Վիքիպեդիա

Նախագահական ընտրություններ Բելառուսում (2020)

Բելառուսի նախագահի վեցերորդ ընտրություններ

Բելառուսի Հանրապետության 2020 թվականի նախագահական ընտրություններ (բելառուս․՝ Выбары Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь 2020 года), Բելառուսի նախագահի վեցերորդ հերթական ընտրությունները, որոնք սպասվում են 2020 թվականի օգոստոսի 30-ից ոչ ուշ[2], մինչ այդ նախորդ ընտրությունները կայացել էին 2015 թվականի հոկտեմբերի 11-ին։

Նախագահական ընտրություններ Բելառուսում (2020)
Բելառուս
օգոստոսի 9, 2020
Տեսակ Belarusian presidential election?
Պաշտոն Բելառուսի նախագահ
Թեկնածուներ Ալեքսանդր Լուկաշենկո[1], Siarhei Cherachen?[1], Աննա Կանոպացկայա[1], Անդրեյ Դմիտրիև (քաղաքական գործիչ)[1] և Սվետլանա Տիխանովսկայա[1]
Հաղթող Ալեքսանդր Լուկաշենկո[1]
Նախորդ 2015 Belarusian presidential election?
Հաջորդ next Belarusian presidential election?
Այս հոդվածը կամ նրա մի մասը տեղեկույթ է պարունակում սպասվող իրադարձության մասին:
Այստեղ նկարագրվում են իրադարձություններ, որոնք դեռ տեղի չեն ունեցել կամ ընթացքի մեջ են:

Նախապատմություն խմբագրել

Վեցերորդ նախագահական ընտրությունները տեղի կունենան երկու անգամ փոփոխված Սահմանադրության համաձայն՝ 1996 և 2004 թվականների հանրաքվեների ընթացքում։ 1996 թվականի նոյեմբերին կայացած առաջին նիստի ընթացքում տեղի է ունեցել նախագահի լիազորությունների ընդլայնում և երկպալատանի խորհրդարանի՝ Ազգային ժողովի ստեղծում։ 2004 թվականի երկրորդ հանրաքվեի արդյունքում Սահմանադրությունից հանվել է նախագահական ժամկետների սահմանափակումը։ Նախագահի պաշտոնը, ընդ որում, 1994 թվականին պաշտոնը ստանձնելուց հետո, զբաղեցնում է Ալեքսանդր Լուկաշենկոն, որը հաղթանակ է տարել 1994, 2001, 2006, 2010, 2015 թվականների ընտրություններում։ Սահմանադրական դատարանի, Գերագույն դատարանի և բոլոր մակարդակների մյուս դատարանների բոլոր դատավորներին նշանակում է Գերագույն դատարանի և մյուս դատարանների նախագահներից 6-ը։

Ընտրական համակարգ խմբագրել

Բելառուսի Հանրապետության Սահմանադրության համաձայն՝ Բելառուսի Հանրապետության նախագահն ընտրվում է 5 տարի ժամկետով և պաշտոնը ստանձնում երդումից հետո (Սահմանադրության 81-րդ հոդված)։ Բելառուսի Հանրապետության նախագահի ընտրությունները նշանակվում են Բելառուսի Հանրապետության Ազգային ժողովի Ներկայացուցիչների պալատի կողմից ոչ ուշ, քան հինգ ամիս առաջ և անցկացվում են կիրակի՝ գործող նախագահի լիազորությունների ժամկետը լրանալուց ոչ ուշ, քան երկու ամիս առաջ (հոդված 81)։ Նախագահ կարող է ընտրվել 35 տարեկանից ոչ երիտասարդ, ընտրական իրավունք ունեցող և Բելառուսի Հանրապետությունում մշտապես բնակվող Բելառուսի Հանրապետության քաղաքացին՝ ընտրություններից անմիջապես առաջ առնվազն տասը տարի (հոդված 80)։ Բելառուսի Հանրապետության նախագահի թեկնածու լինելու իրավունք չունի դատվածություն ունեցող քաղաքացին։

Նախագահի ընտրություններում քվեարկելու իրավունք ունեն 18 տարին լրացած Բելառուսի Հանրապետության քաղաքացիները[3]։

Նախընտրական իրավիճակ խմբագրել

Իրադարձությունների ժամանակագրություն խմբագրել

  • Մայիսի 8՝ Ազգային ժողովի ներկայացուցիչների պալատը նշանակել է նախագահական ընտրությունների անցկացման ամսաթիվը՝ 2020 թվականի օգոստոսի 9, ինչպես նաև առաջարկվել են օգոստոսի 16, 23 և 30 ամսաթվերը[4]։
  • Մայիսի 15՝ թեկնածուների առաջադրման նախաձեռնող խմբերի գրանցման դիմումների ներկայացման վերջին օրն է, ներկայացվել է 55 դիմում, ինչը ռեկորդ է դարձել երկրի ինքնիշխանության ողջ պատմության ընթացքում[5]։
  • Մայիսի 20՝ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի երեք նիստերի ընթացքում (մայիսի 15-ին, 19-ին և 20-ին) գրանցվել է 15 նախաձեռնող խումբ[6]։
  • Մայիսի 22՝ կազմավորվել են տարածքային հանձնաժողովներ[7]։
  • Մայիսի 29՝ Գրոդնոյում պիկետ է տեղի ունեցել, որի ընթացքում ձերբակալվել են Սվետլանա Տիխանովսկայայի նախաձեռնող խմբի առաջնորդ Սերգեյ Տիխանովսկին, ինչպես նաև ևս 9 մարդ, որոնց թվում եղել են Սվետլանա Տիխանովսկայայի նախաձեռնող խմբի ակտիվիստներն ու անդամները։ Ինչպես պարզաբանել են ՆԳՆ-ում, ձերբակալվել են անձինք, այդ թվում՝ նախկինում դատված անձինք, որոնք բազմիցս ենթարկվել են վարչական պատասխանատվության, որոնք բռնություն են կիրառել Լենինյան Ներքին գործերի վարչության միլիցիայի աշխատակիցների նկատմամբ՝ նրանց օրինական գործունեությանը խոչընդոտելու նպատակով։ Ձերբակալվածների թվում եղել է գոմելցի բլոգեր Սերգեյ Տիխանովսկին[8]։
  • Հունիսի 5՝ տեղի է ունեցել ընտրական ընկերությունում առաջին պիկետը, որը ստորագրահավաք է կազմակերպել Ալեքսանդր Լուկաշենկոյին նախագահի պաշտոնում առաջադրելու համար[9]։
  • Հունիսի 6՝ Աննա Կանոպացկայան նախագահական աթոռի այլընտրանքային թեկնածուներից առաջինը հրապարակավ բացասաբար է արտահայտվել Վիկտոր Բաբարիկոյի առաջադրման մասին։ Կանոպացկայի խոսքով՝ Բելգազպրոմբանկի նախկին ղեկավարի առաջադրումն անթույլատրելի է. դա համեմատելի է մանկապարտեզում մանկապիղծի աշխատանքի հետ։ Ես անկեղծորեն համոզված եմ, որ Գազպրոմի մենեջերը չի կարող լինել մեր երկրի նախագահը։ Դա հավասարազոր է նրան, որ մանկապիղծը չի կարող լինել մանկապարտեզի մանկավարժ։ Բելառուսի անկախությունը չի վաճառվում, - հայտարարել է Կանոպացկայան[10]։
  • Հունիսի 10՝ Լուկաշենկոն հանձնարարել է ԿԸՀ-ին անհրաժեշտ աջակցություն ցուցաբերել ընտրարշավի ընթացքում[11]։

Օրացուցային պլան խմբագրել

Մոխրագույն գույնով նշվում է պլանի ընթացիկ փուլը։

Բելառուսի Հանրապետության նախագահի ընտրությունների օրացուցային պլան[12]
Ամսաթիվ Պլանի կետ
Մայիսի 20-ից ոչ ուշ Տարածքային հանձնաժողովների կազմավորում
Հունիսի 7-ից ոչ ուշ Քվեարկության տեղամասերի կազմավորում
Հուլիսի 24-ից ոչ ուշ Տեղամասային հանձնաժողովների կազմավորում
Մայիսի 21-հունիսի 19 Նախագահի թեկնածուների առաջադրումը (ստորագրահավաք)
Հունիսի 20-հուլիսի 4 Նախագահի գրանցման համար անհրաժեշտ փաստաթղթերը Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով ներկայացնելը
Հուլիսի 5-14 Նախագահի թեկնածուների գրանցում
Հուլիսի 14-օգոստոսի 8 Նախընտրական քարոզչություն
Օգոստոսի 4-8 Վաղաժամկետ քվեարկություն
Օգոստոսի 9 Բելառուսի Հանրապետության նախագահի ընտրություն
Օգոստոսի 19-ից ոչ ուշ Բելառուսի Հանրապետության նախագահի ընտրությունների արդյունքների ԿԸՀ-ի որոշում
Օգոստոսի 23-ից ոչ ուշ Քվեարկության երկրորդ փուլի անցկացումը (անհրաժեշտության դեպքում)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 https://www.belta.by/politics/view/tsik-obnovil-predvaritelnye-dannye-o-rezultatah-golosovanija-na-vyborah-prezidenta-402319-2020/
  2. ↑ «Официальный сайт Центральной комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республиканских референдумов». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  3. ↑ «Конституция Республики Беларусь с изменениями и дополнениями от 24 ноября 1996 г. и 17 октября 2004 г.». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  4. ↑ «Выборы президента Беларуси пройдут 9 августа».
  5. ↑ «Аншлаг, аншлаг! Подано 55 заявлений о регистрации инициативных групп». Naviny.by. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 11-ին.
  6. ↑ «Opposition Wins No Seats in Belarus Election». Civil Rights Defenders (ամերիկյան անգլերեն). 2019 թ․ նոյեմբերի 22. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  7. ↑ ««Сложно только учителю — он в отпуске будет отвлекаться». В Беларуси сформировали избирательные комиссии». TUT.BY.(չաշխատող հղում)
  8. ↑ «На пикете в Гродно Тихановского задержал ОМОН. С ним еще 9 человек». onliner.by. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 2-ին.
  9. ↑ Так выглядит первый пикет за Лукашенко
  10. ↑ Канопацкая сравнила Бабарико на посту президента с педофилом в детском саду
  11. ↑ Лукашенко поручил оказать ЦИК необходимую поддержку по ходу избирательной кампании
  12. ↑ «Выборы Президента Беларуси. Календарный план». БелТА.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նախագահական_ընտրություններ_Բելառուսում_(2020)&oldid=9457167» էջից