Նարդես
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր
Տիպ Ծածկասերմեր
Դաս Երկշաքիլավորներ
Կարգ Հովանոցավորներ
Ընտանիք նեխուրազգիներ
Ցեղ Նարդես
Լատիներեն անվանում
Ferula
Հոմանիշներ
Տեսակներ


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Նարդես (լատին․՝ Ferula), նեխուրազգիների (հովանոցավորներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 130 տեսակ;

Կենսաբանական նկարագիր խմբագրել

 
Բուսաբանական նկարազարդում

Ցողունը վերին մասում ճյուղավորվող է, բարձրությունը՝ 50-100 (150) սմ։ Տերևները հիմնականում արմատամերձ են, եռաբաժան։ Ծաղկաբույլը հովանոց է, ծաղիկները՝ բաց դեղնավուն։ Ծաղկում է վաղ գարնանը։ Պտուղն էլիպսաձև է կամ ձվաձև։

Հայաստանում խմբագրել

Հայաստանում՝ 4 տեսակ՝

  • Նարդես պարսկական (F.persica),
  • Նարդես Սովիչի (F. szowitsiana),
  • Նարդես կոշտավուն (F. rigidula)
  • Նարդես արևելյան (F.orientalis

Տարածում խմբագրել

Տարածված է Արագածոտնի, Կոտայքի, Վայոց ձորի, Սյունիքի մարզերում, Երևանի շրջակայքում։ Աճում է չոր, քարքարոտ լանջերին։

Քիմիական կազմ խմբագրել

Պարունակում է եթերայուղ, խեժեր։

Նշանակություն խմբագրել

 
Սերմերը
 
Ferula linkii

Նարդեսը մեծ կիրառություն ունի բժշկության մեջ։

Դասակարգում խմբագրել

Տեսակներ խմբագրել

Ըստ The Plant List կայքի տվյալների հաշվում են նարդեսի մոտ 200 տեսակ[1]

Տաքսոնոմիա խմբագրել

  ավելի քան 8 ընտանիք (համաձայն APG II Համակարգի)   e1  
         
  կարգ Հովանոցավորներ     դաս Նարդես     f1
               
  բաժին
Ծաղկավորներ կամ Ծածկասերմեր
    Ընտանիք Նեխուրազգիներ     e2    
             
  ավելի քան 44 կարգի ծաղկավոր բույսեր
(համաձայնAPG II Համակարգի)
  еավելի քան 300 դաս   f2
     

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Коровин Е. П. Иллюстрированная монография рода Ferula (Tourn.) L.. — Институт ботаники и зоологии АН УзССР. — Ташкент: Изд-во АН УзССР, 1947. — 91 с.
  • Коровин Е. П. Род 1052. Ферула — Ferula // Флора СССР. В 30 т. / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Ред. тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1951. — Т. XVII. — С. 62—142. — 390 с. — 3500 экз.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։