Ֆիլադելֆիա (ֆիլմ)
«Ֆիլադելֆիա» (անգլ.՝ «Philadelphia»), ռեժիսոր Ջոնաթան Դեմիի իրավական դրաման, որն արժանացել է երկու մրցանակի՝ Թոմ Հենքսի դերասանական աշխատանքի և Բրյուս Սպրինգստինի «Streets of Philadelphia» երգի համար, ինչպես նաև արժանացել է միջազգային կինոփառատոնների մրցանակներին[4]։ «Ֆիլադելֆիան» առաջին ֆիլմերից մեկն էր համասեռամոլության, ՁԻԱՀ-ի և հոմոֆոբիայի վերաբերյալ։
Սյուժեի հիմքում ընկած է փաստաբան Ջեֆրի Բաուերսի իրական պատմությունը, որը 1987 թվականին դատական հայց է ներկայացրել ընդդեմ Baker & McKenzie ընկերությանը այն բանի համար, որ նա անարդարացիորեն հեռացվել է այնտեղից[5][6]։ Գլխավոր դերերը խաղացել են Թոմ Հենքսը և Դենզել Վաշինգտոնը։
Սյուժե խմբագրել
Առաջ գնացող երիտասարդ փաստաբան Էնդրյու Բեքեթը աշխատանքից ազատվում է «Վայլդ Վիվեր» իրավաբանական ընկերությունից իր «անիրազեկության» պատճառով։ Աշխատանքից հեռացնելու իսկական դրդապատճառն այլ էր․ ղեկավարներն իմացել էին, որ նա ՁԻԱՀ-ով հիվանդ համասեռամոլ է։ Էնդրյուն որոշում է դատի տալ նախկին գործատուներին և դատարանում ներկայացուցիչ է փնտրում։ Բոլոր փաստաբաններին, որոնց նա դիմում է, հրաժարվում են օգնել։ Նա սկզբում դիմում է սոցիալական հոմոֆոբ սևամթորփ փաստաբան Ջո Միլլերին, որը վախենում է ձեռքսեղման միջոցով ՄԻԱՎ-ով վարակվելուց։ Էնդրյուն որոշում է ինքնուրույն պաշտպանել իր շահերը դատարանում։ Նա գրադարանում գտնում է համապատասխան օրենք և հենց այստեղ էլ պատահաբար հանդիպում է Ջոյի հետ, որը հանուն օրենքի և արդարության համաձայնվում է վարել նրա գործը։
Դերերում խմբագրել
| Դերակատար | Դեր |
|---|---|
| Թոմ Հենքս | Էնդրյու Բեքեթ |
| Դենզել Վաշինգտոն | Ջո Միլլեր |
| Մերի Սթինբյորգեն | Բելինդա Կոնին |
| Անտոնիո Բանդերաս | Միգել Ալվարես |
| Ջեյսոն Ռոբարդս | Չառլզ Ուիլեր |
| Ջոան Վուդվարդ | Սառա Բեքեթ |
| Էնն Դաուդ | Ջիլ Բեքեթ |
| Ռոբերտ Ռիջլի | Ուոլթեր Կենտոն |
Ստեղծում խմբագրել
Ֆիլմը դարձել է Հոլիվուդի երկրորդ բարձրբյուջետային ֆիլմը, որում գեյերն ու լեսբուհիները ռեալիստական կերպով են պատկերված։ Ֆիլմն ի սկզբանե պարունակել է Հենքսի և Բանդերասի հերոսների միջև մտերմության տեսարաններ՝ ներառյալ մեկ անկողնային տեսարան։ Ֆիլմի որոշ DVD թողարկումներում այն ներառված է[7].: Ջեֆրի Բաուերսի ընտանիքը դատի է տվել ֆիլմն ստեղծողներին, որոնք առանց թույլտվության ֆիլմի հիմքում օգտագործել են Ջեֆրիի կյանքի պատմությունը։ Ընտանիքի անդամները պնդում էին, որ ֆիլմի 54 տեսարաններն այնքան նման են Բաուերսի կյանքի իրադարձություններին, որ կասկած չկա, որ դա նրա պատմությունն էր, որը ռեժիսորներին հայտնի էր դարձել ընտանիքի անդամների հետ ունեցած հարցազրույցներից և դարձել սյուժեի հիմքը[8]։ Շուտով հայցադիմումը հետ է վերցվել պայմանավորվածության արդյունքում, որի մանրամասները հայտնի չեն[8]։ Ֆիլմի հեղինակները խոստովանել են, որ ֆիլմն իրապես հիմնված է Բաուերսի կյանքի իրադարձությունների վրա։
Դերի վրա աշխատելիս Թոմ Հենքսը գրեթե 12 կգ քաշ է կորցրել[9]։
Ռեժիսոր Ջոնաթան Դեմեն ցանկացել է, որ ՁԻԱՀ-ի խնդիրներին անտեղյակ մարդիկ դիտեն նրա կինոնկարը։ Դիտողներին գրավելու համար նա ֆիլմում ներառել է «Ֆիլադելֆիայի փողոցներ» երգը, որը նպաստել է ՁԻԱՀ-ի խնդիրների վերաբերյալ իրազեկվածության բարձրացմանը[10]
Սաունդթրեք խմբագրել
Ֆիլմում հնչում են հետևյալ երաժշտական ստեղծագործությունները[11].
