Սեյեդ Վահիդ Հաղանիան (1961, Թեհրան, Իրան), իրանցի բարձրաստիճան զինվորական, Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի նախկին հրամանատար, քաղաքական գործիչ, Իրանի նախագահի թեկնածու (2024)[1]։

Վահիդ Հաղանիան
Դիմանկար
Ծնվել է1961
ԾննդավայրԹեհրան, Իրան
Քաղաքացիություն Իրան
 Vahid Haghanian Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Վահիդ Հաղանիանը ծնվել Թեհրանում։ Ծագումով նա Մուհամմադ մարգարեի հորեղբոր տղա Ալի իբն Աբի Տալիբի տոհմից է, որի համար էլ իր անվան մեջ կրում է Սեյեդ նախդիրը։ Վահիդ Հաղանիանը 1979 թվականի հեղափոխությունից հետո միացել է Իսլամական հեղափոխական կոմիտեներին և դարձել Արևմտյան Թեհրանի հարձակողական խմբերի անդամ։ 1984 թվականին նա միացել է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսին և ղեկավարել Թեհրանի անվտանգության պարեկությունը՝ հայտնի որպես «Սարալլահի պարեկներ»։

1987 թվականին՝ Իրաքի հետ պատերազմի ընթացքում, Հաղանիանը վիրավորվել է՝ ստանալով որովայնային և ոտքի վնասվածքներ։ 1988 թվականի վերջին նա տեղափոխվել է Ղոդս ուժեր, որտեղ որպես հրամանատար ծառայել է չորս տարի։

1992 թվականին Մոհամմադ Գոլփայեգանիի կողմից տեղափոխվել է Խամենեի գրասենյակ՝ ստանձնելով անվտանգության պատասխանատվությունը։ 2000-ականների կեսերից նա ծառայում է որպես Խամենեի գրասենյակի գործադիր տեղակալ։

Քննադատություն

խմբագրել

Հաղանիանը հաճախ հիշվում է որպես Ալի Խամենեիի մոտիկ օգնական։ 2009 թվականի բողոքների ընթացքում Հաղանիանը, Մոջթաբա Խամենեի հետ, կարևոր դեր է խաղացել բողոքները ճնշելու գործում։ Նա նաև մասնակցել է Մեհդի Քարուբիի տնային կալանքի կազմակերպմանը։

2009 թվականի ապստամբության ժամանակ, Հաղանիանը նշվեց Միր-Հոսեյն Մուսավիի ազգականի մահվան հետ կապված միջադեպում։ Պետական մեդիայի տվյալներով, նա այցելել է Մուսավիի ընտանիքի տուն՝ արտահայտելու իր ցավակցությունները Խամենեի անունից։

Հաղանիանը հայտնի է նաև որպես քաղաքական հրահանգներ փոխանցող։ 2021 թվականին, երբ նախագահի պաշտոնը ստանձնեց Իբրահիմ Ռաիսին, Հաղանիանը հրապարակեց շնորհակալական նամակ, որը բազմաթիվ քննադատությունների արժանացավ։

2019 թվականի նոյեմբերի 4-ին ԱՄՆ ֆինանսների դեպարտամենտը Հաղանիանին և Խամենեի ութ այլ մերձավորներին ընդգրկեց պատժամիջոցների ցուցակում՝ անվանելով Հաղանիանին Խամենեիի «աջ ձեռքը»։

Հաղանիանը 2024 թվականի հունիսին պաշտոնապես գրանցել է իր թեկնածությունը Իրանի նախագահական ընտրություններին՝ ընդգծելով իր անձնական որոշումը և փորձը քաղաքական խորհրդատվության ոլորտում[2][3]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Khansari, Mohammad Sadat (2024 թ․ հունիսի 2). «Who Is Vahid Haghanian, The Invisible Hand of Khamenei Now in Iran's Presidential Spotlight». NCRI (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 5-ին.
  2. «Senior Khamenei Official Enters Iran's Presidential Race». Iran International (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 5-ին.
  3. Farda, RFE/RL's Radio. «Supreme Leader Ally, Tehran Mayor Register To Run In Iran's Presidential Race». RadioFreeEurope/RadioLiberty (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 5-ին.