Սայմոն Բրեթ

անգլիացի գրող

Սայմոն Էնթոնի Լի Բրեթ (անգլ.՝ Simon Anthony Lee Brett, հոկտեմբերի 28, 1945(1945-10-28)[1][2][3], Worcester Park[4], Ուրսեսթեր պարք, Սուրրեյ, Անգլիա ), բրիտանացի գրող, բազմաթիվ դետեկտիվների և պիեսների հեղինակ, ռադիոբեմականացումների պրոդյուսեր։

Սայմոն Բրեթ
Simon Anthony Lee Brett
Ծնվել էհոկտեմբերի 28, 1945(1945-10-28)[1][2][3] (78 տարեկան)
ԾննդավայրՄիացյալ Թագավորություն Ուրսեսթեր պարք, Սուրրեյ, Մեծ Բրիտանիա
Գրական անունՍայմոն Բրեթ
Մասնագիտությունգրող, պրոդյուսեր, պիեսների հեղինակ
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունՕքսֆորդի համալսարանը (1968)
Ստեղծագործական շրջան1968-ից
Ժանրերդետեկտիվ
Ուշագրավ աշխատանքներCharles Paris?
ԱնդամակցությունԹագավորական գրական ընկերություն
ԱշխատավայրBBC
Պարգևներ
Կայքsimonbrett.com

Անձնական կյանք խմբագրել

Բրեթը ծնվել է գանձապահի ընտանիքում և սկզբում սովորել է Օքսֆորդի Դուլվիչ քոլեջում, այնուհետև Վադամ քոլեջում, որտեղ նա անգլերեն լեզվի մասնագետի առաջին կարգի պատվավոր աստիճան է ստացել։ Ամուսնացած է, ունի երեք երեխա, ապրում է Արունդելում, Անգլիայի Արևմտյան Սասսեքսում։ 2000 թվականից ի վեր Բրեթը հանրաճանաչ «Դետեկտիվների ակումբի” (Detection Club) նախագահն է։ Նա արժանացել է Բրիտանական կայսրության շքանշանի սպայի կոչմանը 2016 թվականի Ամանորյա ցուցակում ՝ գրականությանը ծառայելու համար։ ["No. 61450". The London Gazette (Supplement). 30 December 2015. p. N11]

Ռադիո և հեռուստատեսային կարիերա խմբագրել

Օքսֆորդի համալսարանը ավարտելուց հետո Բրեթը ընդունվեց BBC- ի որպես պրակտիկանտ և աշխատեց BBC Ռադիո և Լոնդոն Ուիքենդ հեռուստատեսությունում։ Այնտեղ նա թողարկեց «Գալակտիկայի զբոսաշրջիկի ուղեցույց» -ի (The Hitchhiker's Guide to the Galaxy) առաջին դրվագը, ինչպես նաև «Բըրկիսի ուղին» («The Burkiss Way») կատակերգության շարքի բազմաթիվ դրվագներ, «Կներեք, ես գաղափար չունեմ» (I'm Sorry I Haven't a Clue) խորագրով և հումորային խաղ Just a Minute : 1990-ականների կեսերին Բեթը գրել և վարել է «Գարշելի պիես” (Foul Play) ռադիոբեմականացված խաղ, որտեղ ուղիղ եթերում հավաքել է հեղինակավոր դետեկտիվ գրողներին առաջարկվող առեղծվածը լուծելու համար։ Հեռուստատեսություն տեղափոխվելուց հետո Բրեթը պատրաստեց «Առաջին մասի վերջը» (End of Part One) և «Գլամների ընտանիքը» (The Glums) LWT հեռուստատեսության համար։ Բրեթը մի քանի սիթքոմների հեղինակն է, այդ թվում `BBC Radio 4-ի Հենրիի անվան տակ`«Ոչ մի պարտականություններ և հոտավետ վարդեր» ։ Հենրին հետագայում թողարկվել է հեռուստատեսությամբ ITV- ի համար։ Նա գրել է BBC ռադիո դետեկտիվի դերասան Բալդիի դրվագները (2000)։

