Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Խանձաձոր)
Սուրբ Հովհաննես, 19-րդ դարում կառուցված հայ առաքելական եկեղեցի Արցախի Հանրապետության Հադրութի շրջանի Խանձաձոր գյուղի հարավ-արևմտյան բարձրադիր թաղամասում[1]։ Եկեղեցու հարևանությամբ է տեղակայված երկրորդ համաշխարհային պատերազմի զոհերին նվիրված հուշարձանը։
| Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի |
| Երկիր |  Արցախ |
| Տեղագրություն | Խանձաձոր |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի |
| Թեմ | Արցախի թեմ |
 | |
 | |
Հորինվածք խմբագրել
Եկեղեցին իր հորինվածքով ուղղանկյուն հատակագծով միանավ թաղածածկ բազիլիկ կառույց է, որն արևելյան կողմում ունի կիսաշրջան խորան և կից ավանդատներ։ Սուրբ Հովհաննեսի բեմը աղոթասրահից բարձր է միայն մեկ աստիճանով։ Գլանաձև թաղը հենվում է պատկից սյուներով կազմվող կամարաշարի վրա։ Եկեղեցու երկարությունը 14 մետր է, լայնությունը՝ 6 մետր, բարձրությունը՝ 7 մետր։ Հարավային կողմից է բացվում միակ մուտքը։ Բարավորի վերին քարի վրա առկա են երկու մեծ խաչաքանդակներ։ Մուտքի աջ ու ձախ կողմերում պատի մեջ ագուցված են մեկական խաչքարեր, որոնք բնորոշ են 17-րդ դարին։ Աջակողմյան խաչքարը պարունակում է արձանագրություն։ Եկեղեցին կառուցված է տեղական կիսամշակ կրաքարով։
Պատմություն խմբագրել
Եկեղեցու պատմության մասին տեղեկությունները բացակայում են։ Համաձայն Արցախի Հանրապետության Հուշարձանների պահպանության վարչության, Խանձաձորի սուրբ Աստվածածին եկեղեցու վկայագրի՝ եկեղեցին կառուցվել է 19-րդ դարում՝ նախկինում այստեղ եղած եկեղեցու տեղում։
Վիճակ խմբագրել
Արցախյան պատերազմների ժամանակ եկեղեցին չի տուժել։ Խորհրդային տարիներին այն, ինչպես Արցախի շատ այլ եկեղեցիներ, ծառայել է որպես պահեստ։ 2020 թվականի հոկտեմբերին Ադրբեջանը օկուպացրել է Հադրութի շրջանը և եկեղեցու հետագա ճակատագրի մասին տվյալները բացակայում են։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Խանձաձորի սբ․ Աստվածածին եկեղեցին». Monument Watch. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 3-ին.