Թաղաղու
բույսերի ցեղ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Թաղաղու | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophytes) |
Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes) |
Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
Կարգ | Ծնեբեկածաղկավորներ (Asparagales) |
Ընտանիք | Asphodelaceae |
Ենթաընտանիք | Թաղաղլուայիններ (Asphodeloideae) |
Ցեղ | Թաղաղու (Asphodeline) Rchb., 1830 |
Թաղաղու (լատին․՝ Asphodeline), քսանտորեազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա կոճղարմատավոր խոտաբույսերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիր
խմբագրելՑողունը ճյուղավորվող է, բարձրությունը՝ 10-80 սմ։ Տերևները գծաձև կամ գծուսբզաձև են։ Ծաղկաբույլը նոսր սակավածաղիկ կամ խիտ ողկույզ է, ծաղիկը՝ կանաչադեղնավուն կամ սպիտակ։ Ծաղկում է մայիս-հունիսին։ Պտուղը տուփիկ է։ Երեք տեսակներն էլ գրանցված են ՀՀ Կարմիր գրքում։ Ծաղկի բանաձևը՝
Տեսակներ
խմբագրելՀայտնի է մոտ 15 (այլ տվյալներով՝ 20), Հայաստանում՝ 3 տեսակ՝
- թաղաղու ծառանմանը (A. dendroides) հանդիպում է Լոռու, Արարատի, Վայոց ձորի, Սյունիքի մարզերում։
- թանթռնիկ թարխուն աճում է չոր, կավոտ կամ քարքարոտ լանջերին, ցանքերում (800 - 1500 մ բարձրներում),
- թաղաղու դեղինը (A. lutea) անհետացող տեսակ է, հանդիպում է միայն Տավուշի մարզում (Իջևանի ֆլորիստիկ. շրջան)։ Աճում է քարքարոտ լեռնալանջերին, թփուտներում, բաց տարածքներում (700 - 1100 մ բարձրություններում),
- թաղաղու ղրիմյանը (A. taurica) հանդիպում է Լոռու մարզում (Սպիտակ քաղաքի շրջակայք և Ջաջուռի լեռնանցք)։ Աճում է չոր, քարքարոտ վայրերում, հեղեղատներում, ժայռերի ելուստներին (1500 - 2000 մ բարձրներում)։
Տաքսոնոմիա
խմբագրելևս 13 ընտանիք (համաձայնAPG II Համակարգի) |
e1 | |||||||||||||||
Կարգ Ծնեբեկածաղկավորներ | դաս Թաղաղու | f1 | ||||||||||||||
Բաժին Ծաղկավոր բույսեր կամ Ծածկասերմեր | ընտանիք Քսանտոֆիտայիններ | e2 | ||||||||||||||
ավելի քան 58 կարգի ծաղկավոր բույսեր (համաձայնAPG II Համակարգի) |
ևս 23 դաս | f2 | ||||||||||||||
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թաղաղու» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թաղաղու» հոդվածին։ |