Սևդա Սևան

հայ թարգմանիչ, դիվանագետ, գրող
(Վերահղված է Ս. Սևանից)

Սևան Սևդա (Ֆրանսուհի Գևորգի Բահչեջյան, նոյեմբերի 6, 1945(1945-11-06), Նովա Զագորա, Բուլղարիայի թագավորություն - մայիսի 16, 2009(2009-05-16), Սոֆիա, Բուլղարիա), ազգությամբ հայ բուլղարագիր գրող։ Ծնողները Մեծ եղեռնից փրկված հայեր էին։

Սևդա Սևան
Ծնվել էնոյեմբերի 6, 1945(1945-11-06)
ԾննդավայրՆովա Զագորա, Բուլղարիայի թագավորություն
Վախճանվել էմայիսի 16, 2009(2009-05-16) (63 տարեկան)
Վախճանի վայրՍոֆիա, Բուլղարիա
Մասնագիտությունգրող, դիվանագետ և թարգմանչուհի
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
ԿրթությունՍոֆիայի համալսարան (1978)
ԱշխատավայրՆարոդնա մլադեժ և ՀՀ ԱԳՆ
Պարգևներ
ԱմուսինՎարբան Ստամատով
Սևդա Սևան Վիքիդարանում

Կենսագրություն խմբագրել

Ուսանել է Բուրգասի հայկական վարժարանում։ Ավարտել է Սոֆիայի համալսարանի բուլղարական բանասիրության ֆակուլտետը (1978)։ Աշխատել է «Նարոդնա մլադեժ» թերթի խմբագրությունում։ 1994-1999 թվականներին՝ Բուլղարիայում ՀՀ գործերի ժամանակավոր հավատարմատար, 1999-2005 թվականներին՝ արտակարգ և լիազոր դեսպան։

Ստեղծագործել է 1962 թվականից։ Գրական իր ուղու սկզբից ևեթ հանդես է եկել Սևդա Սևան կեղծանունով, որտեղ Սևդան նշանակում է սեր, իսկ Սևանը՝ Հայաստանի ամենամեծ լիճը՝ հայտնի իր զուլալ ու քաղցրահամ ջրով[1]։ 1969 թվականին լույս է ընծայել «Քար քարի վրա» բանաստեղծությունների ժողովածուն (դրանցից շատերը թարգմանվել են հայերեն)։ Հայտնի է դարձել «Ռոդոսթո, Ռոդոսթո…» վեպով, որի առաջին և երկրորդ մասերը լույս են տեսել 1981 և 1988 թթ., թարգմանվել հայերեն և ռուսերեն։ Գրել է նաև «Որևէ տեղ Բալկաններում» (1987), «Տեր-Զոր» վեպերը (եռագրություն), որոնցում ներկայացված են Մեծ եղեռնը, Բալկաններում զորավար Անդրանիկի և բուլղարական զորամասերի ազատագրական համատեղ գործողությունները։

Գրել է 1988 թվականին Բուլղարիայում նկարահանված «Ցեղասպանություն» վավերագրական կինոնկարի սցենարը։ Թարգմանել է Գևորգ Էմինի բանաստեղծություններից («Արդար երգ», 1979, ժողովածու)։

Բազմիցս այցելել է Հայաստան։ Հայտնի է նաև իր հայանպաստ հասարակական գործունեությամբ։ Ամուսինը բուլղար հայտնի արձակագիր Վրբան Ստամատովն է (հայերեն հրատարակվել է նրա «Մակույկով մինչև Արարատ» ստեղծագործությունը), ունի մի որդի՝ Ալեն Լազարով։

2005 թվականին պարգևատրվել է բուլղարական «Стара планина» շքանշանով։ 2006 թվականին արժանացել է բուլղարական ազգային գրական «Константин Константинов» մրցանակի՝ “Հեղինակ“ անվանակարգում։ Բուլղարական մանկական գրականության ասպարեզում ներդրած ավանդի համար ստացել է “Петя Караколев“ մրցանակ[2]։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

  • „Камък върху камък“ (стихосбирка)
  • „Това е мой дълг“ (пътеписи)
  • „Родосто, Родосто“ (роман, 1982)
  • „Някъде на Балканите“ (роман, 1987)
  • „Дер Зор“ (роман, 1993)
  • Ռոդոսթո, Ռոդոսթո... (վեպ, 1984 թ., Երևան, «Սովետական գրող» հրատ.)
  • Ռոդոսթո, Ռոդոսթո... (վեպի երկու մասերը մեկ գրքով, 1989 թ., Երևան, «Սովետական գրող» հրատ.)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սևդա Սևան» հոդվածին։