Վասիլ Ցյապինսկի (բելառուս․՝ Vasily Ciapinski (Васіль Мікалаевіч Цяпінскі-Амельяновіч); լեհ.՝ Wasyl Ciapiński, Omelianowicz; ռուս.՝ Васи́лий Никола́евич Омельяно́вич Тя́пинский), մոտ 1540, Ciapina, Պոլոցկի վոյեվոդություն, Լիտվական մեծ իշխանություն - 1604, Ciapina, Պոլոցկի վոյեվոդություն, Լիտվական մեծ իշխանություն, Ռեչ Պոսպոլիտա), բելառուսա-լիտվական ազնվական, հումանիստ, մանկավարժ, գրող, հրատարակիչ, թարգմանիչ։ Լայն ճանաչում է ձեռք բերել հատկապես Աստվածաշնչի բելառուսերեն առաջին թարգմանությունն իրագործելու շնորհիվ[1]։ Նա է գլուխ բերել նաև այսպես կոչված՝ «Մոսկովյան Աստվածաշնչի» հրատարակումը 1570-ական թվականներին[2]։ Համարվում է բելառուսական տպագիր գրականության հիմնադիրներից մեկը[3]։ Նրա թարգմանած ու հրատարակած Աստվածաշունչը մի ժամանակ համարում էին ուկրաիներեն[4], սակայն ներկայումս ուսումնասիրողների մեծ մասը գտնում է, որ նրա լեզուն բելառուսերենն է։

Վասիլ Ցյապինսկի
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ 1540
ԾննդավայրCiapina, Պոլոցկի վոյեվոդություն, Լիտվական մեծ իշխանություն
Մահացել է1604
Մահվան վայրCiapina, Պոլոցկի վոյեվոդություն, Լիտվական մեծ իշխանություն, Ռեչ Պոսպոլիտա
Քաղաքացիություն Լիտվական մեծ իշխանություն
Մասնագիտությունթարգմանիչ, գրող, տպագրիչ, աստվածաշնչի թարգմանիչ, մարդասեր և հրատարակիչ
 Vasil Tiapinskiy Վիքիպահեստում

Վասիլ Ցյապինսկու հրատարակած գրքի մեկ օրինակ պահվում է Սանկտ Պետերբուրգի ռուսական ազգային գրադարանում[5][6][7][8]։

Հիշատակ խմբագրել

Վասիլ Ցյապինսկու պատվին է անվանակոչվել Բելառուսի Հանրապետության մայրաքաղաք Մինսկի փողոցներից մեկը[9]։

Գրականություն խմբագրել

  • Асветнікі зямлі беларускай, X — пачатак XX ст. Энц. даведнік. «Беларуская энцыклапедыя». Мн., 2001.
  • Славутыя імёны бацькаўшчыны // Выпуск першы. Беларускі фонд культуры. Мн., 2000.
  • Коршунаў А. Ф. Васіль Цяпінскі // Гісторыя беларускай дакастрычніцкай літаратуры. Мн., 1968.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Lech Szczucki (1978). Filozofia i myśl społeczna XVI wieku. Państwowe Wydawn. Naukowe. էջ 363. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  2. Science in Russia: 2004 " educator Vasiliy Tyapinsky (circa l540-l604) of "the recently printed Moscow Gospel" which was also mentioned by Byelorussian educator Simon Budny in his foreword to the New Testament of l574."
  3. Soviet Byelorussia: Валентина Петровна Бородина - 1972 - 169 "... Byelorussians as a nation during which the Byelorussian language and national culture evolved. This process was greatly facilitated by the work of Georgi Skorina, Vasili Tyapinsky, Simon Budnyi, Simeon Polotsky and Lavrenti Zizanii. ..."
  4. The Lithuanian-Rus'commonwealth, the Polish domination, and the ... Nicholas L. Chirovsky - 1984 "Only a few years later, in the early 1580's, Tyapinsky, a Unitarian, also published parts of the Bible in Ukrainian. There were also other attempts to translate and publish the Holy Scriptures in their entirety or in parts "
  5. Сагарда М. Переклади Св. Письма на українську мову в XVI—XVII вв. // Книгарь. — 1919. — Чис. 20. — Колонки 1245—1258.
  6. Іван Огієнко. Історія українського друкарства.
  7. Велика історія України. — Львів; Вінніпеґ, 1948. — С. 436.
  8. Максим Бойко. Бібліографія церковного життя Волині. — Блумінґтон, 1974. — С. 137.
  9. Вулица.бай — Улица Тяпинского

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վասիլ Ցյապինսկի» հոդվածին։