Մյունխենի մետրոպոլիտեն

Մյունխենի մետրոպոլիտեն; գերմ.՝ U-Bahn München
Տեսակ	մետրոպոլիտեն
Կառավարիչ	Մյունխենյան տրանսպորտային միավորում
Երկիր	Գերմանիա
Քաղաք	Մյունխեն
Երկաթուղագծի լայնություն	1435 մմ
Կայարանների քանակ	96
Գծերի քանակ	8
Գծեր	U4?, U5?, U1?, U3?, U6?, U2?, U7?, U8?, Betriebshof Nord?, Betriebshof Süd?, Theresienstraße? և Category:U-Bahnhof Giesing?
Ուղևորահոսքը մեկ օրում	1,068,490 մարդ (2014)
Ուղևորահոսքը մեկ տարում	390 միլիոն մարդ (2014)
Անվանված է	Մյունխեն
	mvg-mobil.de/en/
	Munich U-Bahn Վիքիպահեստում

Մյունխենի մետրոպոլիտեն (գերմ.՝ U-Bahn München), Մյունխենի քաղաքային էլեկտրագնացքի հետ միասին հանդիսանում է Մյունխենի հասարակական տրանսպորտի հիմքը։ Մետրոն Մյունխենում բացվել է 1971 թվականի հոկտեմբերի 19-ին և այս պահին ցանցի երկարությունը կազմում է 103,1 կմ՝ 100 կայաններով։ 1000 բնակչի բաժին ընկնող կայարանների խտությունն ամենաբարձրն է աշխարհում։ Շնորհիվ կայարանների՝ վերելակներով, ուղևորաշարժուղիներով, շարժասանդուղքներով հարյուր տոկոսանոց հագեցվածության, ինչպես նաև տեղփոխի մշակված համակարգի՝ Մյունխենի մետրոպոլիտենը համարվում է Եվրոպայում առավել հարմարավետներից մեկը^[2]։ Մյունխենի մետրոպոլիտենը սպասարկում է «Մյունխենյան տրանսպորտային միավորումը» (MVG), որը մտնում է «Մյունխենյան տրանսպորտային և սակագնային միություն» (MVV) հաստիքակազմի մեջ։

Պատմություն

Վաղ ծրագրեր

Դեռևս 1905 թվականին ծագեց վերգետնյա երկաթուղու կառուցման ծրագիր Գլխավոր կայարանից մինչև Արևելյան կայարան (մոտավորապես մյունխենյան քաղաքային էլեկտրագնացքի կենտրոնական ճյուղի ներկայիս ճանապարհով), ինչպես նաև օղակաձև ճյուղով հին քաղաքի շուրջ։ Սակայն ուղևորաշրջանառության համար այդ տարիներին նման պլանները շատ հավակնոտ էին։ Կեսմիլիոնանոց քաղաքի ուղևորափոխադրումները դեռևս հաղթահարում էին տրամվայները, և այդ պլանները մոռացության տրվեցին։

1928 թվականին կրկին հայտնվեց տրամվայը մետրոյով փոխարինելու պլանը, բայց համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամը խանգարեց այդ ծրագրերի իրականացմանը։ Ցանցը պետք է բաղկացած լիներ հինգ գծերից և մոտավորապես նման կլիներ այսօրվա ցանցին։

1936 թվականի Երրորդ ռեյխում նախատեսված էր ստորգետնյա երկաթուղիների ցանց «ՆՍԳԲԿ մայրաքաղաքի» համար, և նույնիսկ արդեն սկսվել էր շինարարությունը։ 1938 թվականի մայիսի 22-ին Լինդվուրմշտրասսեում տեղի ունեցավ թունելի շինարարության սկզբի տոնակատարությունը, որը ազդարարում էր տրամվայի գործունեության ավարտի մեկնարկի մասին։ Sendlinger Tor եւ Goetheplatz (ներառյալ կայարանը) կայարանների միջև արդի U3 եւ U6 գծերի միջև ընկած թունելը մինչև 1941 թվականը գրեթե կառուցվել էր, բայց որպես քաղաքային էլեկտրագնացքի գծի մաս. նույն տարում այն պետք է ընդուներ առաջին գնացքները։ Բայց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ միջոցների անբավարարությունը հանգեցրեց շինարարության կանգին։ Պատերազմի ժամանակ թունելը ծառայում էր որպես ռմբապաստարան, ինչի մասին այսօր վկայում են թունելի պատերի գրությունները։ Պատերազմից հետո այն օգտագործվել է սունկ աճեցնելու համար կամ լցված էր տների փլատակներով։

Ծրագրեր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո

Մետրոպոլիտենի տեղամասերի կառուցման ժամանակացույց^[3]

