Վավելի վիշապ (արձան)

արձան Կրակովում

Վավելի վիշապի արձան (լեհ.՝ Pomnik Smoka Wawelskiego), լեհական դիցաբանության հայտնի Վավելի վիշապին նվիրված հուշարձան Լեհաստանի Կրակով քաղաքում, Վավել բարձունքի ստորոտում՝ Վավելի վիշապի քարանձավի առջև[1]։

Վավելի վիշապ (արձան)
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակքանդակ
ՔանդակագործBronisław Chromy?
Ստեղծում1972
Երկիր Լեհաստան
ԲնակավայրԿրակով
Ներկա վիճակկանգուն
 Wawel Dragon monument Վիքիպահեստում

Նկարագրություն խմբագրել

Արձանը նախագծել է լեհ քանդակագործ Բրոնիսլավ Խրոմին։ Աշխատանքներն ավարտվել են 1969 թվականին[2]։ Ներկայիս վայրում արձանը տեղադրվել է 1972 թվականին (այս տարեթիվը կրկնվում է նաև այլ աղբյուրներում[3][4]): Բելովիչը նշում է, որ արձանը ստեղծվել է 1969 թվականին, սակայն մինչև 1972 թվականը չի տեղադրվել իր ներկայիս վայրում։ 6 մետր բարձրություն ունեցող արձանի նյութը բրոնզ է[5]։ Այն տեղադրված է կրաքարի վրա։

Արձանի որոշ վաղ նախագծերում ներառված էր նաև ավելի ավանդական շատրվան[6]։ Ավելի ուշ ներկայացված տարբերակն առաջարկում էր, որ այն պետք է մասնակիորեն ընկղմվի մոտակա Վիստուլա գետի մեջ, սակայն այդ առաջարկը մերժվեց։ Ի վերջո, արձանը նախագծվեց կրակ շնչող վիշապի տեսքով։

Կրակ շնչող արձանը (տեսանյութ)

2010-ական թվականներին արձանն այնպես է արդիականացվել, որ կրակե շունչը կարելի է ուղարկել տեքստային հաղորդագրությամբ (արձանը կարող է կրակ շնչել առնվազն 15 վայրկյան ընդմիջումով[7]): Այս ծառայությունը մեծ տարածում է գտել, և յուրաքանչյուր օր ստացվում է առնվազն 2500 հարցում։ Որպես վառելիք՝ կրակի համար օգտագործվում է բնական գազ։ Առանց որևէ տեքստային հաղորդագրության՝ վիշապի կրակե շունչը տեղի է ունենում մոտ հինգ րոպե ընդմիջումով։

Արձանը նկարագրվում է որպես ժամանակակից Կրակովի «ավանդական» տարր[8] և քաղաքի տուրիստական գրավչությամբ վայր, մասնավորապես երեխաների համար[9]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. PREKURSOR 2005, Tomasz Szymański. "Dragon's Den | Wawel Royal Castle | Wawel Krakow Poland
  2. Zacharski, Konrad. «Galeria Autorska Bronisława Chromego». bronislawchromy.pl. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 24-ին.
  3. «Kazimierz Kuczman (1980). Wawel Hill: Guide-book. Krajowa agencja wydawnicza publishers. p. 1972».
  4. «Roman Marcinek (2002). Poland: A Guidebook : Cultural Heritage, Landscape, History, Tourist Information. R. Kluszczyński. p. 45. ISBN 978-83-88080-54-8».
  5. Marc E. Heine (1 July 1987). Poland. Hippocrene Books. p. 113. ISBN 978-0-87052-380-9
  6. «"Smok wawelski". Ekrakow.org». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին.
  7. «"Pracowity smok wawelski". E-krakow.com».
  8. «BRONISŁAW CHROMY Rzeźba i malarstwo - DESA Unicum». desa.pl. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 24-ին.
  9. «Smok Wawelski». www.infoarchitekta.pl. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 24-ին.