Կաինիտի բյուրեղային կառուցվածքը

Կաինիտ [1] (KMg(SO4)Cl·3H2O) Նիկել-Շտրունցի դասակարգմանը համապատասխան սուլֆատներ (սելենատներ և այլն)։ Լրացուցիչ անիոններով, H2O-ով դասի էվապորիտային հանքանյութ է։ Դա հիդրացված կալիումի մագնեզիումի սուլֆատի քլորիդ է, որը բնականաբար հանդիպում է անկանոն հատիկավոր զանգվածների խոռոչներում կամ ճեղքերում բյուրեղային ծածկույթների տեսքով: Այս հանքանյութը ձանձրալի և փափուկ է, ներկված սպիտակ, դեղնավուն, մոխրագույն, կարմրավուն կամ կապույտ-մանուշակագույն գույներով: Դրա անունը գալիս է հունարեն καινος [cainos] ("մինչ այժմ անհայտ"), քանի որ դա հայտնաբերված առաջին հանքանյութն էր, որը պարունակում էր ինչպես սուլֆատ, այնպես էլ քլորիդ՝ որպես անիոններ:Կաինիտը կազմում է մոնոկլինիկ բյուրեղներ։

Հատկություններ

խմբագրել

Կաինիտը դառը համ ունի և լուծվում է ջրի մեջ։ Վերաբյուրեղացման ժամանակ պիկրոմերիտը դուրս է գալիս լուծույթից։

Ծագումը և առաջացումը

խմբագրել

Կաինիտը հայտնաբերվել է Շտասֆուրտի աղի նիզակներում ներկայիս Սաքսոնիա-Անհալթ քաղաքում, Գերմանիա, 1865 թվականին հանքափոր Շենեի կողմից և առաջին անգամ նկարագրվել է Կառլ Ֆրիդրիխ Յակոբ Ցինկենի կողմից[2][3]։

Լեյկոնիտը տիպիկ երկրորդական հանքանյութ է, որն առաջանում է կալիումի կարբոնատի ծովային նստվածքների մետամորֆոզից, ինչպես նաև երբեմն առաջանում է հրաբխային գոլորշիներից սուբլիմացիայի արդյունքում։ Այն հաճախ ուղեկցվում է անհիդրիտով, կարնալիտով, հալիտով և կիզերիտով։

Կաինիտը հանդիպում է միայն համեմատաբար քիչ վայրերում[4], դրանց թվում են կենտրոնական և Հյուսիսային Գերմանիայի աղի հանքավայրերը, բադ Իշլը (Ավստրիա), Սիցիլիայի Պասկվասիայում, Ուիթբիում ( Մեծ Բրիտանիա), Նյու Մեքսիկոյի Կառլսբադ պոտաշ շրջանում, Կամչատկայի հրաբխային հանքավայրերում[5],Իսլանդիայում[6], և Չինաստանի արևմտյան աղի լճերում: Այն հայտնաբերվել է նաև Մարսի Գուսևի խառնարանում[7]։

Օգտագործումը

խմբագրել

Կաինիտն օգտագործվում է որպես կալիումի և մագնեզիումի միացությունների աղբյուր, որպես պարարտանյութ և աղ աղալու համար:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «kainite». Օքսֆորդի անգլերեն բառարան (3-րդ հրատարակություն ed.). Օքսֆորդի համալսարանի հրատարակչություն. սեպտեմբեր, 2015. 
  2. Zincken, C. (1865): Mittheilung an Prof. H.B. Geinitz vom 18.März 1865 [Über ein neues Mineral, Kainit].- Neues Jahrbuch für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, 310.
  3. Zincken, C. (1865): Ueber die Zusammensetzung des Kainits von Leopoldshall bei Stassfurth.- Berg- und hüttenmännische Zeitung 24, 288.
  4. «Kainite: Localities for Kainite». Mindat.
  5. Pekov, Igor V., et al. "New zinc and potassium chlorides from fumaroles of the Tolbachik volcano, Kamchatka, Russia: mineral data and crystal chemistry. II. Flinteite, K2ZnCl4." European Journal of Mineralogy (2015): ejm2459_pap_gsw.
  6. Jacobsson et al (1992) Encrustations from Lava Caves on Surtsey, Iceland. A Preliminary Report: Surtsey Research Progress Report X: 73-78 Reykjevik, Iceland.
  7. Rice, M. S., et al. "Silica-rich deposits and hydrated minerals at Gusev Crater, Mars: Vis-NIR spectral characterization and regional mapping." Icarus 205.2 (2010): 375-395.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։  

Կատեգորիա:Մագնեզիումի միներալներ Կատեգորիա:Կալիումի միներալներ Կատեգորիա:Միներալներ Կատեգորիա:Սուլֆատներ Կատեգորիա:Պարարտանյութեր