| № | Երգի վերնագիր | Կատարող |
|---|---|---|
| 1 | Streets of Philadelphia | Բրյուս Սպրինգստին |
| 2 | Philadelphia | Նիլ Յանգ |
| 3 | Yes Means Yes | Sensible Shoes |
| 4 | Please Send Me Someone to Love | Sade |
| 5 | I Don’t Wanna Talk About It | Indigo Girls |
| 6 | Laudate Dominum | Բարբարա Հենդրիքս |
| 7 | Sister Rosa | Neville Brothers |
| 8 | Ibo Lele (Dreams Come True) | RAM |
| 9 | It’s in Your Eyes | Pauletta Washington |
| 10 | All the Way | Գերի Գյոտցման |
| 11 | God Rest Ye Merry Gentlemen | Սիրիլ Ուոտերս |
| 12 | Non temer amato bene | Լյուսիա Պոպ |
| 13 | Have You Ever Seen the Rain? | Spin Doctors |
| 14 | Dulcissimum Convivium | Բարբարա Հենդրիքս |
| 15 | Lovetown | Պիտեր Գեբրիել |
| 16 | Heaven | Q. Lazzarus |
| 17 | Mr. Sandman | The Flirtations |
| 18 | La Mamma Morta | Մարիա Կալաս |
| 19 | O nume tutelar | Մարիա Կալաս |
| 20 | Ebben? Ne andrò lontana | Մարիա Կալաս |
| 21 | Ecco: respiro appena | Մարիա Կալաս |
Քննադատություն խմբագրել
Ֆիլմը լավ է ընդունվել քննադատների կողմից՝ Rotten Tomatoes-ի կայքում ստանալով «թարմ» վարկանիշի 74%-ը, ինչպես նաև օգտվողների վարկանիշի 87%-ը[12]։ Ֆիլմը գրավել է 20-րդ տեղը 100 տարվա ընթացքում ամերիկյան ամենաոգեշնչող ֆիլմերի ցանկում, իսկ Էնդրյու Բեքեթը Ամերիկայի կինոարվեստի ինստիտուտի համաձայն 100 լավագույն հերոսների և չարագործների ցուցակում 49-րդ տեղում է։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
- ↑ Box Office Mojo — 1999.
- ↑ Awards for «Philadelphia» (1993) на сайте www.imdb.com
- ↑ Baker & Mckenzie Fined In Aids Case
- ↑ 'Philadelphia' Story Subject of Lawsuit February 02, 1994
- ↑ Philadelphia. Dir. Jonathan Demme. Perf. Tom Hanks, Denzel Washington. TriStar Pictures, 1993.
- ↑ 8,0 8,1 Pristin, Terry (1996 թ․ մարտի 11), «Philadelphia Screenplay Suit to Reach Court», New York Times, Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 25-ին
- ↑ «PROSE AND CANNES: CHRISTIAN BALE AND NATALIE PORTMAN FAST THEIR WAY TO THE OSCARS Wednesday, February 23rd, 2011». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
- ↑ Streets Of Philadelphia by Bruce Springsteen
- ↑ Soundtracks for Philadelphia
- ↑ Philadelphia