Գրական կարիերա խմբագրել

Բրեթը գրել է դետեկտիվ վեպերի չորս շարք՝ Չարլզ Փարիզ, տիկին Պարգետեր, Ֆետերինգ, Բլոտտո և Թվինքս։ Այս վեպերի մեծ մասը ստեղծված են «Ոսկե դարաշրջանի» դետեկտիվի ավանդույթով՝ ընթերցողին զվարճացնելով հումորով, էքսցենտրիկ հերոսներով և սյուժեի բարդ շրջադարձներով։ Բրեթը նաև գրել է մի շարք դետեկտիվ պիեսներ և վերոնշյալ շարքերից դուրս վեպեր, որոնցից “Համակարգի կատվածահար վիճակ” (A Shock to System (1984), ամենայն հավանականությամբ, լավագույնն է համարվում ի շնորհիվ դրա հիման վրա նկարահանված ֆիլմում Մայքլ Քեյնի մարմնավորած բիզնեսի ղեկավարի կերպարի, որը վրեժխնդիր է լինում մի մարդուց կարիերայում իրենից առաջ անցնելու համար։

Չարլզ Փարիզ խմբագրել

Բրետը մի քանի գրքեր է գրել Չարլզ Փարիզի մասին։ Դա մի բաժանված (բայց ոչ ամուսնալուծված 30 տարվա ընթացքում), չափավոր հաջողակ դերասան է, մի փոքր խմելու հետ խնդիր ունեցող, որը խառնվում է տարբեր հանցագործությունների մեջ և իր կամքին հակառակ հայտնվում է սիրողական դետեկտիվի դերում։ Այս հերոսին նվիրված 19 վեպ է գրվել.

1. Դերերում՝ անհայտանալու հերթականությամբ - Cast, In Order of Disappearance (1975)

2. Այսքան արյուն - So Much Blood (1976)

3. Թակարդ աստղի համար - Star Trap (1977)

4. Սիրողական դիակ - An Amateur Corpse (1978)

5. Կատակերգուի մահը - A Comedian Dies (1979)

6. Միկրոֆոնի մյուս կողմը - The Dead Side of the Mic (1980)

7. Իրավիճակային ողբերգություն - Situation Tragedy (1981)

8. Անկախամտածված սպանություն - Murder Unprompted (1982)

9. Սպանություն սեփականության իրավունքով - Murder in the Title (1983)

10. Չմահացած, միայն պառկած - Not Dead, Only Resting (1984)

11. Մեռած բաժանում - Dead Giveaway (1985)

12. Ի՞նչ սրիկա է դա - What Bloody Man Is That? (1987)

13. Մի շարք սպանություն - A Series of Murders (1989)

14. Իրավական մարմիններ - Corporate Bodies (1991)

15. Վերանորոգված դիակ - A Reconstructed Corpse (1993)

16. Հիվանդացած և մահացած - Sicken and So Die (1995)

17. Մահվան սենյակի ֆարսը - Dead Room Farce (1998)

18. Պատշաճ ընդմիջում - A Decent Interval (2013)

19. Մոխրոտիկի The Cinderella Killer (2014)

20. Մահացու սովորություն - A Deadly Habit (2018)

Տիկին Պարգետեր խմբագրել

Տիկին Պարգետերը մութ անցյալով մի այրի է, ով իր մահացած ամուսնու ընկերների մի փոքր օգնությամբ կարողանում է բացահայտել , is able to solve տարօրինակ առեղծվածներ. Տիկին Պարգետին նվիրված վեպերն են.

1. Դիակի մի հիասքնչ դաս - A Nice Class of Corpse (1986)

2. Տիկին ՝ ենթադրաբար մահացած - Mrs, Presumed Dead (1988)

3. Տիկին Պարգետերի փաթեթը - Mrs Pargeter's Package (1990)

4. Տիկին Պարգետերի մսից մի կիլո - Mrs Pargeter's Pound of Flesh (1992)

5. Տիկին Պարգետերի սյուժեն - Mrs Pargeter's Plot (1996)

6. Տիկին Պարգետերի փառքի գագաթնակետը -Mrs Pargeter's Point of Honour (1999)

7. Տիկին Պարգետերի սկզբունքը - Mrs Pargeter's Principle (2015)

