Ռուսական ազգայնականություն

Ռուսական ազգայնականություն (ռուս.՝ Русский национализм), ռուս ազգի առանձնահատուկ արժեքը հիմնավորող ազգայնականության տեսակ։ Ռուսական ազգայնականությունը առաջին անգամ ի հայտ է եկել 18-րդ դարում և սերտորեն կապված է պանսլավիզմի հետ։

Պատմություն

Ռուսական կայսրություն

Ազգայնականությունը Ռուսաստանում ծագել է 18-րդ դարի երկրորդ կեսին և կապված է բարձր հասարակության կրթված շերտերի արևմտաևրոպական փիլիսոփայության և քաղաքագիտության ժամանակակից հոսքերի հետ։ Ի սկզբանե ռուսների՝ որպես ազգի հետազոտույթամբ զբաղված էր մշակութային և մտավորական էլիտան (հիմնականում՝ ազնվականությունը)։ Օրինակ, ռուս բանաստղեծ և գրական քննադատ Ալեքսանդր Սումարոկովը Դմիտրի Ինքնակոչ (Дмитрий Самозванец, 1771) իր ողբերգության նախաբանի մեջ ռուսական ազգի հիմքն է անվանում այն, որ ստրուկների բախտաբաժինն է հնազանդությունը, ցարին՝ իշխանությունը, իսկ «հայրենիքի որդիներինը» (այսինքն՝ էլիտայի)՝ պետության մասին հոգսը։ Ազգայնականությունը դիտարկվում էր պրիմորդիալիզմի ոգով, ինչը խթանում էր հետաքրքրությունը Ռուսաստանի ակունքի և մշակույթի վերաբերյալ։

Ռուսերենում ազգայնականության հետ կապված հասկացությունների բացակայության պատճառով այդ նման եզրերի փոխարեն երկար ժամանակ օգտագործվում էին ֆրանսերեն հասկացություններ, չնայած դրանք թարգմանելու փորձեր բազմաթիվ անգամ եղել են։ Այդպես, ռուս բանաստեղծ և պատմաբան Պյոտր Բյազեմսկին թարգմանում էր ֆրանսերեն nationalité որպես ժողովրդականություն (народность):

Կայսր Պետրոս Առաջինի գահակալության օրոք Ռուսաստանի հաջողություններն աշխարհում հիացումներ են առաջացրել, և կայսրի աջակիցները եվրոպացիներին բարյացակամորեն նայում են որպես հավասարը հավասարի։

Գրականություն

• Stephen D. Shenfield. Russian Fascism: Traditions, Tendencies, Movements, 2001 0-7656-0634-8 or 978-0-7656-0634-1
• ռուս.՝ А. Л. Янов. Патриотизм и национализм в России. 1825-1921. М., Академкнига, 2002
• ռուս.՝ Г. Кожевникова Радикальный национализм в России: проявления и противодействие Արխիվացված 2013-06-24 archive.today Центр экстремальной журналистики.
• Verkhovsky, Alexander (December 2000). «Ultra-nationalists in Russia at the onset of Putin's rule». Nationalities Papers. 28 (4): 707–722. doi:10.1080/00905990020009692.