Բացման ամսաթիվ	Գիծ	Տեղամաս	Երկարություն
19 հոկտեմբերի 1971		Kieferngarten - Goetheplatz	12,0 կմ
8 մայիսի 1972		Münchner Freiheit - Olympiazentrum	4,0 կմ
22 նոյեմբերի 1975	/	Goetheplatz - Harras	2,7 կմ
28 մայիսի 1978	/	Poccistraße	0,0 կմ
18 հոկտեմբերի 1980		Scheidplatz - Neuperlach-Süd	16,0 կմ
16 ապրիլի 1983		Harras - Holzapfelkreuth	2,7 կմ
28 մայիսի 1983		Hauptbahnhof - Rotkreuzplatz	3,3 կմ
10 մարտի 1984		Westendstraße - Karlsplatz (Stachus) (4,6 կմ) + միավորող ճյուղ / հետ (1,4 կմ)	6,0 կմ
1 մարտի 1986		Karlsplatz (Stachus) - Odeonsplatz	0,7 կմ
24 մարտի 1988		Westendstraße - Laimer Platz	1,4 կմ
27 հոկտեմբերի 1988		Odeonsplatz - Innsbrucker Ring (4,1 կմ) + Max-Weber-Platz - Arabellapark (3,6 կմ)	7,7 կմ
1988 վերջին	Էլեկտրադեպո	տեխնիկական սպասարկման կետի ընդարձակում	0,3 կմ
28 հոկտեմբերի 1989		Implerstraße - Forstenrieder Allee	6,1 կմ
1 հունիսի 1991		Forstenrieder Allee - Fürstenried-West	1,9 կմ
22 մայիսի 1993		Holzapfelkreuth - Klinikum Großhadern	2,9 կմ
20 նոյեմբերի 1993		Scheidplatz - Dülferstraße	5,0 կմ
30 հունիսի 1994		Kieferngarten - Fröttmaning	1,0 կմ
28 հոկտեմբերի 1995		Fröttmaning - Garching-Hochbrück	3,8 կմ
26 հոկտեմբերի 1996		Dülferstraße - Feldmoching	1,9 կմ
8 նոյեմբերի 1997		Kolumbusplatz - Mangfallplatz	3,6 կմ
23 մայիսի 1998		Rotkreuzplatz - Westfriedhof	2,0 կմ
29 մայիսի 1999		Innsbrucker Ring - Messestadt-Ost	7,7 կմ
18 հոկտեմբերի 2003		Westfriedhof - Georg-Brauchle-Ring	0,8 կմ
31 հոկտեմբերի 2004		Georg-Brauchle-Ring - Olympia-Einkaufszentrum	0,5 կմ
14 հոկտեմբերի 2006		Garching-Hochbrück - Garching-Forschungszentrum	4,4 կմ
28 հոկտեմբերի 2007		Olympiazentrum - Olympia-Einkaufszentrum	2,2 կմ
11 դեկտեմբերի 2010		Olympia-Einkaufszentrum - Moosach	2,0 կմ

Շարժակազմ

Մյունխենի մետրոպոլիտենում օգտագործվում է գնացքների երեք սերունդ։ Ամենահները (տիպ A, կառուցված 1967-1983) նախկինում հարմար էին նաև Նյուրնբերգի մետրոպոլիտենի համար։ Քաղաքները «պարտքով էին վերցնում» իրարից հատուկ առիթներին. 1972 թվականի Մյունխենի XX ամառային օլիմպիական խաղերին, 1978 թվականի Նյուրնբերգյան սուրբծննդյան տոնավաճառին, 1980 թվականին Հռոմի պապի այցին Մյունխեն։ Այժմ նման փոխանակում տեխնիկապես անհնար է։ Երկրորդ սերունդ (տիպ В, կառուցված 1981-1995) և երրորդ սերունդ (տիպС, 2000 թվականից)։

		Տիպ A	Տիպ B	Տիպ C

Վագոնների քանակ	կարճ (գերմ.՝ Kurzzug): 2 վագոն	+	+	-
	լրիվ (գերմ.՝ Vollzug): 4 վագոն	+	+	-
	երկար (գերմ.՝ Langzug): 6 վագոն	+	+	+
Գործարան		MAN, O&K, Rathgeber, WMD	DWA, MAN, MBB	Siemens
Արտադրություն		1967-1983	1981-1995	2000 թվականից
Քաշ		51,6-53,2 տ	56-58,5 տ	164 տ
Երկարություն		37150 մմ	37150 մմ	115000 մմ
Լայնություն		2900 մմ	2900 մմ	2900 մմ
Բարձրություն		3550 մմ	3550 մմ	3550 մմ
Արագություն		80 կմ/ժ	80 կմ/ժ	80 կմ/ժ
Արագացում				1,3 մ/վրկ²
Դանդաղում				1,3 մ/վրկ²
Հզորություն		4×180 կՎտ = 720 կՎտ	4×195 կՎտ = 780 կՎտ	24×100 կՎտ = 2400 կՎտ
Նստատեղեր		98	98	252
Կանգնատեղեր		192	192	660
Քանակ		179 հատ 2-ական վագոնում	58 հատ 2-ական վագոնում	18 հատ

Ծանոթագրություններ

↑ Fahrgastrekord: MVG warnt vor Kollaps | Stadt München
↑ «Moreover, the public transit system - subways, interurban trains, streetcars and buses - rates as Europe’s, if not the world’s, fastest, cleanest and most efficient» из: New York Times, 3.
↑ «muenchen.de - U-Bahn-Netz in Zahlen» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 18-ին.

Արտաքին հղումներ

MVG պաշտոնական կայք (գերմ.)
Մյունխենյան շրջանի տարիֆային միավորում(գերմ.)
Մյունխենի մետրոպոլիտենը Մյունխենի պաշտոնական կայքում Արխիվացված 2009-07-14 Wayback Machine(գերմ.)
Մյունխենի մետրոպոլիտենը www.muenchnerubahn.de կայքում(գերմ.)
Մյունխենի մետրոպոլիտենը urbanrail.net կայքում(գերմ.)

[1] Fahrgastrekord: MVG warnt vor Kollaps | Stadt München

[2] «Moreover, the public transit system - subways, interurban trains, streetcars and buses - rates as Europe’s, if not the world’s, fastest, cleanest and most efficient» из: New York Times, 3.

[3] «muenchen.de - U-Bahn-Netz in Zahlen» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 18-ին.

[2]

[1]

[3]