Վիքիմեդիա Ռուսաստան, ոչ առևտրային կազմակերպություն՝ ուղղված աջակցելու հանրագիտարանային գիտելիքների տարածմանը։ Այն իրավաբանորեն ինքնուրույն կազմակերպություն է, որը ստեղծվել է՝ ի նպաստ Ռուսաստանի տարածքում ազատ հանրագիտարանային, կրթական և մարդկության կողմից կուտակված գիտելիքներն արտացոլող այլ տեղեկատվության ստեղծմանն ու տարածմանն ուղղված նախագծերի զարգացմանը։

Վիքիմեդիա Ռուսաստան
Изображение логотипа
ՏեսակՎիքիմեդիա բաժանմունք և ոչ առևտրային կազմակերպություն
Երկիր Ռուսաստան
ՀապավումНП «Викимедиа РУ», Викимедиа РУ և ВМРУ
Հիմնադրվածմայիսի 24, 2008[1]
Լուծարվածդեկտեմբերի 18, 2023[2]
Գլխադասային գրասենյակՄոսկվա, Ռուսաստան, Մոսկվա, Ռուսաստան[3] և Մոսկվա, Ռուսաստան[3]
Գլխավոր քարտուղարVladimir Medeyko? և Stanislav Kozlovskiy?[4]
Կամավորներ6[5]
ՀիմնադիրStanislav Kozlovskiy?[1], Paul Kaganer?[1], Sergey Leschina?[1], Vladimir Medeyko?[1] և Andrey Volykhov?[1]
Կայքru.wikimedia.org(ռուս.)

Վիքիպեդիա ազատ հանրագիտարանի ռուսալեզու բաժինը Վիքիմեդիա Ռուսաստան կազմակերպության աջակցության հիմնական օբյեկտներից է։ Վիքիմեդիայի տեղական այլ կազմակերպությունների նման Վիքիմեդիա Ռուսաստանը վերահսկողություն չունի Վիքիմեդիա Հիմնադրամի կայքերի նկատմամբ և իրավաբանական պատասխանատվություն չի կրում դրանց բովանդակության համար[6]։

Ստեղծման պատմություն խմբագրել

Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում Վիքիպեդիա ազատ հանրագիտարանի զարգացմանն ուղղված ոչ առևտրային կազմակերպություն ստեղծելու գաղափարն առաջացել է 2005 թվականին, սակայն ակտիվ նախապատրաստությունը սկսվել է 2007 թվականի աշնանը։ Գործող օրենսդրության համաձայն՝ ոչ առևտրային գործընկերության բոլոր անդամները պետք է լինեն Ռուսաստանի քաղաքացիներ։

2008 թվականի մայիսի 24-ին հիմնադիր փաստաթղթերն արժանացան Վիքիմեդիա Հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի հավանությանը՝ որպես Վիքիմեդիայի տարածաշրջանային կազմակերպություններից մեկը («մասնաճյուղեր» կամ «Local chapters»)[7]։ Այս ամսաթիվը Վիքիմեդիա նախագծերի շրջանակներում համարվում է ռուսական կազմակերպության հիմնադրման տարեթիվը[8]։

2008 թվականի նոյեմբերի 21-ին Վիքիմեդիա Ռուսաստան կազմակերպությունն ընդգրկվեց շահույթ չհետապնդող գրանցված կազմակերպությունների գրանցամատյանում, ինչը նշանավորեց գրանցման իրավաբանական ընթացակարգի ավարտը[9]։

Գործունեություն խմբագրել

 
Ռուսերեն վիքիպեդիայի մրցանակները «Վիքիմեդիա Ռուսաստան»-ի գրասենյակում

2010 թվականի ամռանը Վիքիմեդիա Ռուսաստանը մշակեց և Ռուսաստանի Դաշնության նախագահին կից գործող Տեղեկատվական հասարակության զարգացման հարցերով խորհրդին ուղարկեց հեղինակային իրավունքի հարցերը կարգավորող քաղաքացիական օրենսգրքի չորրորդ մասի ուղղումների և լրացումների մասին նախագիծ[10]։ Փոփոխություններն ընդունվեցին և ուժի մեջ մտան 2014 թվականի հոկտեմբերի 1-ին։

