Վիքիպեդիա

Շաբիեր Մենդիգուրեն

Շաբիեր Մենդիգուրեն Էլիսեգի (բասկ.՝ Xabier Mendiguren Elizegi, մայիսի 3, 1964(1964-05-03), Beasain, Goierri, Գիպուսկոա, Բասկերի երկիր, Իսպանիա), բասկ գրող (արձակագիր և դրամատուրգ), խմբագիր, բլոգեր։

Շաբիեր Մենդիգուրեն
բասկ.՝ Xabier Mendiguren Elizegi[1]
Դիմանկար
Ծնվել էմայիսի 3, 1964(1964-05-03) (60 տարեկան)
ԾննդավայրBeasain, Goierri, Գիպուսկոա, Բասկերի երկիր, Իսպանիա
Քաղաքացիություն Իսպանիա
ԿրթությունԲասկյան երկրի համալսարան և Հեռակա կրթության ազգային համալսարան
Մասնագիտությունգրող, խմբագիր և դրամատուրգ
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Xabier Mendiguren Elizegi Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է Բեասայնում[2][3]։ Մանկության տարիներին երազում էր ֆուտբոլիստ դառնալ և, բացի այդ, զբաղվում էր նկարչությամբ[3]։ Միջնակարգ կրթությունը ստացել է իսպաներենով, դպրոցում սովորել է Չիկի Բեգիրիստայնի և Պատչի Սուբիսարետայի հետ[3]։

Բանասիրություն է սովորել Բասկերի Երկրի համալսարանում և իսպանական բանասիրություն՝ Հեռակա կրթության ազգային համալսարանում[2]։ Մոտ քսան տարեկանում սկսել է փոքր գործեր հրատարակել ամսագրերում[2]։ 1988 թվականից աշխատել է խոշորագույն ռուսալեզու հրատարակչությունում՝ որպես խմբագիր[3]։

2004 թվականին սկսել է բլոգ վարել, որն այդ ժամանակից ի վեր փոխել է մի քանի անուն՝ «բասկ.՝ Egunen harian» «Օրերի թելի վրա»), «բասկ.՝ Paperjalearen dieta» («Թղթակերի դիետա»), «բասկ.՝ Normalak bagina bezala» («Կարծես մենք նորմալ մարդիկ ենք»), «բասկ.՝ Nire uste harroan» («Իմ հպարտ կարծիքով»)[4]։

Ստեղծագործություն

խմբագրել

Մենդիգուրենն իրեն բնութագրում է այսպես․ «Մասնագիտությամբ՝ խմբագիր, հոբբիով՝ ընթերցող, կոչումով՝ գրող, կյանքում զրուցելու սիրահար, բարեբախտաբար, թե դժբախտաբար՝ բասկ»[4]։ Գրում է պատմվածքներ, վեպեր, պիեսներ, ստեղծագործություններ երեխաների և դեռահասների համար[2]։

Մենդիգուրենի որոշ ստեղծագործություններ թարգմանվել են իսպաներեն, կատալոներեն և գալիսերեն[5]։ 2022 թվականի տվյալներով՝ նրա մանկական պատմվածքներից մեկը թարգմանվել է ռուսերեն, բայց չի հրատարակվել[6]։

Մրցանակներ

խմբագրել
  • 1988՝ Լիսարդի մրցանակ «Փոքրիկ Մոնսեի մեծ անախորժությունները» գրքի համար[7]։
  • 1992՝ Իսպանիայի գրական քննադատների ասոցիացիայի մրցանակ «Լավագույն արձակ ստեղծագործություն Բասկերեն լեզվով» անվանակարգում «Տասնչորս» պատմվածքների ժողովածուի համար[8]։
  • 1994՝ Չոմին Ագիրեի մրցանակ «Մեղքի ստվերը» վեպի համար[9]։
  • 2000՝ Թենե Մուխիկայի մրցանակ «Լավագույն պատմվածք» անվանակարգում[10]։
  • 2003՝ «Kutxa» մրցանակ «Լավագույն պիես» անվանակարգում[11]։
  • 2009՝ Լիսարդի մրցանակ «Մի օր Պետրե Ռոմանեսկուի կյանքից» վիպակի համար[7]։

Տելեսֆորո Մոնսոնի, Բիցենտա Մոգելի, Տորիբիո Ալսագայի, Պեդրո Իգնասիո դե Բարտինիի մրցանակների դափնեկիր[2]։

2013 թվականին Մենդիգուրենի 1985 թվականին գրված պիեսի հիման վրա նկարահանված «Ատելություն հասարակության հանդեպ» ներկայացումը արժանացել է Սան Սեբաստյանի թատերական մրցանակի[12]։

Գրական ստեղծագործությունների կերպար

խմբագրել

Շավիեր Մենդիգուրենը ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն հիշատակվում է որպես կերպար Ուր Ապալատեգայի վեպում «Անանուն ընկերակցություն» մեր գործերը (2004), Էյտորա Արանի «Հրատարակիչը» պիեսում (2006) և Քևին Էրեդիայի «Դու այստեղ ես, Քևին» (2010) վեպում[3]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Inguma (բասկ.) — 2000.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Zuloaga San Román, Eneko. «Mendiguren Elizegi, Xabier». Auñamendi Eusko Entziklopledia (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Alberdi Estibaritz, Uxue (03.10.2010). «"Euskal Herrian ez dago argitaratu gabe geratzen den lan onik"». Argia. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 Mendiguren Elizegi, Xabier. «Nire uste harroan». Eibar.org (բասկերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  5. ↑ «Euskal Literatura Itzuliaren katalogoa (ELI)» (բասկերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  6. ↑ Виноградова, Полина (22.03.2022). «Какие книги мечтают издать на русском языке переводчики с редких языков и что советуют почитать». Metro Moscow (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 Errealismo errumaniarra(բասկ.) // Argia. — 2009. — P. 28. Архивировано из первоисточника 13 փետրվարի 2023.
  8. ↑ «Narrativa en euskera». El poder de la palabra (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  9. ↑ Zuloaga San Román, Eneko. «Mendiguren Elizegi, Xabier. Obra: eleberrigintza». Auñamendi Eusko Entziklopledia (բասկերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  10. ↑ «Larunbatean (8) ezagutarazi zenez, Xabier Mendiguren Elizegi idazle (...)». Argia (բասկերեն). 10.01.2000. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  11. ↑ «Bertol Arrietak eta Xabier Mendigurenek irabazi dituzte Donostia Hiria sariak». Argia (բասկերեն). 03.02.2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  12. ↑ «XIII. Donostia Antzerki Saria: "Publikoari gorroto", antzezlan probokatzailea irabazle». Donostia euskaraz (բասկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շաբիեր Մենդիգուրեն» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Շաբիեր_Մենդիգուրեն&oldid=9577479» էջից