Ռոսկիլդեի մայր տաճար

Ռոսկիլդեի մայր տաճար (դան․՝ Roskilde Domkirke), Դանիայի գլխավոր տաճար, դանիական թագավորների դամբարան։ Աղյուսե գոթիկայի վառ նմուշ։ 1995 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

Ռոսկիլդեի մայր տաճար դան․՝ Roskilde Domkirke
Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	լյութերական տաճար
Երկիր	Դանիա
Տեղագրություն	Ռոսկիլե
Հասցե	Domkirkepladsen 3, 4000 Roskilde
Դավանանք	Դանիական եկեղեցի
Թեմ	Roman Catholic Diocese of Roskilde?, Diocese of Zealand? և Ռոսկիլդե թեմ
Հիմնական ամսաթվերը	13-րդ դար
Ժառանգության կարգավիճակ	Համաշխարհային ժառանգություն
Անվանված	Ռոսկիլե
Ճարտարապետ	Աբսալոն
Ճարտարապետական ոճ	Աղյուսային գոթիկա
Հիմնադրված	13-րդ դար
Շինանյութ	աղյուս
Մակերես	0,4 հեկտար, 1,5 հեկտար
Roskilde Cathedral Վիքիպահեստում
roskildedomkirke.dk​(դան.)​(անգլ.)​(ֆր.)​(իսպ.)

Պատմություն

Միջնադարում Դանիայի ամենահայտնի տաճարներից էր և ծառայել է առաջնորդանիստ եկեղեցի Զելանդիա կղզում, իսկ 1923 թվականից՝ Ռոսկիլդեի թեմի նստավայր։

Ժամանակակից տաճարին նախորդել էին առնվազն երկու եկեղեցիներ։ Դրանցից առաջինը կառուցվել էր Հարալդ Սինեզուբի կողմից, որը եղել է փայտե, սակայն 9-րդ դարում այն հետևողականորեն վերակառուցվել է տրավերտինով։ 1080 թվականին եկեղեցին եռանավ բազիլիկ էր, որը կառուցել էր եպիսկոպոս Սվեն Նուրդմանը։

1170 թվականին եպիսկոպոս Աբսալոն սկսել է աղյուսից կառուցել տաճարը ռոմանական ոճով՝ երկար ու լայն խաչաձև նավերով։ Ավելի ուշ եպիսկոպոս Սունեսոն Պետերը փոխել է տաճարի կառուցվածքը՝ ֆրանսիական գոթիկայի ոճով։ Գոյություն ունեցող եկեղեցու կառուցումն ավարտվել է 1280 թվականին։ Հետագա դարերում տաճարը կրել է արտաքին և ներքին փոփոխություններ։

Մինչև Դանիայում 1536 թվականին սկսված Ռեֆորմացիան, տաճարը կաթոլիկ էր, որը գլխավոր խորանից բացի ուներ մի քանի այլ խորաններ, այդ թվում՝ մատուռներում։

Բարեփոխումից հետո կողային խորանները ապամոտաժվել են։ Այդ ժամանակից ի վեր բոլոր դանիացի թագավորները և թագուհիները թաղվել են տաճարում և դրան կից թագավորական մատուռներում։ Տաճարում կան մի քանի միջնադարին վերագրվող գերեզմաններ։ Դրանցից է Մարգարիտա I-ին թագուհու սարկոֆագը։ Տաճարում ընդհանուր առմամբ առկա է 39 գերեզման։ Դանիայի վերջին թագավոր Ֆրեդերիկ IX-ի և նրա կնոջ` Ինգրիդի, ցանկությամբ՝ նրանց համար տաճարի պատերից դուրս կառուցվել է դամբարան։

Թագավորները և թագուհիները թաղված են տաճարի հուշահամալիրում

1. Հարալդ Կապտատամ (950—985 թվականներ) (դամբարանը դատարկ է)
2. Սվեն II Էստրիդսեն (1047—1074 թվականներ)
3. Մարգարիտա I (1375—1412 թվականներ)
4. Քրիստոֆեր, Լոլանսկի դուքս 1363 թվական
5. Քրիստոնյա I (1448—1481) թվականներ և Բրանդերբուրգի Դորոթեան
6. Քրիստիան III (1534—1559 թվականներ) և Դորոտեա Սաքսեն- Լաուենբուրգ
7. Ֆրեդերիկ II (1559—1588 թվականներ) և Սոֆիա Մեկլենբուրգ- Գյուստրով
8. Քրիստիան IV (1588—1648 թվականներ) և Աննա Եկատերինա Բրանդենբուրգ
9. Ֆրեդերիկ III (1648—1670 թվականներ) և Սոֆիա Ամալիա Բրաունշվեյգ-Լյունեբուրգ
10. Քրիստիան V (1670—1699 թվականներ) և Շարլոտա Ամալիա Գեսեն
11. Ֆրեդերիկ IV (1699—1730 թվականներ) և Լուիզա Մեկլենբուրգ-Գյուստրով և Ռևենտլով, Աննա Սոֆիա/Աննա Սոֆիա Ռևենտլով
12. Քրիստիան VI (1730—1746 թվականներ) և Սոֆիա Մագդալենա Բրանդենբուրգ-Քուլմբախ
13. Ֆրեդերիկ V (1746—1766 թվականներ) Լուիզա Մեծ Բրիտանիայի (Դանիայի Թագուհի) /Լուիզա Մեծ Բրիտանիայի և Ջուլիանա-Մարիա Բրաունշվեյգ-Վոլֆենբյուտելսկայա
14. Քրիստիան VII (1766—1808 թվականներ)
15. Ֆրեդերիկ VI (1808—1839 թվականներ) և Մարիա Գեսսեն-Կասսելսկայա
16. Քրիստիան VIII (1839—1848 թվականներ) և Կարոլինա Ամալյա Շլեզվիգ-Գոլշտեին
17. Ֆրեդերիկ VII (1848—1863 թվականներ) և Ռասմուսեն, Լուիզա/Լուիզա Ռասմուսեն
18. Քրիստիան IX (1863—1906 թվականներ) և Լուիզա Հեսսեն-Կասսելսկայա
19. Ֆրեդերիկ VIII (1906—1912 թվականներ) և Լուիզա Շվեդական
20. Քրիստիան X (1912—1947 թվականներ) և Ալեքսանդրինա Մեկլենբուրգ-Շվերինսկայա
21. Ֆրեդերիկ IX (1947—1972 թվականներ) և Ինգրիդ Շվեդիայի

Պատկերասրահ

• 
  Մարգրետ I-ի սարկոֆագ
• 
  Քրիստոֆերի դամբարան
• 
  Ֆրեդերիկ V-ի մատուռ

Գրականություն

• Henning Dehn-Nielsen, Kings and Queens of Denemark, Rosenborg Castle. Copenhagen 2007. ISBN 978-87-89542-71-3
• Roskilde Domkirkes Salgfond und Anette Kruse. Der Dom von Roskilde. 2005. ISBN 87-980270-7.

Արտաքին հղումներ

• [www.dansk.ru/content/view/322/21/lang,ru/ О соборе Роскилле на сайте «Dansk.Ru — История и культура Дании»](ռուս.)