Ցուլ (կենդանակերպ)

Ցուլ (♉︎) (հին հունարեն՝ Ταῦρος, Taûros, լատիներենից թարգմանաբար՝ ցուլ), ժամանակակից կենդանակերպի երկրորդ աստղագիտական նշանն է։ Այն տարածվում է կենդանակերպի 30°-ից մինչև 60°: Այս նշանը պատկանում է Երկրի տարրին կամ եռապատկությանը, ինչպես նաև ֆիքսված եղանակին, որակին կամ քառապատիկությանը: Վեներայի կողմից կառավարվող նշան է, Լուսինն այստեղ իր բնական դիրքի մեջ է ուղիղ 3°-ով։

Արևմտյան աստղագուշակության մեջ Արեգակն անցնում է այս նշանով ապրիլի 20-ից մինչև մայիսի 20-ը: Ցուլը երեք երկրային նշաններից մեկն է՝ Այծեղջյուրի և Կույսի կողքին: Ցուլի հակառակ նշանը Կարիճն է:

Պատմություն

The view is mirrored following the tradition of celestial globes, showing the celestial sphere in a view from "ouside"

Ցուլի նշանը կապված է մի քանի հնագույն մշակույթների մի շարք առասպելների և ցուլապաշտության հետ: Դա կենդանակերպի առաջին նշանն է, որը հաստատվել է Միջագետքի շրջանում, ովքեր այն անվանել են «Երկնքի մեծ ցուլ», քանի որ այն համաստեղությունն է, որով Արևը ծագում է գարնանային գիշերահավասարի ժամանակ, վաղ բրոնզի դարից, սկսած մոտ 4000 մ.թ.ա. մինչև մ.թ.ա. 1700 թվականը։

Աստղաբանական ասոցիացիաներ

Երկիրը Ցուլի տարրն է, և Կույսի և Այծեղջյուրի հետ միասին այն կազմում է Երկրի եռակիությունը:

Տես նաև

• Աստղագիտական սիմվոլներ

Գրականություն

• Astronomical Applications Department (2011). Multiyear Computer Interactive Almanac. 2.2.2. Washington DC: US Naval Observatory. Longitude of Sun, apparent geocentric ecliptic of date, interpolated to find the time of crossing 0°, 30°...
• «Taurus». Dictionary.com. 2022.

Արտաքին հղումներ

• Warburg Institute Iconographic Database (ca 370 medieval and early modern images of Taurus)