Օձունի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Լոռու մարզ)

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ-հոդված

Այս հոդվածը ներկայացնում է Լոռու մարզի Օձուն գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 69 հուշարձան (11 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Գյուղատեղի միջնադար 7.112/1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի միջնադար 7.112/2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ Ք.ա. 2-1 հզ 7.112/3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ Ք.ա. 2-1 հզ 7.112/4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի (Օձունի տաճար, Սբ. Հովհաննես եկեղեցի, Խաչգունդ վանք) 6 դ. գյուղի մեջ 7.112/5 Հ գմբեթավոր, եռանավ սրահ, 19 դ. վերջին տանիքի աե մասում ավելացվել են զույգ զանգաշտարակներ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 5-19 դդ. եկեղեցու շուրջը 7.112/5.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Կոթող-մահարձան 5-6 դդ. եկեղեցուց հս-աե 7.112/5.1.1 Հ երկու պատկերաքանդակ մենասյուներով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. հենած է եկեղեցու աե պատին 7.112/5.1.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1158 թ. եկեղեցու հվ կողմում 7.112/5.1.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. ագուցված է շրջապարսպի մուտքից ձախ՝ ներքուստ 7.112/5.1.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1205 թ. եկեղեցու հվ կողմում 7.112/5.1.5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Խաչգունդ քահանայի 1216 թ. եկեղեցու աե կողմում 7.112/5.1.6 Հ պատվանդանի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Հուկսենի 1235 թ. եկեղեցու աե կողմում 7.112/5.1.7 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Վարդի 1235 թ. եկեղեցու աե կողմում 7.112/5.1.8 Հ պատվանդանի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Աստվածատուրի 1244 թ. եկեղեցուց հվ 7.112/5.1.9 Հ պատվանդանի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Պետրոսի 1244 թ. եկեղեցու ամ մասում 7.112/5.1.10 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1266 թ. եկեղեցուց 15 մ հվ 7.112/5.1.11 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. եկեղեցու ամ մասում 7.112/5.1.12 Հ պատվանդանի վրա, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. ագուցված է աե պարսպապատի մեջ 7.112/5.1.13 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. հենած է պատին՝ եկեղեցու ամ մուտքի մոտ 7.112/5.1.14 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. եկեղեցու հվ կողմում 7.112/5.1.15 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. եկեղեցու աե կողմում 7.112/5.1.16 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. եկեղեցու հվ կողմում 7.112/5.1.17 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սիմէոն եպիսկոպոսի 1801 թ. եկեղեցու բակում 7.112/5.1.18 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Վարդան արքեպիսկոպոսի 1897 թ. եկեղեցու հս պատի տակ 7.112/5.1.19 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. հենած է բեմին՝ ձախ կողմում 7.112/5.2 Հ հատված Լուսանկար վերբեռնել


Պարիսպ միջնադար 7.112/5.3 Հ եկեղեցու բակը շրջափակվել է ուշ շրջանում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Սարգսի 1228 թ. ագուցված է պարսպի մեջ 7.112/5.3.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Մարանի 16 դ. ագուցված է պարսպի մեջ 7.112/5.3.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Սրահ հպված է եկեղեցուն հս, ամ և հվ կողմերից 7.112/5.4 Հ արտաքին սրահ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Ծիրանավոր - Ծաղկավանք 5 դ. գյուղի աե մասում, Դեբեդի ձորեզրին 7.112/6 Հ միանավ սրահ, պահպանվել են հս և աե պատերը Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 18-19 դդ. եկեղեցու հս, աե և ամ կողմերում 7.112/6.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Սորիկի, կազմող` Թուման 1576 թ. 7.112/6.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մանուել քահանայի 1521 թ. 7.112/6.1.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Սյունասրահ 5 դ. կից է եկեղեցուն հս-ից 7.112/6.2 Հ 12-13-րդ դդ. աե բաց խորանը հիմնովին վերակառուցվել է և վերածվել եկեղեցու Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Գունդեխի 1228 թ. գյուղամիջի աղբյուրի մոտ 7.112/7 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշաղբյուր 1960 թ. գյուղի մեջ 7.112/8 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին 1970 թ. գյուղից 1.5 կմ աե 7.112/9 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Վանական համալիր Հոռոմայրի Սբ. Նշան` ստորին հուշարձանախումբ 10-13 դդ. գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ոչ հեռու, Դեբեդի ձախափնյա ձորալանջին 41°02′06″ հս․. լ. 44°37′41″ ավ. ե.HGЯO 7.112/10 Հ ավանդությունը վանքի հիմնադրումը վերագրում է հույն Վասիլ իշխանին (8 դ.) Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-17 դդ. համալիրի շուրջը 7.112/10.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Տերունական 1201 թ. զանգակատնից հս 7.112/10.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. 7.112/10.1.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 12 դ. կեսեր 7.112/10.2 Հ կառույցներից կենտրոնականը Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի-մատուռ 1201 թ. կից է կենտր. եկեղեցուն հվ-ից 7.112/10.3 Հ փոքր չափերի համար կոչվել է նաև մատուռ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի-զանգակատուն Սբ. Նշան 1187 թ. կից է կենտր. եկեղեցուն հս-ից 7.112/10.4 Հ զանգաշտարակը ավելացվել է 1290 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 7.112/10.4.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 7.112/10.4.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Վահե եպիսկոպոսի 13 դ. զանգակատանը կից փայտե սրահում 7.112/10.4.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար «Տերունական» 13 դ. Սբ. Նշանի տարածքում 7.112/10.4.4 Հ կանգնեցրել է Առաքելը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Վարդան եպիսկոպոսի 15-16 դդ. զանգակատանը կից փայտե սրահում 7.112/10.4.5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Ժամատուն Սբ. Աստվածածին 1321 թ. Սբ. Նշան եկեղեցուց 25 մ հս 7.112/10.5 Հ կառուցել է Իգնատիոս վարդապետը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1321 թ. ագուցված է Սբ. Աստվածածնի բեմի կամարի ձախ մասում 7.112/10.5.1 Հ կանգնեցրել է Մխիթարը Լուսանկար վերբեռնել


Կացարաններ համալիրի հս կողմում 7.112/10.6 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ 7-10 դդ. հիմնական հուշարձանախմբից 200 մ աե 7.112/10.7 Հ ձորում, վիմափոր Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ 13-14 դդ. հիմնական հուշարձանախմբից 150 մ հս 7.112/10.8 Հ վիմափոր Լուսանկար վերբեռնել


Քարայր Սբ. Նշան եկեղեցու ամ պատին կից 7.112/10.9 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Վանական համալիր Հոռոմայրի Սբ. Նշան` վերին հուշարձանախումբ գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, Օձուն-Այգեհատ ճանապարհից ձախ, Դեբեդի ձորի եզրին 7.112/11 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գավիթ 13 դ. կեսեր երկու եկեղեցիների մեջտեղում 7.112/11.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ.. հենած է աե պատին 7.112/11.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 7.112/11.1.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 7.112/11.1.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1552 թ. հենած է աե պատին 7.112/11.1.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց միջնադար համալիրի ամ մասում 7.112/11.2 Հ կան նաև ուշ ժամանակաշրջանի տապանաքարեր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11 դ. 7.112/11.2.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 7.112/11.2.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 7.112/11.2.3 Հ պատվանդանի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1639 թ. 7.112/11.2.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 1206 թ. հուշարձանախմբի հվ կողմում 7.112/11.3 Հ կառուցել է վանքի վանահայր Սամվելը, ճարտ.՝ Գրիգոր քարգործ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 13 դ. կեսեր հուշարձանախմբի հս կողմում 7.112/11.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել