Տասսեոգրաֆիա

Տասսեոգրաֆիա, գուշակություն կամ գուշակության մեթոդ, մեկնաբանում է թեյի տերևների, սուրճի մրուրի կամ գինու նստվածքների նախշերը:

Թեյի տերևի ընթերցման օրինակ, որը ցույց է տալիս, թե ինչը կարող է մեկնաբանվել որպես շուն և թռչուն

Տերմինը բխում է ֆրանսերեն tasse (բաժակ) բառից և հունարեն -graph (գրում) վերջածանցից։

Պամություն

«Dwaasheid van het bijgeloof», Դանիել Խոդովեցկի 1782 թ.

Տասսեոգրաֆիան հետևում էր թեյի և սուրճի առևտրային ուղիներին և կիրառվում էր ինչպես բալթյան, այնպես էլ սլավոնական ազգերի կողմից: Այն սերտորեն կապված էր գնչուների հետ, որոնց քոչվորական ապրելակերպը նպաստում էր պրակտիկայի տարածմանը: Թեև թեյի տերևների ընթերցանությունը ծագել էր Չինաստանում (թեյի ստեղծումից անմիջապես հետո), այն ​​կիրառվում էր տարբեր տարածաշրջաններում աննշան փոփոխություններով: Նշվում է, որ գուշակության այս ձևը բանավոր ավանդույթ էր: Տասսեոգրաֆիան չէր համարվում փակ մշակութային պրակտիկա, սակայն հաճախ «ավանդական» էր համարվում գնչու երեցներից թույլտվություն խնդրելը որպես հարգանքի նշան։

Արևմտյան տասսեոգրաֆիան կարելի է կապել միջնադարյան եվրոպացի գուշակների հետ, ովքեր իրենց ընթերցումները կատարում էին մոմ և այլ հալած նյութեր շաղելու միջոցով։ Նրանք կապ ունեին Ասիայում շատ նմանատիպ և հաստատված ծեսերի հետ, ինչպիսիք են օրինակ պագտատավաները (անգլ.՝ pagtatawas)։

Արաբական սուրճը սուրճի մշակույթ էր, որը հետագայում Եմենից տարածվում էր մնացած Մերձավոր Արևելքում, Օսմանյան կայսրությունում և Բալկաններում, այնուհետև աշխարհի շատ մասերում: Սուրճը սկիզբ էր առել արաբական աշխարհում և Արևմտյան Ասիայում: Ըստ տարբեր աղբյուրների՝ սուրճի մրուրով գուշակությունն առաջին անգամ հայտնվել էր Օսմանյան պալատներում 1500-ական թվականներին։ Երբ օսմանյան կայսրության հարեմի հարճերը ձանձրանում էին՝ սուրճ էին խմում և միմյանց գուշակություններ անում՝ զրուցելու և բամբասելու նպատակով։

Թեյի տերևների ընթերցման մեթոդ

Գարնանային «Pouchong» թեյի տերևներ, որոնք կարող են օգտագործվել տասեոգրաֆիայի գուշակության համար

Ջ. Գորդոն Մելթոնի կողմից խմբագրված «Օկուլտիզմի և պարահոգեբանության հանրագիտարան»–ի 5–րդ հրատարակության 2–րդ հատորում նշվում է՝

Մեկ բաժակ թեյը լցնելուց հետո, առանց թեյի քամիչ օգտագործելու, թեյը պետք է խմել կամ թափել: Այնուհետև բաժակը պետք է լավ թափահարել և մնացած հեղուկը քամել ափսեի մեջ: Գուշակողը նայում է բաժակի մեջ թեյի տերևների նախշերին և թույլ է տալիս երևակայությանը խաղալ: Այս ձևերն այնուհետև մեկնաբանվում են ինտուիտիվ կամ խորհրդանիշների բավականին ստանդարտ համակարգի միջոցով, ինչպիսիք են օրինակ՝ օձ (թշնամություն կամ կեղծիք) կամ տուն ( փոփոխություն, հաջողություն):

Մելթոնի նկարագրած թեյը թափելու և բաժակը թափահարելու մեթոդը հազվադեպ է հանդիպում, գուշակների մեծ մասը մարդկանց խնդրում են խմել թեյը, ապա պտտել բաժակը:

Ինչ վերաբերում է տերևների մեկնաբանությանը, Ջեյմս Ռենդիի խոսքերով՝ «ներքևում գտնվող տերևները ցույց են տալիս հեռավոր ապագան, իսկ եզրերի վրա գտնվողները՝ անմիջական ապագան: Թեյի տերևների ցողունները ներկայացնում են մարդկանց: Հաստ ցողունները, օրինակ, գեր մարդիկ են»։

Սուրճի մրուրով գուշակություն

«Cleas an ćopáin» - Գավաթի նետում, 1842 թվականի փորագրություն Նիկոլաս Ջոզեֆ Քրոուլիի կողմից

Սուրճի մրուրով գուշակությունները (արաբ․՝ قراءة الفنجان‎‎; պարս.՝ فال قهوه; թուրքերեն՝ kahve falı; հուն․՝ καφεμαντεία; սերբ.՝ гледање у шољу) ավանդաբար կատարվում են արաբական կամ թուրքական սուրճի միջոցով, քանի որ դրանք առաջացնում են շատ հաստ նստվածք: Բաժակի սուրճը սպառվում է, իսկ նստվածքը թողնում են նստելու։

Սուրճի ընթերցանության մի քանի տարբերակներ կան: Նրանք սովորաբար պահանջում են, որ բաժակը ծածկվի բաժակապնակով և գլխիվայր շրջվի: Թուրքական ավանդույթի համաձայն՝ սուրճ ընթերցողները հաճախ մեկնաբանում են բաժակը հորիզոնական բաժանված՝ ներքևի կեսին հայտնված խորհրդանիշները մեկնաբանվում են որպես անցյալի վերաբերյալ հաղորդագրություններ, իսկ վերին մասի խորհրդանիշները՝ ապագայի վերաբերյալ հաղորդագրություններ: Բաժակը կարող է նաև մեկնաբանվել ուղղահայաց՝ որոշելու «այո» կամ «ոչ» պատասխանները, ինչպես նաև խորհրդանիշներով ներկայացված իրադարձությունների ընդհանուր արդյունքը: Օրինակ, որոշ գուշակներ կարող են բաժակի ձախ կեսի խորհրդանիշները համարել բացասական իրադարձություններ կամ արդյունքներ, իսկ աջ կեսի խորհրդանիշները՝ դրական: Այլ ընթերցողներ հավատարիմ են այն համոզմունքին, որ բաժակը կարող է բացահայտել անցյալի մասին պատկերացումները, բայց այն չի կարող կանխատեսել ապագայի իրադարձություններ քառասուն օրից հետո։

Սիմվոլներ

Երբ մի բաժակ թեյ կամ սուրճ են խմում, հաճախ նստվածք է մնում:

Հայտնի է, որ այդ նստվածքը ձևավորում է նախշեր կամ խորհրդանիշներ՝ թողնելով «կատարյալ կտավ» մեկնաբանության համար: Բաժակում պատկերների հայտնվելու բազմաթիվ հավանականություններ կան։ Ձևավորված պատկերները յուրովի են դիտվում ընթերցողի կողմից, ուստի հաճախ ասում են, որ բաժակի ընթերցանության միակ սահմանափակումը հենց ընթերցողի երևակայությունն է։

Խորհրդանիշներ կարող են լինել շատ տարբեր բաներ՝ ֆիզիկական առարկաներ կամ վերացական հասկացություններ: Հաճախ ընթերցողը սիմվոլները միասին է մեկնաբանում կանխատեսման համար, ընդունելով դրանց անհատական ​​նշանակությունները։

Խորհրդանիշների մեկնաբանությունը կարելի է վերցնել պատմությունից, վիճակագրությունից, փոփ մշակույթի հղումներից և հաճախ բնությունից կամ աշխարհի հետ մեր փոխազդեցությունից։ Կան շատ դասական պատկերների մեկնաբանություններ, որոնք մշակվել են Մեծ Բրիտանիայում 1800-ականների վերջին, քանի որ տասսեոգրաֆիան հանրաճանաչություն է ձեռք բերել որպես սեղանի խաղ։

Ժողովրդական մշակույթ

• Qari'at al-Finjan (قارئة الفنجان), a classic Arabic song
• In the Harry Potter books written by J. K. Rowling, the divination teacher Sybill Trelawney practices tasseography with tea leaves
• In Coraline, the characters of Miss Spink and Miss Forcible read the protagonist's future in tea leaves

Արտաքին հղումներ

• Fenton, Sasha Tea Cup Reading: A Quick and Easy Guide to Tasseography. Red Wheel / Weiser, 2002
• Fontana, Marjorie A. Cup of Fortune: A Guide to Tea Leaf Reading. Wis.: Fantastic, 1979.
• Kent, Cicely. Telling Fortunes By Tea Leaves. 1922
• Posey, Sandra Mizumoto. Cafe Nation: Coffee Folklore, Magick, and Divination. Santa Monica: Santa Monica Press, 2000.
• Sheridan, Jo. Teacup Fortune-telling. London: Mayflower, 1978
• Yaman, Beytullah. The Art of Turkish Coffee Brewing. Ankara: Bilkent University Press, 1987
• O'Reilly, Annie. Tea with Annie, a divinitive guide to Tasseomancy and its artistry. Melbourne: Whiteslaw Press, 2014.
• O'Reilly, Roxy. The Lady of the Cup. Perth, Quality Press, 2009.