Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր

«Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր», երկու շենք, բազմաբնակարան տներ, կառուցվել է Մոսկվայում 1899-1902 թվականներին։ «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության նախագծի ճարտարապետն է Ն. Մ. Պրոսկուրինան[2]։ Գտնվում են Սրետենսկի բուլվարում, 6/1, շենք 1 և 2 հասցեում, որոնք զբաղեցնում են ամբողջ թաղամասը Ֆրոլով, Բոբրով և Միլյուտինսկիի միջև եղած կողմնակի փողոցները։ Ունեն դաշնային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտի կարգավիճակ[3]։ Շենքերի համալիրը՝ «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության շենքը, կառուցվել է Սրետենսկի բուլվարում 1899-1902 թվականներին ընկերության աշխատակազմի ճարտարապետի՝ Ն. Մ. Պրոսկուրնինի կողմից և մոսկովյան ճարտարապետի Վ. Վելիչկինայի մասնակցությամբ[4] Օ.Վ. ֆոն Դեսինի մրցությին նախագծի հիման վրա[5]։ Բաղկացած է տարբեր չափերի երկու բազմաբնակարան շենքերից։ Ճակատները զարդարված են ուշ իտալական վերածննդի դարաշրջանի ոգով։ Շենքերի միջև ցանկապատը նույնպես պատրաստվել է ֆոն Դեսինի նախագծով[2]։

Ռոսիա ապահովագրական ընկերության շենքերի համալիր
Տեսակշինությունների համալիր և ճարտարապետական հուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունԿրասնոսելսկի շրջան
Ճարտարապետական ոճէկլեկտիկ ճարտարապետություն
Հիմնադրված է1902
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1]
Քարտեզ
Քարտեզ

Տունն ուներ 148 բնակարան` 200-400 մ² մակերեսով։ Միայն հարուստ մարդիկ կարող էին վարձակալել դրանք[6]։ Այնտեղ 1909 թվականին ապրել է Իլյա Էֆիմովիչ Ռեպինը, որտեղ նա նկարել է այնտեղ բնակվող բժիշկ Պ.Ա.Լեզինի և[2], բուսաբան Դմիտրի Պետրովիչ Սիրեյշչիկովի դիմանկարները[7]։ Մինչ հեղափոխությունը թիվ 85 բնակարանում տեղակայված էր Ֆուտբոլային լիգայի խորհուրդը[2].

Խորհրդային իշխանության ժամանակ 1920-1925 թվականներին առաջին շենքում տեղակայված էին Կրթության ժողովրդական կոմիսարիատը, Լունաչարսկու կաբինետը երկրորդ հարկում էր։ Բացի այդ, խորհրդային կառավարության՝ Մոսկվա տեղափոխվելուց հետո շենքում տեղակայված էր Կարմիր բանակի գլխավոր հրետանային վարչությունը[2]։

Նախկին «Ռոսիա» ապահովագրական ընկերության նարնջագույն աղյուսով հսկայական շենքերը, որտեղ տեղավորված էին ժամանակի լիտո, թեո, մուսա կինոյի բոլոր տեսակի կազմակերպությունները, որոնք Մայակովսկին պատկերել է բանաստեղծության մեջ և որը շատ է դուր եկել Լենինին, Գլավպոլիտպրոսվետի նույն տանը աշխատել է Նադեժդա Կրուպսկայան, խաչմերուկի այն կողմում՝ Չիստյե Պռուդու առանձնատանը, ապրել է Լունաչարսկին »

Տան ընդարձակ բնակարանների 80%-ը լրացուցիչ բաժանվել և բնակեցվել է խորհրդային մտավորականության ներկայացուցիչների կողմից[6]։

Բնակարաններից մեկում պահպանված բուխարի, էջ 2 (նկարահանվել է 2013 թվականին)
Բնակարաններից մեկում պահպանված բուխարի, էջ 2 (նկարահանվել է 2013 թվականին)

Այստեղ ապրում էին երկրաքիմիկոս և հանքաբան Ալեքսանդր Ֆերսմանը, քիմիկոսներ Նիկոլայ Կուռնակով, Գ. Գ. Ուրազով, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ Նիկոլայ Խմելյով, Նատալյա Իգորևնա Բեսսմերտնովան և Յուրի Գրիգորովիչը, ակնաբույժ Մ. Ի. Ավերբախը, մաթեմատիկոս Ն. Ն. Լուզինը, երկրաբան Ի. Ֆ. Գրիգորիևը, ֆիզիկոս-քիմիկոս Ռեբինդերը, էլեկտրատեխնիկ Վ. Ֆ. Միտկևիչը, հոգեբույժ Ն. Ն. Բաժենովը, գիտնական՝ մեխանիկայի ոլորտում Վ. Վ. Սոկոլովսկի, ռադիոֆիզիկոս Նիկոլայ Դմիտրևիչ Պապալեկսի, ֆիզիկոս Իգոր Տամմ[2], ճարտարապետ Վ. Է. Դուբովսկոյ[8]։ Նատալյա Վենեդիկտովնա Կովշովան ապրում էր բնակարաններից մեկում։ 1941 թվականին նա որպես դիպուկահար մեկնում է ռազմաճակատ և Մարիա Պոլիվանովա Սեմյոնովնայի հետ միասին հերոսաբար զոհվում է 1942 թվականի օգոստոսի 14-ին[2]։

1960-ականներին տան ձեղնահարկում տեղավորվում են նկարիչների (Յուլո Իլմար Սուստերը և Իլյա Իոսիֆովիչ Կաբակով) սեմինարները։ Այս արհեստանոցները մոսկովյան ընդհատակյա կենտրոններից էին, որոնք ստացել են «Սրետենսկի բուլվարային խումբ» անվանումը։ Ներկայումս տները մնում են բնակելի, որոշ տարածքներ վարձակալված են գրասենյակների համար։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Указ Президента Российской Федерации № 176 от 20.02.1995
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Федосюк Ю. А. Москва в кольце Садовых. — М.: Московский рабочий, 1983. — С. 321—322.
  3. «Комплекс домов страхового общества «Россия», 1899 г.» (ռուսերեն). reestr.answerpro.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 9-ին.
  4. Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): ил. биогр. словарь / Гос. науч.-исслед. музей архитектуры им. А. В. Щусева и др. — М.: КРАБиК, 1998. — С. 56—57. — 320 с. — ISBN 5-900395-17-0
  5. Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): ил. биогр. словарь / Гос. науч.-исслед. музей архитектуры им. А. В. Щусева и др. — М.: КРАБиК, 1998. — С. 90—91. — 320 с. — ISBN 5-900395-17-0
  6. 6,0 6,1 Селихов Сергей Тайна дома страхового общества «Россия» на Сретенском бульваре // Женщина Москва : электронный журнал. — 2009. Архивировано из первоисточника 11 Մայիսի 2021.
  7. https://pp.userapi.com/c824200/v824200769/122bdf/pn4QpMXVZBA.jpg
  8. Московская энциклопедия / С. О. Шмидт. — М.: Издательский центр «Москвоведение», 2007. — Т. I, Книга 1. — С. 534. — 639 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-903633-01-2

Արտաքին հղումներ

խմբագրել