Նվարդակ քնարաձև
| Նվարդակ քնարաձև | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Lepidium lyratum
|
Նվարդակ քնարաձև (լատին․՝ Lepidium lyratum), խաչածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Բազմամյա խոտաբույս է։ Ցողունը չռված-ճյուղավոր է և ունի 20–60 սմ բարձրության։ Տերևները կաշենման են, ստորինները՝ քնարաձև–փետրաձև, ցողունայինները՝ գծային, վաղ չորացող, որի պատճառով ցողունը թվում է անտերև։ Բույսի ծաղիկները քառատիպ են, սպիտակ պսակաթերթերով, պատիճակները ձվաձև կամ էլիպսաձև են, անթև և ունեն 1,5–2 մմ երկարություն, 1,5 սմ լայնություն, սռնակը նստադիր է[1]։
Տարածում խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է Երևանի (Ջրվեժ, Նորք, Դալմայի այգիներ, Փարաքար, Խաթունարխ, Այղր լիճ, Լենուղի գյուղերի շրջակայք) և Դարեղեգիսի (Ջերմուկ) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Ընդհանուր արեալն ընդգրկում է Արևելյան Նախակովկասը, Հայաստանը և Նախիջևանը, ինչպես նաև Հյուսիսարևելյան Անատոլիան ու Հյուսիսարևմտյան Իրանը[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 800–1800 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ, խճոտ, ժայռոտ լանջերին։ Ծաղկում է մայիսին, պտղաբերում հունիս-հուլիս ամիսներին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Տարածման շրջանի մակերեսը 5000 կմ²–ից պակաս է, բնակության շրջանի մակերեսը՝ 500 կմ²–ից պակաս։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր ։ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.