Մերկ հողափոր
Մերկ հողափոր[1] (լատին․՝ Heterocephalus glaber), փոքր փորող կրծող հողափորների ընտանիքից։ Տեսակը առանձնանում է կաթնասունների համար յուրահատուկ հատկություններով՝ գաղութի բարդ սոցիալական կազմակերպությամբ, սառնարյունությամբ[2], ցավի որոշ ձևերի հանդեպ անզգայությամբ, օրինակ, ջերմային այրվածքներին և թթուներից առաջացած քիմիական այրվածքներից,CO2 բարձր կոնցենտրացիաների հանդեպ դիմացկունությամբ։ Սկզբում կարծում էին, որ անհատները ընդհանուր առմամբ իմունիտետ ունեն քաղցկեղի հանդեպ[3], սակայն 2016 թվականի փետրվարին ամերիկացի գիտնականները հայտնաբերեցին քաղցկեղի երկու դեպք, հայտնաբերված մերկ հողափորների մոտ։ Չնայած այս դեպքերին, քաղցկեղի դեպքերի մակարդակը չափազանց ցածր է մյուս կաթնասունների համեմատ[4]:.
| Մերկ հողափոր | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Heterocephalus glaber Rüppell, 1842 |
||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||
| Արեալ | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
|
|
Արտաքին տեսք խմբագրել
Փոքր կրծողներ են` 8-10 սմ մարմնի երկարությամբ, պոչ` 3-4 սմ, կշռում են 30-35 գրամ։ Էգերը ավելի մեծ են, կշռում են 50-ից 80 գրամ։ Արտաքին տեսքը ցույց է տալիս հարմարեցումը ստորգետնյա ապրելակերպին։ Գլուխը համեմատաբար մեծ է, ցածր և լայն, կարճ պարանոցի վրա, որը բնորոշ է մյուս փորող կրծողներին,(մասնավորապես, բոլոր հողափորներին և կուղբերներին)։ Մազածածկույթը գրեթե բացակայում է։ Խիտ մազերը աճում են միայն թաթերի մատների արանքում, ավելացնելով իրենց մակերեսը, ինչը օգնում է կենդանիներին փորել։ Վերջույթները կարճ են և բարակ։ Խոշոր ցցված ատամները ետևից առանձնացված են շրթունքների արտաքին մասով, որոնց շնորհիվ փորելու ընթացքում հողը չի ընկնում բերանը։ Ընդհանուր մկանային զանգվածի շուրջ 25% -ը կազմում են ծնոտի մկանները (այս համամասնությունն ունեն մարդու ոտքերի մկանները)։ Մաշկը մերկ և կնճռոտ է, վարդագույն կամ դեղնավուն։
Զգայարաններ խմբագրել
Աչքերը փոքր են` 0.5 մմ, ունեն թույլ տեսողություն։ Արտաքին ականջները վերացել են, բայց լսողությունը սուր է, ինչի մասին վկայում է հանքափորերի հնչյունների լայնածավալ ռեպերտուարը։ Նրանք ունեն սուր երկբազային հոտառություն, որը կրծողներն օգտագործում են հիմնականում սննունդ որոնման նպատակով, այլ ոչ թե իրենց ցեղակիցներին տարբերելու համար[5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие|страницы=203
- ↑ Մերկ հողափորերին ո՛չ թթուն է այրում, ո՛չ պղպեղը
- ↑ Голые и слепые
- ↑ Лищук, Олег (2016 թ․ փետրվարի 10). «У голых землекопов впервые обнаружили рак». Интернет-издание N+1. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 11-ին.
- ↑ Элементы — новости науки: Основная обонятельная система не важна для общения голых землекопов
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մերկ հողափոր» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մերկ հողափոր» հոդվածին։ |