2010 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Մոսկվայի ներքին գործերի գլխավոր ղեկավարությունը հայտ ներկայացրեց Վիքիմեդիա Ռուսաստանի դեմ՝ պայմանավորված Վիքիմեդիա հիմնադրամի սերվերներում այնպիսի փաստաթղթերի և ֆայլերի առկայությամբ, որոնք դիմողի կարծիքով ընդգրկված են ծայրահեղական նյութերի դաշնային ցուցակում և խախտում են Ռուսաստանի Դաշնության քրեական օրենսգրքի 282-րդ հոդվածը[11][12]։ Վիքիմեդիա Ռուսաստանի տնօրենն արձագանքեց մեղադրանքին՝ նշելով, որ իսկապես, Վիքիդարանում դաշնային ցուցակից կան նյութեր, բայց պահանջները պետք է ուղարկել Վիքիմեդիա Հիմնադրամին՝ որպես ղեկավարող կազմակերպության, քանի որ Վիքիմեդիա Ռուսաստանի և Վիքիդարանի միջև իրավաբանական կապ չկա[13]։

Վիքիպեդիայի հետ կապված ռեզոնանսային իրադարձությունների վերաբերյալ Վիքիմեդիա Ռուսաստանն արձագանքում է մամլո հաղորդագրություններով․ 2013 թվականի մայիսի 11-ին հրապարակվեց միլիոներորդ հոդվածի մասին մամլո հաղորդագրություն։ 2015 թվականի օգոստոսի 25-ին թողարկվեց մամլո հաղորդագրություն՝ Ռուսաստանում վիքիպեդիայի արգելափակման մասին։ 2017 թվականի փետրվարի 17-ին էլ թողարկվեց հաղորդագրություն «Վիրտուալ ճակատ» նախագծի մասին։

2017 թվականին Վիքիմեդիա Ռուսաստանը երկու խոշոր նվիրատվություն է ստացել «Յանդեքսից»՝ ընդհանուր գործունեության համար, և պետությունից մասնագիտացված դրամաշնորհ՝ գրադարանային նախագծի համար։

Գործունեության ուղղություններ խմբագրել

  • Ներկայացնում է Վիքիպեդիա ազատ հանրագիտարանի ռուսական տարբերակի և ռուսալեզու քույր նախագծերի մասնակիցների հետաքրքրությունները, մասնակցում է պաշտոնական միջոցառումներին,
  • Նպաստում է Ռուսաստանի լեզուներով Վիքիպեդիայի զարգացմանը, համագործակցում «Բաշկորտոստանի վիքիմեդիացիներ» խմբի հետ,
  • Ռուսաստանում կազմակերպում է ամենամյա անցկացվող վիքի-կոնֆերանսներ, ինչպես նաև վիքի մրցանակներ և վիքի ցուցահանդեսներ, անցկացնում է կանոնավոր հավաքներ։
  • Մշտական աշխատանք է կատարում հեղինակային իրավունքների հետ կապված քաղաքացիական օրենսդրության կատարելագործման ուղղությամբ, աշխատում է գրադարանների և այլ պրոֆիլային հաստատությունների հետ։
  • Անցկացնում է կրթական ծրագրեր, համագործակցում Մոսկվայի և Պետրոզավոդսկի պետական համալսարանների հետ։

Մրցանակներ խմբագրել

Կազմակերպության գրասենյակում պահպանվում են Վիքիմեդիայի նախագծերին (առաջին հերթին՝ Վիքիպեդիային) շնորհված պարգևները․

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://ru.wikimedia.org/wiki/Bylaws
  2. https://ru.wikimedia.org/w/index.php?title=Заглавная_страница&oldid=93821
  3. 3,0 3,1 https://ru.wikimedia.org/w/index.php?diff=next&oldid=134382
  4. https://ru.wikimedia.org/?curid=13693
  5. https://ru.wikimedia.org/w/index.php?oldid=139050
  6. Local chapter FAQ на Мета-вики — «Chapter has no responsibility with respect to running the Wikipedia or other Wikimedia sites, nor does it have access to user information. The Wikimedia Foundation is the appropriate entity to direct all official requests for user information.»
  7. Approval of Wikimedia Russia, 24.05.2008
  8. См., например, Agreement between chapters and Wikimedia Foundation — базовый типовой текст соглашения между отделениями и Фондом (конкретные соглашения могут отличаться в деталях)
  9. В России открылось представительство Wikipedia
  10. Викимедиа предложила изменить российский Гражданский кодекс — Лента.ру
  11. Википедию обвинили в экстремизме — Лента.ру
  12. ГУВД Москвы ведет доследственную проверку фонда «Викимедиа РУ» — РИА Новости
  13. ИКС: Все новости: Российского партнера «Википедии» обвинили в экстремизме
  14. «ОБЪЯВЛЕНЫ ЛАУРЕАТЫ ПРЕМИИ РУНЕТА 2014». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 3-ին.

Տես նաև խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել