊասկալի&oldid=9991447» էջից