Ոսպնյակաձև գալակտիկա

Ոսպնյակաձև գալակտիկա, Հաբլի դասակարգման մեջ էլիպսաձև և պարուրաձև գալակտիկաների միջանկյալ տեսակն է։ Ոսպնյակձև գալակտիկաները սկավառակային գալակտիկաներ են (ինչպես, օրինակ, պարուրաձև գալակտիկաները), որոնք ծախսել կամ կորցրել են իրենց միջաստղային գազը, և, հետևաբար, դրանցում աստղերի ձևավորման հաճախականությունը նվազում է^[1]։ Նրանք դեռ կարող են զգալի քանակությամբ փոշի պահել իրենց սկավառակներում։ Արդյունքում նրանք հիմնականում կազմված են հին աստղերից։ Այն դեպքերում, երբ գալակտիկան ուղղված է դեպի դիտորդը, հաճախ դժվար է հստակ տարբերակել ոսպնյակաձև և էլիպսաձև գալակտիկաները՝ ոսպնյակաձև գալակտիկայի պարուրաձև թևերի անարտահայտելիության պատճառով։ Համաձայն Հաբլի դասակարգման՝ ոսպնյակաձև գալակտիկաները պատկանում են S0 դասին։

Իլիկ գալակտիկա (NGC 5866), ոսպնյակաձև գալակտիկա Վիշապ համաստեղությունում։

Ձևաբանություն և կառուցվածքԽմբագրել

NGC 1460, ոսպնյակաձև գալակտիկա՝ ընդգծված բարով:

Առանցքների և առանցքների հարաբերակցության որոշակի հարաբերակցությամբ երկու տիպի գալակտիկաների հարաբերակցության գրաֆիկ^[2]:

Ոսպնյակաձև գալակտիկաներում արտահայտված են և՛ սկավառակի բաղադրիչը, և՛ ուռուցիկությունը։ Պարուրաձև գալակտիկաների համեմատ՝ ոսպնյակաձև գալակտիկաներում ուռուցիկությունն ավելի արտահայտված է, և, ընդհակառակը, թևեր չկան, բայց կարող է լինել ձողիկ^[2]։

Ուռուցիիկության ծանրության չափը կարելի է գնահատել որպես գալակտիկայի տեսանելի սկավառակի հիմնական և փոքր առանցքների հարաբերակցություն։ Այս պարամետրի համար, 0,25-ից մինչև 0,85 միջակայքում, ոսպնյակաձև գալակտիկաների տարածվածությունը մեծանում է, մինչդեռ պարուրաձև գալակտիկաների համար այն մնում է անփոփոխ^[3]։ Չնայած այն հանգամանքին, որ այս պարամետրը միշտ չէ, որ կապված է գալակտիկայի իրական ձևի հետ (օրինակ, եթե գալակտիկան դիտվել է տափակ կողմով, ապա հարաբերակցությունը ամեն դեպքում մոտ կլինի 1-ին), ընդհանուր միտումը տեսանելի է։

Տես նաևԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ DeGraaff, Regina Barber; Blakeslee, John P.; Meurer, Gerhardt R.; Putman, Mary E. A Galaxy in Transition: Structure, Globular Clusters, and Distance of the Star-Forming S0 Galaxy NGC 1533 in Dorado(անգլ.) // The Astrophysical Journal : journal. — IOP Publishing, 2007. — Т. 671. — № 2. — С. 1624—1639. — doi:10.1086/523640 — Bibcode: 2007ApJ...671.1624D
↑ ^2,0 ^2,1 Binney & Merrifield Galactic Astronomy. — 1998. — ISBN 0-691-02565-7
↑ Lambas, D.G.; S.J.Maddox and J. Loveday On the true shapes of galaxies(անգլ.) // MNRAS : journal. — 1992. — Т. 258. — № 2. — С. 404—414. — doi:10.1093/mnras/258.2.404 — Bibcode: 1992MNRAS.258..404L

Արտաքին հղումներԽմբագրել

	Աստղագիտություն

Каталог Мессье на SEDS: Линзообразные галактики(անգլ.)

[DeGraaffetal2007-1] DeGraaff, Regina Barber; Blakeslee, John P.; Meurer, Gerhardt R.; Putman, Mary E. A Galaxy in Transition: Structure, Globular Clusters, and Distance of the Star-Forming S0 Galaxy NGC 1533 in Dorado(անգլ.) // The Astrophysical Journal : journal. — IOP Publishing, 2007. — Т. 671. — № 2. — С. 1624—1639. — doi:10.1086/523640 — Bibcode: 2007ApJ...671.1624D

[bmbook-2] 2,0 ^2,1 Binney & Merrifield Galactic Astronomy. — 1998. — ISBN 0-691-02565-7

[Shapes-3] Lambas, D.G.; S.J.Maddox and J. Loveday On the true shapes of galaxies(անգլ.) // MNRAS : journal. — 1992. — Т. 258. — № 2. — С. 404—414. — doi:10.1093/mnras/258.2.404 — Bibcode: 1992MNRAS.258..404L

[1]

[2]

[3]