Յանու պանիր
Յանու պանիր (լատիշ․՝ Jāņu siers), լատվիական ազգային պանրատեսակ, որի պատրաստումն ու համտեսում-ճաշակումը տարվա ամենաերկար օրերին՝ հունիսի 21-23-ին նշվող արևի ու պտղաբերության տոնի՝ Յանի տոնի պարտադիր տարրերից մեկն է ավանդաբար համարվում։ Պանրի այդ տեսակը ներկայումս դարձել է լատվիական մշակույթի խորհրդանիշերից մեկը[1]։
2015 թվականի նոյեմբերի 16-ին Եվրոպական խորհուրդը յանու պանիրը ներառել է Traditional Speciality Guaranteed (TSG) գրանցամատյանում[2]։ Լատվիայում այդ պանրատեսակն արտադրելու թույլտվություն շնորհված է ընդամենը հինգ ձեռնարկության (Valmieras piens-ին, Rankas piens-ին, Lazdonas piensaimnieks-ին, Straupe-ին, Dundaga-ին), և միայն դրանք իրավունք ունեն արտադրելու (այն էլ՝TSG չափանիշների իրականացմամբ) և իրենց արտադրանքը պիտակավորելու որպես Jāņi պանիր[3]։
ԲաղադրիչներըԽմբագրել
Հիմնական բաղադրամասերն են կաթնաշոռը (լատիշերեն՝ biezpiens) և թարմ կաթը, որոնց կարող են ավելացվել ալյ մթերքներ ու համեմունքներ։ (հաճախ, ավանդույթի համաձայն, եփելիս ավելացնում են քիմիոնի սերմեր)։
ՊատրաստումըԽմբագրել
Կաթը տաքացնում են, մասնաբաժիններով ավելացնում կաթնաշոռը, խառնում ու եռացնում (72–77 °C (162–171 °F), մինչև որ կաթը մերվում է, շիճուկն առանձնանում։ Շիճուկը հեռացնում են, առաջացած պանրազանգվածը քամում, տաք զանգվածին ավելացնում են կարագ, ձու, թթվասեևր, աղ, քիմիոն և մարմանդ կրակի վրա տաքացնում, անընդհատ խառնում, մինչև որ ստացվում է համասեռ զանգված։ Պատրաստի զանգվածը լցնում են կաղապարների մեջ, սառեցնում։ Սառը տեղում մի քանի օր մնալուց հետո պանիրը հասունանում է, և կարելի է արդեն ճաշակել[4]։
ԳրականությունԽմբագրել
Linda Dumpe, Anna Šmite, Aija Golde (2004). Jāņu siers. Rīga: SO «Siera klubs». 204. lpp. ISBN 9984-976-20-3.
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ «Jāņi cheese – a symbol of Latvian identity»։ Public Broadcasting of Latvia։ հունիսի 21, 2019։ Վերցված է հունիսի 22, 2019
- ↑ «Traditional Midsummer cheese wins EU protection»։ Public Broadcasting of Latvia։ նոյեմբերի 17, 2015։ Վերցված է հունիսի 23, 2017
- ↑ Matisone Gunta c (մայիսի 13, 2016)։ «How to spot authentic Midsummer cheese»։ Public Broadcasting of Latvia։ Վերցված է հունիսի 23, 2017
- ↑ Linda Dumpe, Anna Šmite, Aija Golde (2004)։ Jāņi cheese։ Riga: SO „Cheese Club”։ էջ 204։ ISBN 9984-976-20-3
Արտաքին հղումներԽմբագրել
|
Յանու պանիր Վիքիպահեստում |
|---|
- Latviškas Joninių sūris. WorldRecipes.eu
- Sūrio gamyba, 12 min. youtube.com
- Video recepte: Gatavojam Jāņu sieru!. 2011. gada 17. jūnijs. SievietesPasaule. YouTube. Skatīts: 2013. gada 12. augustā.
- Jāņi cheese Traditional Speciality Guaranteed specification անգլերեն. Official Journal of the European Union
- Рецепты на Лиго: Янов сыр из даров леса. rus.tvnet.lv (23 июня 2018). Дата обращения 20 июля 2018.
- Янов сыр – символ солнца. Sputnik (23 июня 2019). Дата обращения 24 декабря 2019.