Սիբիրյան ծորենի
| Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
| Սիբիրյան ծորենի | |
 Սիբիրյան ծորենի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Գորտնուկածաղկավորներ (Ranunculales) |
| Ընտանիք | Ծորենազգիներ (Berberidaceae) |
| Ենթաընտանիք | Ծորենայիններ (Berberidoideae) |
| Տրիբա | Berberideae |
| Ցեղ | Ծորենի (Berberis) |
| Տեսակ | Սիբիրյան ծորենի (B. sibirica) |
| Միջազգային անվանում | |
| Berberis sibirica | |
Սիբիրյան ծորենի (լատին․՝ Bérberis sibírica)ծորենիների ընտանիքին պատկանող թուփ։
Տարածվածություն և էկոլոգիա խմբագրել
Բնության մեջ հանդիպում է Ալթայում, Սայաններում, Ջոնգարի Ալաթուում և Մոնղոլիայում։ Այն աճում է ժայռերի, քարե և անապատային լանջերի, հանքավայրերի վրա, հիմնականում ցածր լեռներում, ավելի քիչ ալպյան տարածաշրջանում։
Բուսաբանական նկարագիր խմբագրել
Թփի բարձրությունը մինչև 1 մետր է, խիտ և և շատ ճյուղերով։ Ընձյուղները մոխրագույն են կամ գորշ դարչնավուն։ Տերևնեը կարճ են՝ իրար մոտ-մոտ։ Տերևները կաշվենման են, երկար ու ձվաձև՝ 2 սմ երկարությամբ և 8 մմ լայնությամբ, ատամնավոր-ասեղանման՝ ներքևում նեղացած, վերևում՝ սրված։ Սովորաբար լինում են ընձյուղին զուգահեռ։ Փշերը 3-5-7 հատ, 14 մմ երկարությամբ, հաճախ գերազանցում են տերևներին։ Ծաղիկները դեղին են, առանձին-առանձին, 1-2սմ տրամագծով՝ 1սմ-անոց ոտիկների վրա։ Բաժակատերևները ձվաձև են, ոչ սուր։ Թերթիկները հավասար են նրանցև նույն ձևն ունեն։ Ընձյուղները երկու անգամ կարճ են տերևներից։ Պտուղը կարմիր է օվալաձև՝ մինչև 9մմ երկարությամբ։ Ծաղկում է մայիսին, պտուղը հասնում՝ սեպտեմբերին։
Տնտեսական արժեք և կիրառություն խմբագրել
Խիտ տերևներով թուփ, որն օգտագործվում է եզրազարդեր սարքելու համար։ Հետաքրքիր է իր խիտ տերևներով։ Արմատներից ստանում են կաշվի ներկելու համար դեղին ներկ։ Տերևները և պտուղները պատրաստ են համեմունքներ և լուծույթներ պատրաստելու համար։ Սիբիրյան հատապտուղների արմատները Մերձբայկալում համարվում են ժողովրդական բժշկության մեջ կարևոր բաղադրիչ։ Բնակիչները օգտագործվում են ցուրտ եղանակներին՝ որպես տաքացնող միջոց։ Բացի այդ, այն տրվում է ձիերին։ Կեղևը և պտուղը պարունակում են մոտ 0,15% ասկորբինաթթու, նույնպես օգտագործվում են տիբեթյան բժշկության մեջ[1].
Ծանոթագրություն խմբագրել
- ↑ Энциклопедический словарь лекарственных, эфирномасличных и ядовитых растений / сост. Г. С. Оголевец. — М.: Сельхозгиз, 1951. — С. 33. — 584 с.
Գրականություն խմբագրել
Энциклопедический словарь лекарственных, эфирномасличных и ядовитых растений / сост. Г. С. Оголевец. — М.: Сельхозгиз, 1951. — С. 33. — 584 с.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սիբիրյան ծորենի» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սիբիրյան ծորենի» հոդվածին։ |