Քինին
Քինին, ալկալոիդ, պարունակվում է քինածառի կեղևում։ Մաքուր վիճակում առաջին անգամ անջատել են 1820 թ.-ին՝ ֆրանսիացի քիմիկոսներ Պիեռ Ժոզեֆ Պելետիեն և Ժոզեֆ Բիենեմե Կավանտուն։ 1944 թ.-ին ամերիկացի քիմիկոսներ Ռոբերտ Վուդվորդը և Վիլյամ Դերինգը իրականացրին քինինի լրիվ սինթեզը։
Քինին | |
---|---|
Քիմիական բանաձև | C₂₀H₂₄N₂O₂ |
Մոլային զանգված | 5,4E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Հալման ջերմաստիճան | 177 °C °C |
Քիմիական հատկություններ | |
Դասակարգում | |
CAS համար | 130-95-0 |
PubChem | 3034034 |
EINECS համար | 205-003-2 |
SMILES | COC1=CC2=C(C=CN=C2C=C1)C(C3CC4CCN3CC4C=C)O |
ЕС | 205-003-2 |
ChEBI | 84989 |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Քիմիական կառուցվածքով քինինը բարդ բազմացիկլիկ միացություն է։ Հիմք է, վատ է լուծվում ջրում, լավ՝ սպիրտում, եթերում, քլորոֆորմում։ Բուժիչ դեղաչափերով ազդում է օրգանիզմի տարբեր համակարգերի վրա. ընկճում է ջերմակարգավորման կենտրոնները, իջեցնում սրտամկանի դրդողականությունը, նվազեցնում կծկողունակությունը, դրդում է արգանդի մկանունքը և ուժեղացնում կծկումները։
Քինինը հակամալարիային դեղամիջոց է։ Թունավոր դեղաչափերով քինինը ճնշում է գլխուղեղի կեղևի գործունեությունը, առաջացնում շշմածություն, գլխապտույտ, փսխումներ և թունավորման այլ ախտանշաններ։
Ծանոթագրություններ
խմբագրելՎիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քինին» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |