Սոխ Դերդերիանի
| Սոխ Դերդերիանի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Ծնեբեկածաղկավորներ (Asparagales) |
| Ընտանիք | Շքանարգիզազգիներ (Amaryllidaceae) |
| Ենթաընտանիք | Սոխայիններ (Allioideae) |
| Տրիբա | Allieae |
| Ցեղ | Սոխ (Allium) |
| Տեսակ | Սոխ Դերդերիանի (A. derderianum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Allium derderianum | |
Սոխ Դերդերիանի (լատին․՝ Allium derderianum Regel), սոխազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Սոխուկը գրեթե գնդաձև է՝ 1-1,5 սմ, արտաքին կեղևը՝ մոխրագույն, թղթանման։ Ցողունը հաստ է՝ 5-10 սմ բարձրությամբ և մինչև կեսը հողի մեջ խրված։ Սոխուկավոր, գեղազարդային բույս է, որն ունի 5-10, երբեմն 15 սմ բարձրություն։ Ծաղկաբույլը լայն փնջաձև է, երբեմն կիսագնդաձև, սակավածաղիկ է։ Ծաղկապատը կարող է լինել աստղաձև կամ լայն–ձագարաձև, մասերը՝ գծային, սպիտակավուն կամ վարդագույն, ծիրանի–մանուշակագույն ջղով։ Տերևները գծային են։ Ոչ հասուն տուփիկը երկու անգամ կարճ է ծաղկապատյանից[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում (Բագրուշատի լեռնաշղթա, լեռնագագաթներ՝ Կապուտջուղ, Խուստուփ, Բաղացսար)։ Աճում է նաև Նախիջևանում (լեռնագագաթ՝ Սոյուխ), Հյուսիսային և Արևմտյան Իրանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է այպյան գոտում՝ ծովի մակերևույթից 2700-3400 մետր բարձրությունների վրա ժայռոտ, քարքարոտ–խճաքարոտ տեղերում, քարաթափվածքների վրա։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս-օգոստոս ամիսներին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է, որի բնակության շրջանի մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքում գրանցված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ GITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։ Անհրաժեշտ է իրականացնել պոպուլացիայի վիճակի մոնիթորինգ[1]։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոխ Դերդերիանի» հոդվածին։ |