Ռումբա (պար)

Ռումբա (իսպ.՝ rumba), այս բառը ունի երկու տարբեր իմաստներ։

Դրանցից մեկը վերաբերում է պարին և երաժշտությանը, որը ծնվել է Կուբայում։ Առավել հայտնին rumba Guaguanco-ն է։ Հայտնի են նաև rumba Yambú և rumba Columbia: Սրանցից յուրաքանչյուրն ունի իր սեփական ոճը և երաժշտությունն ու պարը, բայց ընդհանուր առմամբ դրանք շատ մոտ են։

Մեքսիկական ծագումով պարահանդեսային պար է, որտեղ օգտագործված են սուր սինկոպացված ռիթմով կուբայական ժող․ պարի տարրեր։ 1920-ական թթ․ վերջին տարածում է գտել ԱՄՆ–ում և Արմ․ Եվրոպայում։ Չափը 4/4 է, տեմպը՝ չափավոր, վերջին 4 մասը կտրուկ արագանում է։

Այլ նշանակություններ հայտնվել են համեմատաբար վերջերս և վերաբերում են պարահանդեսային պարերի ծրագրին, որը ներառված է մրցութային ծրագրում^[1]^[2]^[3]։

Ռումբայի ոճաբանություն խմբագրել

Ռումբա ՝ կուբայական զուգապար աֆրիկյան ծագմամբ։

Ռումբաի պատմությունը խմբագրել

Հայտնվել է Հավանայում 19-րդ դարում^[4]։ «Rumba» անվանումը հավանաբար առաջ է եկել 1807 թվականի «rumboso orquestra» պարային խմբերից, չնայած Իսպանիայում «rumbo» բառը նշանակում է «ուղղություն»^[5]։

Ռումբա և չա-չա-չա խմբագրել

Ի սկզբանե, չկար ռումբա և չա-չա պարերի հստակ բաժանում։ Ժամանակի ընթացքում, պարերը հստակորեն բաժանվել են։

Չա-չա-չա-ի երաժշտությունը դարձել է ավելի ռիթմիկ։

Ներկայում, այս պարը հայտնի է բոլոր մայրցամաքներում։ Այն առաջին անգամ եկել է թատրոն, ապա հեռուստատեսություն։

Ռումբայի տեսակներ խմբագրել

19-րդ դարի սկզբին Կուբայում գոյություն ուներ ռումբայի երեք տարբերակներ, բայց մեծ համբավ ձեռք բերեց rumba Guaguanco, որի ընթացքում ջենթլմենը հետևում է պարընկերուհուն որոնելով կոնքային հպումներ, իսկ պարընկերուհին փորձում է խուսափել դրանից։

Բացի այդ Կուբայում գոյություն ունեին ռումբայի տարբեր տեսակներ, որոնք պարում էին տոնակատարությունների, կամ պարզապես փողոցում հավաքույթների ժամանակ։

Ռումբա ակադեմիական երաժշտության

Ռումբա օգտագործվել է 20-րդ դարի որոշ կոմպոզիտորների ստեղծագործություններում։ Օրինակ, Դ. Միյոյի «Արարում» (1923 թ.) բալետում և իր երկրորդ դաշնամուրային համերգի ֆինալում։

Հիթեր, գրված ռումբայի ռիթմով խմբագրել

La Media Vuelta — Էիդի Գորմե (Eydie Gormé) — լսել
Mañana
Cantinero de Cuba
Reflection — Քրիստինա Ագիլերա
Fairy tale — Թոնի Բրեքսթոն
Don't Know Why — Նորա Ջոնս
Falling Into You — Սելին Դիոն
When the blue bird sings
Gipsy Kings — La Rumba-De Nicolas
Gipsy Kings — Una Rumba Por Aqui
Gipsy Kings — Rumba Del Stud

Կուբայական ռումբա (տեսահոլովակ) խմբագրել

Դոնի Բյորնս և Գեինոր Ֆեիվեզեր - https://www.youtube.com/watch?v=XZVFtTNwsKA
Դոնի Բյորնս և Գեինոր Ֆեիվեզեր - https://www.youtube.com/watch?v=c1tKQGaVajM
Yambu - https://www.youtube.com/watch?v=XkqgLsaTJ4s
GuaGuanco - https://www.youtube.com/watch?v=no1F5jTlzsc
Columbia - https://www.youtube.com/watch?v=KnP_LUpbk5U
Mimetica "Mama'buela" - https://www.youtube.com/watch?v=mAHGwOZ3gU0
Mimetica "Papalote" - https://www.youtube.com/watch?v=3mkcNsdAouE
Mimetica "Gavilan" - https://www.youtube.com/watch?v=HWa3GAsXdlI

Լրացուցիչ տեղեկություներ խմբագրել

Մանրամասն ակնարկ պատմական արմատների մասին Румбы в статье Виктора Радзюна
Պատմական Չա չա չա-ի արմատները ինչպես երաժշտության այնպեսել պարի
Պատմության հայտնվելը Կուբայում Իսպանական պարերում Դանսոն

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Drake-Boyt, Elizabeth (2011). «Rhumba». Latin Dance. Santa Barbara, CA: Greenwood. էջեր 43–46.
↑ Daniel, Yvonne (2009). «Rumba Then and Now». In Malnig, Julie (ed.). Ballroom, Boogie, Shimmy Sham, Shake: A Social and Popular Dance Reader. Chicago, IL: University of Illinois. էջ 162.
↑ Hess, Carol A. (2013). Representing the Good Neighbor: Music, Difference, and the Pan American Dream. New York, NY: Oxford University Press. էջեր 115–116, 200.
↑ Moore, Robin (1997). Nationalizing Blackness: Afrocubansimo and artistic Revolution in Havana, 1920-1940. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press. էջ 255.
↑ Díaz Ayala, Cristóbal (Fall 2013). «Lecuona Cuban Boys» (PDF). Encyclopedic Discography of Cuban Music 1925-1960. Florida International University Libraries. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 16)։

[1] Drake-Boyt, Elizabeth (2011). «Rhumba». Latin Dance. Santa Barbara, CA: Greenwood. էջեր 43–46.

[2] Daniel, Yvonne (2009). «Rumba Then and Now». In Malnig, Julie (ed.). Ballroom, Boogie, Shimmy Sham, Shake: A Social and Popular Dance Reader. Chicago, IL: University of Illinois. էջ 162.

[Hess-3] Hess, Carol A. (2013). Representing the Good Neighbor: Music, Difference, and the Pan American Dream. New York, NY: Oxford University Press. էջեր 115–116, 200.

[4] Moore, Robin (1997). Nationalizing Blackness: Afrocubansimo and artistic Revolution in Havana, 1920-1940. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press. էջ 255.

[5] Díaz Ayala, Cristóbal (Fall 2013). «Lecuona Cuban Boys» (PDF). Encyclopedic Discography of Cuban Music 1925-1960. Florida International University Libraries. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]