8. Տիկին Պարգետերի հասարակության հետ կապերը - Mrs Pargeter's Public Relations (2017)

Ֆեզերինգ խմբագրել

Ֆեզերինգը մի երևակայական գյուղ է Անգլիայի հարավային ափին, Թարրինգ (Tarring) գյուղի մոտակայքում։ Այստեղ է բնակվում Քերոլ Սեդդոնը, սիրողական դետեկտիվ կինը, ով թոշակի անցած պետական ծառայող, և Ջուդի Նիքոլսը, նրա ընկերուհի հարևանը։ Մինչ այժմ տպագրվել են 17 Ֆեզերինգ գյուղի առեղծվածներ (ամեն մի գրքի անվանման մեջ բառերը սկսվում են նույն տառով).

1. Մարմինը լողափում - The Body on the Beach (2000)

2. Մահ Դաունսում - Death on the Downs (2001)

3. Մարմինը քաղաքում - The Torso in the Town (2002)

4. Սպանություն թանգարանում - Murder in the Museum (2003)

5. Կախվածը հյուրանոցում - The Hanging in the Hotel (2004)

6. Վկան հարսանիքին - The Witness at the Wedding (2005)

7. Դանակահարում ախոռում - The Stabbing in the Stables (2006)

8. Մահ վարսահարդարիչի տակ - Death Under the Dryer (2007)

9. Արյուն բուքմեյքերային գրասենյակում - Blood at the Bookies (2008)

10. Թունավորում գարեջրատանը - Poisoning at the Pub (2009)

11. Կրակոցներ խանութում - The Shooting in the Shop (2010)

12. Ոսկորներ լողափի տնակի տակ - Bones Under the Beach Hut (2011)

13. Հրազեն պատկերասրահում - Guns in the Gallery (2011)

14. Դիակը դատարանում - Corpse on the Court (2012)

15. Խեղդումը բեմի վրա - Strangling on the Stage (2013)

16. Դամբարան Թուրքիայում - The Tomb in Turkey (2014)

17. Սպանություն սրճարանում - The Killing In The Cafe (2015)

18. Ստախոսը գրադարանում - The Liar In The Library (2017)

Բլոտտո և Թվինքս խմբագրել

Այս ֆարսային դետեկտիվները պատկերում են Առաջին համաշխարհային պատերազմից անմիջապես հետո ընկած ժամանակահատվածում արիստոկրատ ընտանիքից հմայիչ և խելոք Բլոտտոին և նրա գեղեցիկ ու խելացի քրոջ Թվինքսին։

1. Բլոտտոն, Թվինքսը և նախկին թագավորի դուստրը - Blotto, Twinks and the Ex-King's Daughter (2009)

2. Բլոտտոն, Թվինքսը և մահացած այրի դքսուհին - Blotto, Twinks and the Dead Dowager Duchess (2010)

3. Բլոտտոն, Թվինքսը և Ռիվյերայի կրծողները - Blotto, Twinks and the Rodents of the Riviera (2011)

4. Բլոտտոն, Թվինքսը և մաքսանենգի ընկերուհին - Blotto, Twinks and the Bootlegger's Moll (2012)

5. Բլոտտոն, Թվինքսը և սֆինքսի առեղծվածը - Blotto, Twinks and the Riddle of the Sphinx (July 2013)

6. Բլոտտոն, Թվինքսը և ցարի ժառանգը - Blotto, Twinks and the Heir to the Tsar (July 2015)

7. Բլոտտոն, Թվինքսը և արծաթյա էկրանի աստղերը - Blotto, Twinks and the Stars of the Silver Screen (2017)

Պիեսներ խմբագրել

• Առերես սպանություն - Murder in Play (1994)

• Պարոն Քվիգլիի վրեժը - Mr Quigley's Revenge (1995)

• Ուրվագիծը - Silhouette (1998)

• Կարմիր Գլխարկի պատմությունը - The Tale of Little Red Riding Hood (1998)

• Քնած դշխուհի - Sleeping Beauty (1999)

• Թեյնիկը վրա դնելիս - Putting the Kettle on (2002)

• Վատ երազ - A Bad Dream (2005)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

• Պաշտոնական կայքէջ -[1]

  1. http://www.simonbrett.com/