Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու

Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատուն գիրք է, որը լույս է տեսել 2006 թվականին, և պարունակում է 1950-ականների վերջերից մինչև 2006-ը արևելահայերենի զարգացումները։ Գիրքը հրատարակվել է Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարության աջակցությամբ և ֆինանսավորմամբ։ Նախկին նմանատիպ տեղեկատուն լույս էր տեսել 1988 թվականին։ Գրքի կազմողն ու խմբագիրը Հովհաննես Բարսեղյանն է, գիտական խմբագիրն է ՀՀ ԿԳՆ լեզվի պետական տեսչության պետ՝ Լավրենտի Միրզոյանը։

Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Թեմա	հայերեն, տառադարձություն և ուղղագրություն
Բնօրինակ լեզու	հայերեն
Երկիր	Հայաստան
Հրատարակիչ	9-րդ հրաշալիք
Հրատարակման տարեթիվ	2006
ԳՄՍՀ	99941-56-03-9
Թվային տարբերակ	issuu.com/5420/docs/texekatu

Այն ամփոփում է յոթանասուն տարվա ընթացքում՝ նախ ԽՍՀՄ-ում աշխատող տերմինաբանական կոմիտեի և Հայաստանի անկախությունից հետո նրա իրավահաջորդ ՀՀ ԿԳ նախարարության Լեզվի պետական տեսչության Հայերենի բարձրագույն խորհրդի որոշումները, ինչպես նաև նրանց վերլուծություններն ու մեկնաբանությունները։

Գիրքը պարունակում է հայերենի տերմինաշինության, ուղղագրության, և կետադրության վերաբերող տերմինաբանական կոմիտեի և Լեզվի պետական տեսչության Հայերենի բարձրագույն խորհրդի որոշումները, ինչպես նաև անհրաժեշտ տեղեկատու բառացանկեր, որոնք տեադրված են թեմատիկ համակարգմամբ։

Գրքի կառուցվածք

Տեղեկատում բաղկացած է չորս գլխից և հավելվածից՝

• Գլուխ առաջին. ընդգրկում է հայերենի լեզվաշինության, նորմավորման և մաքրության ընդհանուր տեսական խնդիրներ։
• Գլուխ երկրորդ. պարունակում է հայերենի տերմինաշինության և օտար բառերի տառադարձման մասին որոշումներ և բառացանկեր՝ պարզաբանող մեկնաբանություններով
• Գլուխ երրորդ. պարունակում էհայերենի ուղղագրության, ուղղախոսության և կետադրության մասին որոշումներ՝ մեկնաբանություններով
• Գլուխ չորրորդ. ընդգրկում է 1990-2003 թվականներին հայերենի բարձրագույն խորհրդի կողմից տերմինաշինության, տառադարձության, ուղղագրության, ուղղախոսության և կետադրության վերաբերող որոշումները
• Հավելված.
  • Հայաստանի Հանրապետության օրենքը լեզվի մասին
  • Լեռնային Ղարաբաղի օրենքը լեզվի մասին
  • Քաղվածքներ ՀՀ «Գովազդի մասին» օրենքից
  • Հայաստանի Հանրապետությունում իրացվող սննդամթերքի մակնշմանը ներկայացվող պահանջները
  • «Ապրանքների և սպասարկման նշանների, ապրանքների ծագման տեղանունների մասին» ՀՀ օրենք, հոդված 6
  • Արտադրողի (կատարողի, վաճառողի) կողմից տեղեկատվություն զետեղելու ցուցանակին ներկայացվող պահանջները
  • Քաղվածքներ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենքից
  • Տերմինաբանական կոմիտեի և հայերենի բարձրագույն խորհրդի որոշումներում տեղ գտած անունների, տերմինների, բառերի ու բառակապակցությունների ցանկ

Աղբյուրներ

• Բարսեղյան, Հովհաննես։ «Երկու խոսք». «Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու»։ «9-րդ հրաշալիք» հրատարակչություն։ Երևան, 2006։
• Երիցյան, Սերգո։ «Ի նպաստ հայոց լեզվի զարգացման». «Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու»։ «9-րդ հրաշալիք» հրատարակչություն։ Երևան, 2006։

Քննադատություն

2007 թվականի Նոյեմբերի քսանին լույս տեսած «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի համարում գիրքը քննադատության է ենթարկվել բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, ԵՊՀ ռոմանական բանասիրության ամբիոնի վարիչ և «Միջազգային լեզվաբանական ակադեմիա» ՀԿ նախագահ Վահան Սարգսյանի կողմից։ «Քաղաքական Լեզվաբանություն և Լեզվական Քաղաքականություն» վերնագրով հոդվածում գիրքը քննադատվում էր հնացած նորմերի մեջբերման և օգտագործման համար։ Մատնանշվում է նաև գրքի առաջաբանում բերված նպատակների իրականացման համար ընտրված լուծումների անարդյունավետությունը։

Արտաքին հղումներ

• Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատուն ամբողջությամբ ՊԴՖ ձևաչափով