Պավել Սերգեևիչ Ռիկով (ռուս.՝ Павел Сергеевич Рыков, հոկտեմբերի 7 (19), 1884, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1] - մարտի 26, 1942(1942-03-26)[1], Ussuriysk, Ussurijckaya Oblast, Պրիմորիեի երկրամաս, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային հնագետ, պատմաբան, թանգարանային աշխատող և երկրաբան, պրոֆեսոր։

Պավել Ռիկով
Ծնվել էհոկտեմբերի 7 (19), 1884
Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էմարտի 26, 1942(1942-03-26)[1] (57 տարեկան)
Ussuriysk, Ussurijckaya Oblast, Պրիմորիեի երկրամաս, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունհայրենագետ
Հաստատություն(ներ)Սարատովի համալսարան
Գործունեության ոլորտհնագիտություն
Ալմա մատերՄոսկվայի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետ
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն
Գիտական ղեկավարVasily Gorodtsov?
Եղել է գիտական ղեկավարIvan Sinitsyn?
Պարգևներ
Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան
ԿուսակցությունԽՄԿԿ

Սարատովի համալսարանի պրոֆեսոր (1922), ՆՄՊՊԱ անդամ (1931), Արվեստագիտության պետական ակադեմիայի անդամ (1932)։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է հաշվապահի ընտանիքում։

Ավարտել է Մոսկվայի 4-րդ գիմնազիան, ապա՝ Մոսկվայի համալսարանի պատմա-բանասիրական ֆակուլտետը, որտեղ սովորել է 1905-1910 թվականներին[2], ինչպես նաև միաժամանակ Մոսկվայի հնագիտական ինստիտուտը, որտեղ ունկնդիր է եղել 1907-1910 թվականներին։ Աշակերտել է Վասիլի Գորոդցովին։

1920 թվականից Սարատովում սկսել է աշխատել համալսարանում՝ դոցենտ և հնագիտության ամբիոնի վարիչ (իր նախաձեռնությամբ հիմնադրվել է մանկավարժական ֆակուլտետին կից), պրոֆեսոր (հաստատվել է 1922՝ թվականինմագիստրոսական քննությունների հանձնմամբ), մանկավարժական ֆակուլտետի դեկան (1924-1927 թվականներին, տեղակալ՝ 1923 թվականից), ռեկտորի տնտեսական աշխատանքի գծով տեղակալ (մինչև 1932 թվական), 1935 թվականին արվեստի ֆակուլտետի վերականգնումից մինչև իր ձերբակալությունը՝ ֆակուլտետի առաջին դեկան և Հին աշխարհի պատմության և հնագիտության ամբիոնի վարիչ[3]։ Կոմունիստական կուսակցության անդամ է եղել 1930 թվականից։

1924 թվականից՝ Նիժնի-Վոլժսկի երկրամասագիտության ինստիտուտի տնօրեն, 1931 թվականից՝ պրոֆեսոր, 1932 թվականից՝ Սարատովի մանկավարժական ինստիտուտի համընդհանուր պատմության ամբիոնի վարիչ (ստեղծվել է 1931 թվականին՝ Սարատովի համալսարանի մանկավարժական ֆակուլտետի հիման վրա)։

Նախաձեռնել է Սարատովում (1922 թվականին) Հարավվոլգյան մարզի ուսումնասիրության երկրագիտական ինստիտուտի (մինչև 1924 թվականը՝ Գիտահետազոտական հնագիտական ինստիտուտ) հիմնադրումը և եղել նրա անփոփոխ տնօրենը (մինչև 1937)։ Եղել է Սարատովի մարզային երկրագիտական թանգարանի տնօրեն (1922-1937), ազգագրագետ, պրոֆեսոր Բ. Մ. Սոկոլովի իրավահաջորդը։

Կալմիկիայի առաջին ազգային թանգարանի (1931) հիմնադիրն է եղել։ Տարիներ շարունակ եղել է Սարատովի երկրագիտական ընկերության նախագահը։

Ձերբակալվել է 1937 թվականի օգոստոսի 14-ին[3]։ 1938 թվականի հունվարի 24-ին Սարատովում ԽՍՀՄ զինված ուժերի գերագույն խորհրդի արտագնա նստաշրջանում դատապարտվել է 10 տարվա ճամբարների։ Մահացել է Վլադիոստոկի ուղղիչ-աշխատանքային ճամբարում։

Արդարացվել է հետմահու 1956 թվականին։

Ընտանիք խմբագրել

Կինը՝ Նադեժդա Ալեքսանդրովնա Ռիկովա։ Ունեցել են երկու երեխաները՝ Սերգեյ, Ելենա։

Մատենագիտություն խմբագրել

Հրատարակել է ավելի քան 70 գիտական աշխատություններ։

  • Кольчуга Виленского музея. — М.: тип. Г. Лисснер и Д. Собко, [1916]
  • Древности Летгалии: Вып. 1. — Режица: тип. Комиссара в Петрограде, 1917
  • Юго-Восточные границы Радимичей (Раскопки курган. могильника близ с. Гочева, Обоян. у., Кур. губ.) — Саратов, [1923]
  • Сусловский курганный могильник / П. Рыков Нижне-Волжское обл. науч. о-во краеведения при Саратовском гос. ун-те. — Саратов, 1925

Մրցանակներ խմբագրել

  • Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան (1914)։

Հիշողություն խմբագրել

Պավել Ռիկովի հիշատակին Սարատովում 1990-ականների սկզբից պարբերաբար անցկացվում են պատմության և հնագիտության վերաբերյալ Ռիկովյան ընթերցումներ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • «Рыков Павел Сергеевич». Саратовская областная универсальная научная библиотека. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 4-ին.