Նարդես

Նարդես
Նարդես սովորական
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Տիպ Ծածկասերմեր Դաս Երկշաքիլավորներ Կարգ Հովանոցավորներ Ընտանիք նեխուրազգիներ Ցեղ Նարդես
Լատիներեն անվանում
Ferula L.
Հոմանիշներ
Buniotrinia Stapf & Wettst. Euryangium Kauffm. Merwia B.Fedtsch. Narthex Falc. Scorodosma Bunge Talassia Korovin
Տեսակներ
Տես տեքստը
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Նարդես (լատ.՝ Ferula), նեխուրազգիների (հովանոցավորներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 130 տեսակ;

Կենսաբանական նկարագիր

Բուսաբանական նկարազարդում

Ցողունը վերին մասում ճյուղավորվող է, բարձրությունը՝ 50-100 (150) սմ։ Տերևները հիմնականում արմատամերձ են, եռաբաժան։ Ծաղկաբույլը հովանոց է, ծաղիկները՝ բաց դեղնավուն։ Ծաղկում է վաղ գարնանը։ Պտուղն էլիպսաձև է կամ ձվաձև։

Հայաստանում

ՀՀ-ում՝ 4 տեսակ՝

• Նարդես պարսկական (F.persica),
• Նարդես Սովիչի (F. szowitsiana),
• Նարդես կոշտավուն (F. rigidula)
• Նարդես արևելյան (F.orientalis)։

Տարածում

Տարածված է Արագածոտնի, Կոտայքի, Վայոց ձորի, Սյունիքի մարզերում, Երևանի շրջակայքում։ Աճում է չոր, քարքարոտ լանջերին։

Քիմիական կազմ

Պարունակում է եթերայուղ, խեժեր։

Նշանակություն

Սերմերը

Ferula linkii

Նարդեսը մեծ կիրառություն ունի բժշկության մեջ։

Դասակարգում

Տեսակներ

Ըստ The Plant List կայքի տվյալների հաշվում են նարդեսի մոտ 200 տեսակ

Ferula assa-foetida L. Ferula ceratophylla Regel & Schmalh. Ferula clematidifolia Koso-Pol. Ferula communis L. Ferula dissecta (Ledeb.) Ledeb. Ferula equisetacea Koso-Pol. Ferula ferganensis Lipsky ex Korovin Ferula ferulaeoides (Steud.) Korovin Ferula foetidissima Regel & Schmalh. Ferula foliosa Lipsky ex Korovin Ferula gummosa Boiss. Ferula gypsacea Korovin Ferula karakalensis Korovin Ferula karatavica Regel & Schmalh. Ferula karataviensis (Regel & Schmalh.) Korovin Ferula kokanica Regel & Schmalh. Ferula lapidosa Korovin Ferula leiophylla Korovin

Ferula leucographa Korovin Ferula litwinowiana Koso-Pol. Ferula microcarpa Korovin Ferula mollis Korovin Ferula moschata (H.Reinsch) Koso-Pol. Ferula oopoda (Boiss. & Buhse) Boiss. Ferula orientalis L. Ferula ovina (Boiss.) Boiss. Ferula pallida Korovin Ferula pennineruis Korovin Ferula rigidula DC. Ferula rubroarenosa Korovin Ferula sibirica Willd. Ferula soongarica Pall. ex Spreng. Ferula stylosa Korovin Ferula tatarica Fisch. ex Spreng. Ferula tenuisecta Korovin Ferula teterrima H.Karst. & Kir. Ferula violacea Korovin

Տաքսոնոմիա

ավելի քան 8 ընտանիք (համաձայն APG II Համակարգի)

e1

կարգ Հովանոցավորներ

դաս Նարդես

f1

բաժին Ծաղկավորներ կամ Ծածկասերմեր

Ընտանիք Նեխուրազգիներ

e2

ավելի քան 44 կարգի ծաղկավոր բույսեր (համաձայնAPG II Համակարգի)

еավելի քան 300 դաս

f2

Գրականություն

• Коровин Е. П. Иллюстрированная монография рода Ferula (Tourn.) L.. — Институт ботаники и зоологии АН УзССР. — Ташкент: Изд-во АН УзССР, 1947. — 91 с.
• Коровин Е. П. Род 1052. Ферула — Ferula // Флора СССР. В 30 т. / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Ред. тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1951. — Т. XVII. — С. 62—142. — 390 с. — 3500 экз.

Արտաքին հղումներ

• Ферула на сайте Плантариум Archived 2015-01-11 at the Wayback Machine.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։